Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: komunikacja naukowa

Eksploracja tekstu i danych: wprowadzenie dla bibliotekarzy

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Branża, zawód i edukacja, Technologia informacyjna i bibliotekarska

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Eksploracja tekstu i danych: wprowadzenie dla bibliotekarzy została wyłączona

Przy rozwiązywaniu innowacyjnych problemów badawczych naukowcy coraz chętniej sięgają po techniki eksploracji danych i tekstu (ang. text and data mining – TDM), umożliwiające identyfikację trendów i relacji występujących w złożonych zbiorach danych. Międzynarodowe Stowarzyszenie Wydawców Naukowych, Technicznych i Medycznych (International Association of Scientific, Technical and Medical Publishers) definiuje TDM jako „eksploracyjną analizę danych w drodze zautomatyzowanych, obliczeniowych i lingwistycznych procesów i procedur”, a podejście to można podzielić, ze względu na format badanej informacji, na text mining, czyli na zautomatyzowane przetwarzanie cyfrowego tekstu strukturalnego oraz data mining – komputerową analizę informacji innych niż tekstowe. Aby móc wspierać nowe rozwiązania w zakresie komunikacji naukowej i praktyk badawczych, bibliotekarze i wydawcy muszą poszerzać wiedzę na temat narzędzi TDM, śledzić zmiany zachodzące szybko w tej dziedzinie, utrzymywać współpracę z analitykami oraz odnosić się do wyzwań związanych z zapewnianiem dostępu do dużych zbiorów danych. Artykuł zawiera podsumowanie sesji NASIG (North American Serials Interest Group), poświęconej wymianie doświadczeń między bibliotekarzami dziedzinowymi, pracownikami działów gromadzenia i przedstawicielami, w zakresie świadczenia usług związanych z TDM.

więcej o Eksploracja tekstu i danych: wprowadzenie dla bibliotekarzy

Zasady Wiedeńskie: wizja komunikacji naukowej w XXI wieku

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Zasady Wiedeńskie: wizja komunikacji naukowej w XXI wieku została wyłączona

W środowisku naukowym od lat prowadzone są debaty dotyczące możliwych strategii usprawnienia komunikacji naukowej (KN), rozumianej jako procesy produkcji, recenzowania, organizacji, rozpowszechniania i archiwizacji wiedzy naukowej. Zwraca się też uwagę, że kwestia ta ma znaczenie nie tylko dla badaczy, lecz także dla ogółu społeczeństwa,w tym zwłaszcza studentów, pedagogów, decydentów politycznych, administracji publicznej, grantodawców, bibliotekarzy, dziennikarzy, wydawców, publicznych i prywatnych organizacji, a także zwykłych obywateli zainteresowanych rozwojem nauki. Problematyką tą zajęła się także grupa robocza Open Access Network Austria (OANA), prowadząc na spotkaniach w Wiedniu (kwiecień 2015 – czerwiec 2016) dyskusje na temat fundamentalnej reformy systemu KN. Członkowie grupy przyjęli, że otwarta nauka może być odpowiedzią na na wady i ograniczenia dotychczas stosowanych praktyk, przy czym nie należy jej traktować jako celu samego w sobie, lecz jako środek do celu. Ponieważ w środowisku lobbującym za otwartością w nauce nie ma zgody, w jaki sposób określić kierunek i kryteria pożądanych zmian, członkowie zespołu OANA, działającego pod nazwą Open Access and Scholarly Communication opracowali 12 zasad mających stanowić wyznaczniki przyszłego, otwartego systemu KN.

więcej o Zasady Wiedeńskie: wizja komunikacji naukowej w XXI wieku

InfoTecarios: regionalna inicjatywa rozpowszechniania publikacji naukowych z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Bibliotekoznawstwo i informacja naukowa jako dziedzina, Branża, zawód i edukacja, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania InfoTecarios: regionalna inicjatywa rozpowszechniania publikacji naukowych z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej została wyłączona

