Babin

Obecni studenci wychowali się w erze zalewu informacji dostępnych na wyciągnięcie ręki, o dowolnej porze dnia i nocy, a przy ich wyszukiwaniu wybierają zwykle komercyjne wyszukiwarki, a nie tradycyjne serwisy biblioteczne. Dane pozyskiwane w środowisku sieciowym, ze źródeł o wątpliwej jakości i przy użyciu nieznanych algorytmów, są często fragmentaryczne, niezorganizowane, ograniczone pod względem zakresu i głębi, nieobiektywne lub po prostu nierzetelne.  Niejasne jest jednak, na ile młodzi użytkownicy rozumieją kwestie jakości informacji i są w stanie wychwycić ich braki i niedoskonałości, oraz czy maja kompetencje informacyjne niezbędne przy doborze odpowiednich zasobów. Niewiele uwagi poświęca się też w tym kontekście analizie wpływu czynnika takiego jak płeć, mimo że jak wskazują dotychczasowe badania, kobiety i mężczyźni posługują się Internetem w nieco odmienny sposób i mają różne preferencje dotyczące wykorzystywanych stron. Autorzy postanowili sprawdzić, czy istnieje związek między zmiennymi demograficznymi a zachowaniami informacyjnymi osób w wieku studenckim, związanymi z wyborem wiarygodnych źródeł informacji i czy zebrane ustalenia mogą pomóc przy opracowywaniu programów edukacji informacyjnej (EI) skierowanych do tej grupy wiekowej.

Library Publishing Coalition – amerykańska organizacja zrzeszająca biblioteki akademickie i naukowe oraz konsorcja biblioteczne zajmujące się publikowaniem, opracowywaniem i promocją wspólnych praktyk dla bibliotek-wydawców, definiuje biblioteczną aktywność wydawniczą jako zbiór działań podejmowanych przez biblioteki szkół wyższych w celu wspierania produkcji, rozpowszechniania i ochrony dzieł o charakterze twórczym, naukowym i / lub edukacyjnym. Zalicza się do nich zarówno formy tradycyjne, jak i eksperymentalne formaty cyfrowe. W artykule przeanalizowano, czy i jak w ramach bibliotecznych usług wydawniczych uwzględnia się badania dotyczące ich użytkowników oraz jak reaguje się na potrzeby i preferencje odbiorców, w celu poprawy jakości projektowania publikacji i platform ich udostępniania oraz identyfikacji barier związanych z ich wykorzystywaniem.

Biblioteki cyfrowe to systemy informacyjno-wyszukiwawcze oferujące w sieci www różnego typu zasoby, powstałe w formie cyfrowej i w procesie digitalizacji materiałów analogowych (druków, rękopisów, obrazów, nagrań audio i wideo), różnym grupom użytkowników. W artykule zdefiniowano je jako kolekcje zasobów archiwizowanych, obsługiwanych i zarządzanych przez biblioteki i instytucje dziedzictwa kulturowego, nie uwzględniając cyfrowych treści kupowanych od wydawców. Złożoność struktury tych platform i różnorodność przechowywanych w nich zbiorów może powodować problemy związane z wyszukiwaniem informacji, zwłaszcza w przypadku osób niepełnosprawnych, a odpowiednie mechanizmy pomocy, dostarczające wskazówek jak efektywnie korzystać z systemu, odgrywają kluczową rolę w przezwyciężaniu tego typu trudności. W artykule przedstawiono wyniki przeglądu piśmiennictwa poświęconego zagadnieniom dostępności i użyteczności sieci www dla niewidomych, narzędziom ułatwiania dostępu oraz doświadczeniom internautów z niepełnosprawnością wzrokową, a następnie przeanalizowano różne sytuacje wymagające szukania pomocy przez niewidomych użytkowników bibliotek cyfrowych, korzystających z głosowych czytników ekranu.

Dzięki coraz większym możliwościom współczesnych technologii i specyfice sieci www (multimedialność, interaktywność, wielowątkowość, nielinearność itp.), rozwijane są obecnie nowe formy przekazywania informacji, w tym dokumenty o charakterze immersyjnym (DI), zapewniające wrażenie realności cyberprzestrzeni i pozwalające użytkownikom na zanurzenie się wirtualnej rzeczywistości. Można przyjąć, że ich pojawienie się będzie miało transformacyjny wpływ na niektóre z aspektów dostarczania informacji oraz na bibliologię i informatologię (BIN) jako dyscypliny naukowe, w artykule wskazano więc na potrzebę badania zmieniających się zachowań informacyjnych użytkowników immersyjnych materiałów i, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, przedstawiono charakterystykę tego typu treści oraz możliwe kierunki i narzędzia badań związanych z nimi praktyk informacyjnych.

Instalowane poza siedzibami bibliotek, samoobsługowe urządzenia umożliwiające korzystanie z zasobów bibliotecznych, w tym samodzielne wypożyczanie i zwroty książek oraz pobieranie materiałów elektronicznych, cieszą się na Tajwanie rosnącym zainteresowaniem, a analiza ich popularności oraz intencji dotyczących ich wykorzystywania może dostarczyć ciekawych informacji na temat zachowań użytkowników i ich nastawienia wobec nowych technologii. W artykule przedstawiono wyniki badania mającego ustalić kluczowe czynniki mające wpływ na podejście użytkowników do FastBook – inteligentnego systemu książkowych automatów, będącego jedną z najnowszych usług tajwańskich bibliotek publicznych. Zaprezentowano również zintegrowany model akceptacji samoobsługowych technologii w bibliotecznym kontekście (STB), w odniesieniu do czynników indywidualnych i technologicznych, analizując szczegółowo różnice między płciami w procesie podejmowania decyzji, w obrębie wszystkich teoretycznych relacji zaproponowanych w przedstawionym modelu.

