Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: e-książki

Przepisy regulujące wypożyczenia międzybiblioteczne – stan prawny we Francji

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Własność intelektualna

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Przepisy regulujące wypożyczenia międzybiblioteczne – stan prawny we Francji została wyłączona

Od 2003 roku, tzn. od czasu zatwierdzenia we Francji ustawy przewidującej „uczciwą rekompensatę” dla właścicieli praw autorskich za wypożyczenia przez biblioteki publikacji drukowanych, autorzy nie mogą protestować przeciw udostępnianiu ich książek w systemie wypożyczeń międzybibliotecznych (WM). W ustawie nie uwzględniono jednak pierwotnie dysertacji, dokumentów niepublikowanych, czasopism, kserokopii drukowanych i przesyłanych online.

więcej o Przepisy regulujące wypożyczenia międzybiblioteczne – stan prawny we Francji

Książki i biblioteki w erze cyfrowej: debata

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Książki i biblioteki w erze cyfrowej: debata została wyłączona

16 maja 2017 r., w ramach cyklu konferencji „Duch czasów”, Instytut Studiów Zaawansowanych (Institut d’Etudes Avancée – IEA), przy współudziale redakcji pisma Esprit, zorganizował publiczną debatę naukowców ze Stanów Zjednoczonych i Francji pn. Książki i biblioteki w erze cyfrowej. Wzięli w niej udział: historyk, dyrektor biblioteki Uniwersytetu Harvarda – Robert Darnton, były dyrektor Wyższej Szkoły Nauk Społecznych (École des hautes études en sciences sociales – EHESS) i emerytowany profesor Collège de France – Roger Chartier oraz historyk, emerytowany profesor Instytutu Nauk Politycznych (Sciences Po) i były prezes Biblioteki Narodowej Francji – Jean-Noël Jeanneney. Moderatorem był redaktor Esprit – Emmanuel Laurentin. Skupiono się na problemach dostępności wiedzy, równoważenia interesów publicznych z interesami prywatnych wydawców, prezentacji bibliotek cyfrowych, wyzwaniach i problemach związanych z rozwojem technologii.

więcej o Książki i biblioteki w erze cyfrowej: debata

Książki elektroniczne w Słowackiej Bibliotece Narodowej

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Źródła informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Książki elektroniczne w Słowackiej Bibliotece Narodowej została wyłączona

Książka elektroniczna staje się w obecnych czasach coraz silniejsza konkurencją dla tradycyjnych wydawnictw. W artykule omówiono zalety ebooków (m.in. prostsza procedura zakupu, całodobowy dostęp do księgarni, możliwość powiększenia czcionki czy zaznaczenia fragmentów tekstu, niekiedy możliwość skanowania fragmentów lub przerzucenia tekstu na tryb audio) i ich wady (konieczność kupienia czytnika, ograniczenia licencyjne, konieczność dodatkowego oprogramowania) oraz ich dostępnośc i wykorzystanie w Słowackiej Bibliotece Narodowej (SBN). Instytucja ta wypożycza za kaucją czytniki e-papieru, ale użytkownicy na ogół wolą korzystać z własnych urządzeń. Za pośrednictwem EBSCO IS kupiła także m.in. dwie kolekcje naukowych publikacji czeskich: 250 tytułów książek wydawnictwa Karolinum i 71 wydawnictwa Uniwersytetu Masaryka w Brnie (głównie slovacika) oraz pozycje innych renomowanych wydawców. Książki kupione od EBSCO IS są dostępne online w formacie PDF na platformie EBSCOhost. Po ostatnich zakupach SBN posiada 3456 tytułów e-książek udostępnianych za pośrednictwem Katalogu Biblioteki Cyfrowej (dikda).

więcej o Książki elektroniczne w Słowackiej Bibliotece Narodowej

O roli półek bibliotecznych w bibliotece akademickiej – prognozy na 2025 r.

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Badania użytkowników, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania O roli półek bibliotecznych w bibliotece akademickiej – prognozy na 2025 r. została wyłączona

Ze względu na coraz większą liczbę publikacji naukowych wydawanych w formie elektronicznej, biblioteki szkół wyższych zaczynają kwestionować wartość dodaną oferty w postaci zbiorów w wolnym dostępie (WD) oraz ich przyszłe znaczenie w przestrzeni bibliotecznej. Zajmowane przez nie miejsca przekształca się w wielu instytucjach (zwłaszcza tych o profilu technicznym) w strefy nauki, zastępując półki na książki wyposażeniem umożliwiającym indywidualną i grupową pracę online oraz przenosząc zbiory drukowane do magazynów i bibliotek składowych. W wielu bibliotekach regały z książkami zajmują jednak nadal istotną część publicznie dostępnej powierzchni i cieszą się zainteresowaniem studentów i kadry naukowej, z badań wynika też, że obecność książek pozytywnie wpływa na komfort i efekty uczenia się studentów i stymuluje zainteresowanie literaturą; jest też traktowana jako ważny element atmosfery w bibliotekach. Aby określić ewolucję roli otwartych półek w tych placówkach, w perspektywie kolejnych 10 lat, w Bibliotece Uniwersytetu w Utrechcie (BUU) przeprowadzono studium przypadku, koncentrujące się na dwóch głównych lokalizacjach BUU z wolnym dostępem: Bibliotece Uniwersyteckiej Uithof i Bibliotece Uniwersyteckiej City Centre. Celem autorów było także zachęcenie bibliotekarzy do przemyślenia, w jaki sposób można wzmocnić funkcje takich miejsc w ich instytucjach i zwiększyć ich przydatność dla użytkowników.

więcej o O roli półek bibliotecznych w bibliotece akademickiej – prognozy na 2025 r.

