Babin

Telepraca, czyli wykonywanie obowiązków służbowych poza siedzibą zakładu pracy, przy pomocy urządzeń telekomunikacyjnych, uważana niegdyś za niepraktyczne rozwiązanie dla bibliotek, zaczyna być wykorzystywana także w tych placówkach – tę formę zatrudnienia wprowadzono z powodzeniem w części bibliotek akademickich w Stanach Zjednoczonych, w działach zajmujących się m.in. wypożyczeniami międzybibliotecznymi, katalogowaniem materiałów cyfrowych czy kontrolą autorytatywną. Testuje się w nich również różne narzędzia i urządzenia umożliwiające zdalne realizowanie powierzonych zadań zarówno telepracownikom, jak i stacjonarnym bibliotekarzom, którzy z różnych względów muszą opuścić miejsce pracy (wyjazdy służbowe, konferencje itp.). W artykule omówiono wyniki badania sprawdzającego przydatność tabletu iPad do zarządzania zasobami elektronicznymi (ZE) biblioteki Texas A&M University (TAMU).

TAMU zatrudnia do nadzoru nad ZE (ponad 83 tys. subskrybowanych czasopism elektronicznych i 900 baz danych) dwóch bibliotekarzy. Do ich obowiązków należy administrowanie subskrypcjami bibliotecznych kolekcji cyfrowych, przegląd licencji na e-zasoby, nadzór nad modułem ERMS systemu TAMU i udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące kształtowania zbiorów (prośby o podanie statystyk wykorzystania itp.). W razie konieczności wykonywania pracy zdalnie, korzystają oni z laptopów. Na przetestowanie możliwości zastąpienia tego sprzętu tabletami autorzy otrzymali z komitetu badawczego bibliotek TAMU 1,5 tys. USD. Za tę kwotę zakupiono m.in. 2 modele iPad (jeden tylko z WiFi, drugi – z WiFi i 3G), klawiaturę zewnętrzną służącą jednocześnie jako stacja dokująca oraz 6-miesięczny pakiet  nieograniczonej transmisji danych 3G.

W ramach badania sprawdzono na ile efektywnie można korzystać na tych urządzeniach ze wszystkich programów i aplikacji potrzebnych bibliotekarzom codziennie do zarządzania elektronicznymi zbiorami (system Groupwise do obsługi e-mail, Microsoft Outlook, VRLPlus, zintegrowany system Voyager, Xythos, SFX, UStat, MetaLib, Sugar CRM, Gold Rush i MS Office). W tekście przedstawiono szczegółowo wyniki tych testów dla każdego z wymienionych narzędzi, przeanalizowano też, które z dostępnych aplikacji na iPad (takich jak Dropbox, GoodReader, Reeder i in.) mogą być przydatne do zarządzania ZE. Część z nich okazała się obarczona sporymi wadami, również nie wszystkie niezbędne systemy można było używać sposób w pełni zadowalający.

Autorzy stwierdzili, że iPad to narzędzie przydatne, jednak możliwości jego wykorzystywania do zarządzania ZE są mocno ograniczone – można je uznać za użyteczne w krótkich okresach czasu, np. w trakcie wyjazdów na konferencje, nie jest jednak przystosowane do codziennej pracy z ZE i nie jest w stanie zastąpić całkowicie laptopa. Lepiej sprawdza się też przy zadaniach związanych z używaniem systemów z dostępnymi interfejsami sieciowymi, znacznie gorzej – przy tych wymagających bezpośredniej pracy z serwerami (np. proxy czy zintegrowanych systemów bibliotecznych). W podsumowani zasugerowano listę możliwych usprawnień, które podniosłyby użyteczność tabletów iPad dla bibliotekarzy ZE.