Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: komunikacja naukowa

„Drapieżne” czasopisma w bibliotecznych bazach danych: jak bardzo należy się martwić?

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Działalność biblioteki, Dostęp do publikacji, Szkolenie użytkowników

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania „Drapieżne” czasopisma w bibliotecznych bazach danych: jak bardzo należy się martwić? została wyłączona

W 2009 roku prof. Jeffrey Beall – bibliotekarz i autor znanego bloga poświęconego zagadnieniom publikowania w modelu otwartego dostępu, zaczął tworzyć listę tzw. drapieżnych wydawców (ang. predatory publishers), czyli firm żerujących na modelu finansowania otwartych czasopism z opłat pobieranych od autorów artykułów. W należących do takich nieuczciwych wydawców, rzekomo naukowych i recenzowanych periodykach, ukazują się, z pominięciem procesu wydawniczego i ewaluacji, wszystkie opłacone teksty, także te niespełniające w żaden sposób kryteriów naukowości. Większość piśmiennictwa poświęconego komunikacji naukowej i drapieżnym wydawcom koncentruje się na obawach środowiska naukowego związanych z publikowaniem w wątpliwej jakości czasopismach. Autorki postanowiły podejść do tego zagadnienia z innej perspektywy, analizując je w kontekście zadań i prac badawczych prowadzonych przez studentów oraz szkoleń bibliotecznych.

więcej o „Drapieżne” czasopisma w bibliotecznych bazach danych: jak bardzo należy się martwić?

Open Access – współczesne tendencje w zakresie otwartego publikowania na Ukrainie

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Open Access – współczesne tendencje w zakresie otwartego publikowania na Ukrainie została wyłączona

W artykule scharakteryzowano model otwartej komunikacji naukowej (Open Access – OA), zdefiniowano pojęcia „czasopismo otwarte” i „repozytorium otwarte” oraz pojęcia „złotego (za pośrednictwem czasopism) i zielonego (przez repozytoria) kanału komunikacji naukowej”, a następnie wymieniono ustawy stanowiące podstawę do popularyzacji na Ukrainie publikowania w OA i tworzenia społeczeństwa informacyjnego. Przedstawiono też główne międzynarodowe manifesty i deklaracje (Budapeszteńska, Berlińska, Krym-2012 i Olwijska, 2009) wspierające publikowanie w otwartym dostępie oraz najważniejsze projekty ukraińskiego ruchu na rzecz wolnego dostępu do informacji naukowej.

więcej o Open Access – współczesne tendencje w zakresie otwartego publikowania na Ukrainie

Rola bibliotek w nauce 2.0: przypadek ekonomii

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Badania użytkowników, Kategorie użytkowników

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Rola bibliotek w nauce 2.0: przypadek ekonomii została wyłączona

Interaktywne i partycypacyjne funkcje sieci 2.0 otwierają nowe możliwości współpracy i interakcji, co z kolei ma znaczący wpływ na zmiany sposobu produkcji, dystrybucji i dzielenia się informacją w środowisku naukowym oraz rozwój wiedzy. Wykorzystanie narzędzi społecznościowych w pracy badawczej to to także jeden z kluczowych elementów definiujących naukę 2.0, zajmującą się eksploracją nowych obszarów badań związanych z wdrażaniem nowych technologii internetowych i nowych środowisk komunikacyjnych na wszystkich etapach pracy naukowej. Istotną rolę w takim kooperatywnym, otwartym systemie pełnią centra informacyjne, takie jak biblioteki. W artykule omówiono ich obecne i przyszłe role w kontekście nauki 2.0 oraz oczekiwania naukowców wobec bibliotek i usług, jakie powinny świadczyć by wspierać codzienną pracę badaczy, wykorzystując jako studium przypadku dziedzinę ekonomii. Referowane badanie, stanowiące część większego projektu The Leibniz Research Alliance, poświęconego analizie „wartości dodanej skoncentrowanej na użytkowniku biblioteki 2.0”, zostało zainicjowane przez ZBW (Deutsche Zentralbibliothek für Wirtschaftswissenschaften) – Leibniz-Informationszentrum Wirtschaft: największą na świecie bibliotekę ekonomiczną z siedzibami w Kiel i Hamburgu (Niemcy). Jego celem było lepsze zrozumienie potrzeb i wymagań użytkowników ZBW.