InfoTecarios (infotecarios.com) to inicjatywa zapoczątkowana przez bibliotekarzy z Meksyku, Argentyny, Portoryko i Hiszpanii, zaangażowanych pierwotnie w projekt Biblogtecarios (BBT) – międzynarodowy blog naukowy (biblogtecarios.es), uruchomiony w Hiszpanii jesienią 2010 r. i mający służyć środowisku bibliotekarzy oraz specjalistów informacji i dokumentacji jako platforma komunikacji naukowej, wymiany wiedzy i doświadczeń. Gdy okazało się, że omawiane na niej tematy, tendencje i kierunki badań nie w pełni odpowiadają realiom Hispanoameryki, postanowiono przenieść koncepcję BBT na grunt latynoamerykański. Nowy hiszpańskojęzyczny portal, stworzony przez grupę InfoTecarios, funkcjonuje również na zasadach crowdsourcingu i zapewnia przestrzeń do tworzenia i publikacji treści z dziedziny bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN), koncentrujących się na regionalnym kontekście. Funkcjonuje także jako inkubator nowych inicjatyw i programów powiązanych z promocją czytelnictwa, rozwojem najlepszych praktyk oraz realizacją międzynarodowych projektów badawczych bazujących na współpracy. Strona doczekała się uznania na forum międzynarodowym (m.in. nagroda za najlepszy blog BIN – Biblogsfera, 2013; trzecie miejsce w kategorii blogów edukacyjnych – Educa Business School, 2014), współpracuje z podobnymi zespołami redakcyjnymi i naukowymi, a 17 maja 2017 obchodziła 5 rocznicę funkcjonowania.

więcej o InfoTecarios: regionalna inicjatywa rozpowszechniania publikacji naukowych z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej

Czy komercyjni wydawcy zawyżają bibliotekom opłaty za czasopisma naukowe z dziedzin powiązanych z naukami ścisłymi, technologią i medycyną: badanie

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Wydawcy, Zarządzanie, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Czy komercyjni wydawcy zawyżają bibliotekom opłaty za czasopisma naukowe z dziedzin powiązanych z naukami ścisłymi, technologią i medycyną: badanie została wyłączona

Coroczny wzrost kosztów prenumeraty czasopism naukowych, zwłaszcza z zakresu nauk ścisłych, technologii i medycyny (science, technology, medicine – STM) jest kwestią bardzo kontrowersyjną i spotyka się z dużą krytyką ze strony środowiska naukowego i bibliotecznego, gdyż sytuacja ta wpływa znacząco na dalsze uszczuplanie ograniczonych budżetów bibliotek i na sytuację naukowców. W piśmiennictwie analizuje się, przy użyciu matematycznych obliczeń i badań empirycznych, różne czynniki mogące wpływać na wysokość cen czasopism STM. Dla bibliotekarzy jest rzeczą niemal oczywistą, że najwięksi komercyjni dostawcy treści wykorzystują dominującą pozycję na rynku do narzucania nieadekwatnie wysokich opłat i niekorzystnych modeli użytkowania (takich jak opłaty za dostęp, a nie za własność). Przekonanie to potwierdzają wyniki części przeprowadzonych dotychczas prac badawczych, niektórzy specjaliści argumentują jednak, że „kryzys czasopism” nie jest winą wydawców, lecz uczelni, kultury naukowej (uzależnianie kariery od publikacji w prestiżowych, tradycyjnych tytułach) bądź uwarunkować ekonomicznych. Aby zdobyć niepodważalne dowody mogące rozstrzygnąć tę debatę i pomóc bibliotekom w wypracowaniu skutecznych rozstrzygnięć, autorzy przeprowadzili badanie na największej jak dotąd próbie tytułów, z wykorzystaniem półlogarytmicznego modelu ekonometrycznego – sprawdzonej metodologi (m.in. Liu, 2005, 2011), uznanej za najbardziej efektywną w tym przypadku, oraz analizy regresji w odniesieniu do poszczególnych dyscyplin STM.

więcej o Czy komercyjni wydawcy zawyżają bibliotekom opłaty za czasopisma naukowe z dziedzin powiązanych z naukami ścisłymi, technologią i medycyną: badanie

Otwarte mega czasopisma: przyszłość komunikacji naukowej czy akademickie składowisko odpadów?