Oferta wydawnicza książek dla dzieci i młodzieży we Francji

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Czytelnictwo, Księgarstwo, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Oferta wydawnicza książek dla dzieci i młodzieży we Francji została wyłączona

Artykuł poświęcono omówieniu trendów na dobrze prosperującym francuskim rynku wydawniczym, dotyczących książek skierowanych do dzieci i młodzieży oraz przybliżeniu wyborów dokonywanych przez młodych czytelników. W aktualnej ofercie wydawniczej dla najmłodszych uderza znaczny udział powieści detektywistycznej i sensacyjnej, młodzież z kolei otrzymuje propozycję kryminałów, thrillerów i powieści noir. W obu przypadkach szata graficzna, styl i fabuła są do pewnego stopnia dostosowywane do poziomu umysłowego i emocjonalnego adresatów.

więcej o Oferta wydawnicza książek dla dzieci i młodzieży we Francji

Poprawa zarządzania e-książkami oraz ich dostępności i wyszukiwania: dwie nowe inicjatywy NISO

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Branża, zawód i edukacja, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Źródła informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Poprawa zarządzania e-książkami oraz ich dostępności i wyszukiwania: dwie nowe inicjatywy NISO została wyłączona

E-książki odgrywają coraz ważniejszą rolę w zbiorach bibliotecznych, jednak ze względu na liczbę tych publikacji oraz specyfikę modeli dostępu, zakładających np. ograniczony równoczesny użytek, ich udostępnianie i wyszukiwanie wiąże się z wieloma wyzwaniami. National Information Standards Organization (NISO) – amerykańska organizacja zajmująca się opracowywaniem i popularyzacją standardów oraz rekomendowanych praktyk dla społeczności bibliotecznej i dostawców usług informacyjnych, angażuje się od kilku lat w debaty i analizy dotyczące różnych aspektów udostępniania e-książek w bibliotekach. Działania te koncentrują się m.in. na inicjowaniu dyskusji w grupach fokusowych i bezpośrednich spotkań z zainteresowanymi stronami oraz organizacji wydarzeń edukacyjnych, takich jak wirtualne konferencje i webinaria. Dwa nowe projekty NISO: The Flexible API Framework for E-Content in Libraries (Elastyczna struktura API dla treści cyfrowych w bibliotekach) oraz E-Book Bibliographic Requirements in the Sale, Publication, Discovery, Delivery and Preservation Supply Chain (Bibliograficzne wymagania dla e-książek w sprzedaży, publikacji, wyszukiwaniu, zachowywaniu i łańcuchach dostaw) mają zapewnić uzgodnione rekomendacje dla poprawy infrastruktury dla ebooków w bibliotekach.

więcej o Poprawa zarządzania e-książkami oraz ich dostępności i wyszukiwania: dwie nowe inicjatywy NISO

Reakcje wydawców na fenomen e-książki: wyniki badań z trzech małych rynków językowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Branża, zawód i edukacja, Dostęp do publikacji, Księgarstwo, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Reakcje wydawców na fenomen e-książki: wyniki badań z trzech małych rynków językowych została wyłączona

W artykule przedstawiono dostępne dane na temat produkcji, sprzedaży i dystrybucji książek elektronicznych na świecie, omówiono też największe wyzwania, z jakimi muszą się mierzyć domy wydawnicze w dobie rewolucji cyfrowej oraz prognozy dotyczące przyszłości e-książki. Następnie, zreferowano wyniki badania sprawdzającego stosunek do komercyjnych e-książek w środowisku wydawców działających na małych rynkach, ograniczonych relatywnie niską liczbą użytkowników lokalnego języka, w kontekście globalnej sytuacji związanej z publikacją ebooków. W jego ramach porównano wyniki trzech sondaży zbierających opinie wydawców na temat szans i zagrożeń związanych z publikacją tytułów w formacie elektronicznym i zmianami relacji między różnymi graczami na rynku książki, w tym autorami, księgarzami i bibliotekami. Ankiety przeprowadzono w 2014 r. w trzech europejskich krajach: Szwecji (9,59 mln mieszkańców), Chorwacji (populacja: 4,25 mln) i Litwy (2,9 mln.).

więcej o Reakcje wydawców na fenomen e-książki: wyniki badań z trzech małych rynków językowych