W 2013 r. Stowarzyszenie Bibliotek Amerykańskich (ALA), we współpracy z Instytutem Usług Muzealnych i Bibliotecznych (IMLS), ogłosiło utworzenie Centrum Przyszłości Bibliotek (CPB) mającego zajmować się gromadzeniem i organizacją informacji o nowych trendach oraz praktykach kulturowych i społecznych o dużym znaczeniu dla bibliotek, bibliotekarzy i społeczności którym służą, mogących pomóc w określeniu wpływu zachodzących w świecie zmian na przyszłość bibliotekarstwa. Wzorcem dla tej inicjatywy stało się prowadzone przez AAM (The American Alliance of Museums) i cieszące się dużą popularnością Centrum Przyszłości Muzeów, promujące wśród swoich członków trendy kształtujące działalność oraz innowacyjny rozwój tych instytucji kultury. Jednym z zasobów CPB jest „biblioteka trendów”, którą zaprojektowano by zapewnić środowisku bibliotecznemu scentralizowane i regularnie aktualizowane źródło danych o nowych modach i trendach, ich powstawaniu i rozwoju oraz implikacjach dla bibliotek, a także linki do raportów, artykułów i zasobów mogących szerzej wyjaśnić ich znaczenie i ułatwić kreatywne spojrzenie na możliwy kształt usług bibliotecznych w najbliższej oraz bardziej odległej przyszłości.

W artykule, na przykładzie konkursu dla przedszkolaków w wieku 4 do 7 lat ze specjalnych placówek dla dzieci z chorobami oczu i wadami wzroku, zorganizowanego przez Krasnojarską Krajową Bibliotekę Specjalną, omówiono możliwości wspomagania przez biblioteki tego typu rehabilitacji najmłodszych, niepełnosprawnych użytkowników.

W każdej bibliotece tworzy się unikalna kultura, będąca wypadkową obowiązujących tam zasad, panującej atmosfery i międzyludzkich interakcji, a zrozumienie jej specyfiki pomaga w kształtowaniu dobrych relacji z użytkownikami i wysokiej jakości obsługi. Każda biblioteka ma też własne, humorystyczne lub bardziej poważne listy typów bibliotecznych klientów, a klasyfikacje te mają ułatwić bibliotekarzom radzenie sobie z oczekiwaniami odbiorców i lepsze dopasowywanie usług do ich indywidualnych potrzeb. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz doświadczeń autora związanych z nocną pracą w informatorium biblioteki akademickiej, omówiono metody budowania długotrwałych, spersonalizowanych relacji ze stałymi klientami oraz zastosowania typologii osobowości do podnoszenia efektywności oferowanych serwisów i doboru pracowników obdarzonych empatią oraz odpowiednimi umiejętnościami komunikacyjnymi i interpersonalnymi.

Różnice indywidualne, takie jak płeć, wiek, wykształcenie i doświadczenie w wykorzystywaniu zasobów w różnych formatach są kluczem do zrozumienia specyficznych form ludzkich reakcji i zachowań oraz mechanizmów akceptacji nowych technologii. Przyjmując za punkt wyjścia demograficzne aspekty podziału cyfrowego, w artykule omówiono, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz sondaży online, sposób podejścia użytkowników chińskich bibliotek do materiałów w formie drukowanej i elektronicznej w kontekście cech indywidualnych. Celem badania było stworzenie nowej perspektywy dla badań nad kształtowaniem zbiorów bibliotecznych i opracowywaniem najlepszych praktyk w tym zakresie oraz pomoc bibliotekom akademickim z Chin w lepszym dostosowywaniu swojej oferty do zróżnicowanych potrzeb informacyjnych odbiorców i zmniejszeniu barier w dostępności zasobów i usług tych placówek.

Poprawa interakcji użytkowników z bibliotekami cyfrowymi oraz portalami agregującymi miliony zdigitalizowanych i powstałych w formie elektronicznej dzieł i obiektów, i lepsze dostosowanie tych serwisów do potrzeb informacyjnych różnych grup odbiorców (naukowców, wykładowców, studentów, hobbystów itp.), wymaga analizy ich zachowań, w tym sposobów lokalizacji, identyfikacji, wyboru i zdobywania informacji, wzorów i strategii wyszukiwania i związanych z nimi różnic. Pozyskiwanie informacji o takich rozbieżnościach pozwala na dobór odpowiednich procedur i zasad organizacji i opisu obiektów informacyjnych, zwłaszcza w przypadku dużych repozytoriów dziedzinowych, i dopasowanie systemów nawigacji i dostępu do specyfiki danej dyscypliny i preferencji poszczególnych kategorii użytkowników. Jako że przeprowadzono jak dotąd niewiele badań porównujących wyszukiwania dokonywane w różnych dziedzinowych bazach rozwijanych na szeroką skalę, autorki postanowiły sprawdzić jak wyglądają zachowania informacyjne osób korzystających z dwóch dużych bibliotek cyfrowych: NSDL – National Science Digital Library (zbiory z zakresu nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki) i Opening History (OH) – portalu poświęconego historii i kulturze Stanów Zjednoczonych.