więcej o Rola bibliotek w nauce 2.0: przypadek ekonomii

Identyfikatory ORCID a wydawcy, stowarzyszenia i bibliotekarze: planowane i potencjalne zastosowania

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Identyfikatory ORCID a wydawcy, stowarzyszenia i bibliotekarze: planowane i potencjalne zastosowania została wyłączona

ORCID (Open Researcher and Contributor ID) to międzynarodowa, interdyscyplinarna organizacja non-profit, której dwa główne zadania to prowadzenie otwartego, globalnego rejestru unikalnych identyfikatorów dla naukowców i współpraca ze środowiskiem naukowym w celu uwierzytelniania danych i włączenia ORCID do obiegu informacji naukowej, jako kluczowego elementu metadanych powiązanych z publikacjami i działalnością naukową badaczy. W artykule omówiono założenia tej inicjatywy, charakterystykę sytemu identyfikacji oraz przykłady jego implementacji w różnego typu organizacjach ze Stanów Zjednoczonych; przedstawiono też wskazówki dla wydawców, bibliotek i stowarzyszeń.

więcej o Identyfikatory ORCID a wydawcy, stowarzyszenia i bibliotekarze: planowane i potencjalne zastosowania

Kompetencje dotyczące komunikacji naukowej: podnoszenie świadomości bibliotekarzy nt. otwartego dostępu

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Kompetencje dotyczące komunikacji naukowej: podnoszenie świadomości bibliotekarzy nt. otwartego dostępu została wyłączona

Zakresy obowiązków bibliotekarzy akademickich podlegają ciągłym zmianom, a do stawianych im wymagań należy w coraz większym stopniu pełnienie roli specjalistów dziedzinowych współpracujących ściśle ze środowiskiem naukowym, wspierających komunikację naukową na terenie uczelni oraz rozwój wiedzy i kompetencji związanych z rozpowszechnianiem prac naukowych. Jednym ze stojących przed nimi zadań jest też włączanie tematyki dotyczącej otwartego dostępu do danych badawczych i wyników badań do programów edukacji informacyjnej. W artykule omówiono różne strategie promocji open access (OA) i poprawy dostępności badań finansowanych ze środków publicznych oraz modele współpracy bibliotek szkół wyższych ze środowiskiem naukowym. Przedstawiono również studium przypadku średniej wielkości biblioteki akademickiej ze Stanów Zjednoczonych, skupiając się na realizowanym w niej programie szkoleń nt. OA, mającym przygotować bibliotekarzy na oficjalne uruchomienie cyfrowego repozytorium uczelni i udział akcjach promujących otwarte publikowanie.

więcej o Kompetencje dotyczące komunikacji naukowej: podnoszenie świadomości bibliotekarzy nt. otwartego dostępu

Badanie krajobrazu nauki obywatelskiej

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Badanie krajobrazu nauki obywatelskiej została wyłączona

Nauka obywatelska (ang. citizen science), czyli projekty angażujące ludzi spoza środowiska naukowego w badania z dziedzin takich jak astronomia, ekologia czy nawet genomika, to fenomen, który dzięki wpływowi Internetu staje się coraz bardziej popularny, jednak najbardziej znane i nagłośnione przez media przykłady tej formy współpracy w działalności naukowej, nie są zdaniem autorów reprezentatywne dla tego, bardzo zróżnicowanego ruchu i mogą nie być najlepszymi modelami odniesienia dla osób chcących badać lub naukę obywatelską (NO) lub rozpocząć własną akcję badawczą tego typu. Celem ich omówionego w artykule badania było stworzenie empirycznych podstaw dla charakterystyki NO i zaprezentowanie bogactwa i złożoność jej praktyk.

więcej o Badanie krajobrazu nauki obywatelskiej

Dostępność i wykorzystanie archiwów sieci www w środowisku naukowym

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Własność intelektualna

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Dostępność i wykorzystanie archiwów sieci www w środowisku naukowym została wyłączona

Od połowy lat 90. ubiegłego wieku zaczęto realizować projekty mające na celu archiwizację szybko rozwijającej się sieci www, a obecnie członkami organizacji International Internet Preservation Consortium (IIPC) jest już 48 krajów, między nimi występują jednak duże różnice w podejściu do regulacji dostępu do archiwizowanych treści internetowych. W artykule dokonano przeglądu bieżących zasad udostępniania materiałów w sieciowych archiwach partnerów IIPC oraz, na podstawie danych z badania sondażowego użytkowników brytyjskiego UK Web Archive, przeanalizowano przyczyny ograniczonego wykorzystywania tego typu zasobów w środowisku naukowym.