Katalogowanie egzemplarzy obowiązkowych ebooków w Bibliotece Narodowej Francji

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Opracowanie informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Katalogowanie egzemplarzy obowiązkowych ebooków w Bibliotece Narodowej Francji została wyłączona

Pierwsze regulacje związane z egzemplarzem obowiązkowym (eo) wprowadzono we Francji w 1537 r. W roku 2006, ustawę o eo rozszerzono o treści cyfrowe a prawny obowiązek ich gromadzenia, podobnie jak drukowanej spuścizny wydawniczej, przypada Bibliotece Narodowej Francji (BNF). Do 2012 r. realizowała ona głównie zobowiązania związane z pozyskiwaniem egzemplarzy obowiązkowych stron www i publikacji online, a od tego czasu, we współpracy ze krajowym stowarzyszeniem wydawców, BNF pracuje także nad opracowaniem i wdrażaniem specjalnych procedur ułatwiających gromadzenie ebooków w ramach eo i upraszczających ich przekazywanie bibliotece przez wydawców drogą elektroniczną.

więcej o Katalogowanie egzemplarzy obowiązkowych ebooków w Bibliotece Narodowej Francji

Czy e-książki są dla każdego? Ewaluacja dostępności akademickich platform e-booków

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Kategorie użytkowników, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Czy e-książki są dla każdego? Ewaluacja dostępności akademickich platform e-booków została wyłączona

Od początków XXI w. gromadzenie i wykorzystanie e-książek w bibliotekach szkół wyższych w Stanach Zjednoczonych stale wzrasta i powoli zaczynają one wypierać materiały w formie drukowanej, wielu bibliotekarzy zgłasza jednak wątpliwości związane z użytecznością i dostępnością formatów cyfrowych dla studentów, w tym zwłaszcza dla osób z niepełnosprawnością fizyczną lub trudnościami w uczeniu się. W piśmiennictwie znaleźć można szereg badań analizujących charakterystykę i dostępność czytników e-książek dla różnych grup użytkowników, powstało jednak niewiele systematycznych analiz platform oprogramowania zapewniających dostęp do e-książek kupowanych przez biblioteki uniwersytetów i college’ów (ich użytkownicy mogą pozyskiwać poszczególne tytuły przez należące do poszczególnych wydawców interfejsy, różniące się w zakresie wyglądu i funkcjonalności). Aby ułatwić bibliotekarzom podejmowanie świadomych decyzji związanych z wyborem platform wydawców najbardziej przyjaznych niepełnosprawnym użytkownikom, na Uniwersytecie Stanowym San Jose (USSJ) powołano inicjatywę Ebook Accessibility Project (EAP). Zyskała ona finansowanie ze strony kampanii Affordable Learnig Solutions Systemu Uniwersytetu Stanowego Kalifornii, której celem jest promocja przystępnych rozwiązań edukacyjnych i zachęcenie wykładowców i studentów do wykorzystywania bibliotecznych ebooków i tekstów w wolnym dostępie, jako alternatywy dla drogich podręczników.

więcej o Czy e-książki są dla każdego? Ewaluacja dostępności akademickich platform e-booków

Wielkie biblioteki cyfrowe i ich wpływ na usługi informacji naukowej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Wielkie biblioteki cyfrowe i ich wpływ na usługi informacji naukowej została wyłączona

Rozwój cyfrowych mediów i zasobów online oraz ewolucja sieci 2.0 w kierunku Sieci Semantycznej obniżyły atrakcyjność bibliotecznych usług informacji naukowej (UIN) – w erze big data, czyli analityki olbrzymich zbiorów cyfrowych danych z różnych źródeł, coraz częściej kwestionuje się też znaczenie i miejsce służb informacyjnych w obecnym cyfrowym ekosystemie. W dyskusjach tych pomija się zazwyczaj wpływ, jaki ma na UIN rozbudowa wielkich bibliotek cyfrowych (WBC), takich jak jak Google Books, Europeana czy HathiTrust, agregujących publikacje pochodzące z wielu projektów masowej digitalizacji zbiorów bibliotecznych. Zasoby takich masowych repozytoriów sięgają dziesiątek milionów tytułów, zarówno tych znajdujących się w domenie publicznej, jak i chronionych prawem autorskim, a ich dostępność zmienia znacząco sposób analizy tekstów przez użytkowników oraz przez samych bibliotekarzy. Potencjalnie, WBC mogą zapewnić bibliotekom olbrzymie korpusy cyfrowych tekstów, dostępnych do ekstrakcji i analizy danych, czyli wirtualne, przygotowane do celów usług informacyjnych kolekcje odpowiadające zakresowi zbiorów drukowanych, oferując jednocześnie znacznie większe możliwości eksploracji. Ich faktyczna przydatność jako serwisów mogących zastąpić UIN budzi jednak wiele wątpliwości. W artykule przedyskutowano bezpośrednie, pozytywne i negatywne efekty tych repozytoriów oraz konsekwencje związane poleganiem na WBC kosztem lokalnych zbiorów drukowanych.

więcej o Wielkie biblioteki cyfrowe i ich wpływ na usługi informacji naukowej