więcej o Dostępność i wykorzystanie archiwów sieci www w środowisku naukowym

Wayback Machine: reinkarnacja utraconych źródeł internetowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Wayback Machine: reinkarnacja utraconych źródeł internetowych została wyłączona

Zamieszczanie odsyłaczy do źródeł online jest powszechną praktyką w środowisku naukowym i znaleźć je można we wszelkiego typu pracach badawczych: referatach konferencyjnych, artykułach naukowych i innych publikacjach akademickich. W założeniu, przypisy i odwołania do dostępnego w sieci dorobku innych badaczy mają umożliwić czytelnikom weryfikację interpretacji autora i zdobycie dalszych informacji oraz pomóc w sprawdzeniu wpływu publikacji naukowych, z tego względu dokładność cytowań i dostępność ich adresów URL dla przyszłych pokoleń jest fundamentalnym elementem wiarygodnej działalności badawczej. Trwałość odsyłaczy do stron internetowych jest kwestionowana przez wielu autorów, celem zaprezentowanego w artykule badania stało się w związku z tym określenie skali niektywności i poziomu odzyskiwania niedziałających odesłań w artykułach wybranych bibliotekoznawczych i informatologicznych czasopism z bazy Emerald oraz pomiar czasu ich połowicznego zaniku, przed i po naprawie wadliwych linków.

więcej o Wayback Machine: reinkarnacja utraconych źródeł internetowych

Biblioteki jako część e-infrastruktury: szanse i wyzwania

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Biblioteki jako część e-infrastruktury: szanse i wyzwania została wyłączona

Przez stulecia biblioteki stanowiły główną, jeśli nie najważniejszą infrastrukturę badawczą instytucji akademickich i, choć wraz z rozwojem technologicznym i ewolucją form komunikacji naukowej i systemów edukacji ich funkcje uległy znaczącym zmianom, nadal odgrywają one kluczową rolę w zapewnianiu trwałego dostępu do dokumentacji badań naukowych obecnym i przyszłym pokoleniom. W artykule omówiono główne szanse i wyzwania dla tych instytucji, w kontekście cyfrowych badań i elektronicznej infrastruktury jako warunków rozwoju e-nauki, przedstawiono również przykłady możliwych działań mogących wspierać środowisko naukowe i upowszechnianie wiedzy, koncentrując się na znaczeniu współpracy na szczeblu lokalnym, międzynarodowym (zwłaszcza w odniesieniu do Europy) i w skali globalnej.

więcej o Biblioteki jako część e-infrastruktury: szanse i wyzwania

Przyszłość otwartego dostępu i działalności wydawniczej bibliotek

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki, Dostęp do publikacji, Wydawcy

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Przyszłość otwartego dostępu i działalności wydawniczej bibliotek została wyłączona

Kształt działalności bibliotek uniwersyteckich zależy od wielu różnych czynników i trudno stwierdzić obecnie, które z nich okażą się decydujące dla dalszych losów tych instytucji. Wg autorów, przyszłość bibliotek jest otwarta, w znaczeniu powiązań z modelem Open Access (OA), i współzależna od dalszego rozwoju ruchu OA, a placówki te powinny odgrywać istotną rolę w zmianie krajobrazu komunikacji naukowej. Ich podstawowe funkcje ulegną przesunięciu z kupowania informacji dla swoich użytkowników na wspieranie otwartego dostępu do publikacji naukowych i danych badawczych, zarządzanie wiedzą produkowaną przez uczelnie, w ramach których funkcjonują, oraz upowszechnianie wyników ich badań. Postulują też, by w ciągu kolejnych 20 lat, w których publikowanie w trybie Open Access (OA) może stać się dominującym modelem rozpowszechniania artykułów naukowych, centralnym punktem misji bibliotek stało się usuwanie barier ograniczających wolny przepływ i wymianę informacji i podejmowanie działań na rzecz powszechnego dostępu do zasobów informacyjnych w skali globalnej.

więcej o Przyszłość otwartego dostępu i działalności wydawniczej bibliotek