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Otwarte mega czasopisma: przyszłość komunikacji naukowej czy akademickie składowisko odpadów? została wyłączona

Mega czasopisma rozpowszechniane w wolnym dostępie (ang. open access mega-journals – OAMJ), są coraz ważniejszym elementem środowiska komunikacji naukowej. Zazwyczaj są to tytuły o bardzo szerokim zakresie tematycznym, agregujące dużą liczbę publikacji z różnych dyscyplin, a ich model ekonomiczny bazuje na pobieraniu opłat od autorów. Pierwszym wydawnictwem tego typu był PLOS One – w 2015 r. największe czasopismo na świecie, publikujące w tym czasie niemal 27,5 tys. artykułów z zakresu nauk ścisłych, medycyny i technologii, a po jego sukcesie, podobne tytuły zaczęli udostępniać także inni wydawcy. W ciągu ostatnich kilku lat zasady funkcjonowania OAMJ zaczęły wzbudzać nie tylko entuzjazm i nadzieje na zmianę zasad publikowania akademickiego, lecz także liczne kontrowersje, a ich miejsce w systemie naukowych praktyk jest kwestionowane. Wątpliwości budzi m.in. przyjęty system recenzowania, uwzględniający jedynie poprawność merytoryczną, co zdaniem części środowiska naukowego nie gwarantuje odpowiedniej selekcji treści i może grozić publikującym w takich pismach początkującym naukowcom zawodowym „samobójstwem”. Aby lepiej poznać fenomen OAMJ, w artykule przeanalizowano powiązane z nim dyskursy i debaty oraz przybliżono różne, omawiane w piśmiennictwie podejścia do mega czasopism w społeczności akademickiej oraz sposoby ich konceptualizacji.

więcej o Otwarte mega czasopisma: przyszłość komunikacji naukowej czy akademickie składowisko odpadów?

Analiza zawartości czasopisma Documentation et Bibliothèques za lata 1973-2013

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Bibliotekoznawstwo i informacja naukowa jako dziedzina, Branża, zawód i edukacja, Źródła informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Analiza zawartości czasopisma Documentation et Bibliothèques za lata 1973-2013 została wyłączona

W artykule dokonano analizy zawartości Documentation et Bibliothèques (DB) za lata 1973-2013. Czasopismo zaczęło ukazywać się w 1955 r., początkowo jako Bulletin de l’ACBLF (Biuletyn Stowarzyszenia Francuskojęzycznych Kanadyjskich Bibliotekarzy). Po przekształceniu się ACBLF (Association Canadienne des Bibliothécaires de Langue Française) w ASTED (Association pour l’Avancement des Sciences et des Techniques de la Documentation – Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Teorii i Praktyki Dokumentacji Naukowo-Technicznej), czasopismo zmieniło nazwę na obecną. Zachowano ciągłość – nr 1 DB, który ukazał się w 1973 r. to wolumen 19. Od 2011 r., obok wersji papierowej, dostępna jest cyfrowa. Aby zapewnić większą przejrzystość analizy, badany okres podzielono na 7 odcinków czasowych – w każdym z nich ukazało się od 20 do 24 numerów BD (w latach 1989-1995 – 28 numerów).

więcej o Analiza zawartości czasopisma Documentation et Bibliothèques za lata 1973-2013

Opracowywanie standardów dla nowych form oceny społecznego oddziaływania publikacji naukowych: NISO Altmetrics Initiative

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Opracowywanie standardów dla nowych form oceny społecznego oddziaływania publikacji naukowych: NISO Altmetrics Initiative została wyłączona

Od czasu ukucia przez Jacoba Priema terminu altmetryka (article-level metrics – ALM) (zob. babin.bn.org.pl/?p=2870), mającego określać nowy obszar badań komunikacji naukowej, uwzględniający dane nt. rozpowszechniania się nowo publikowanej wiedzy w sieciach społecznościowych, powstało ponad tysiąc artykułów i wpisów na blogach, poświęconych tej formie oceny wpływu publikacji naukowych, a co najmniej 4 firmy oferują narzędzia analizy ALM. Jest też ona coraz powszechniej używana do oceny i analizy oddziaływania poszczególnych artykułów w wielodyscyplinarnych społecznościach oraz powiązań badaczy, bibliotekarzy, wydawców i organizacji finansujących badania. Zainteresowanie normalizacją analityki ALM wyraziła także organizacja NISO, co wskazuje, że to uznawane za alternatywne podejście ma szansę na powszechną akceptację.

więcej o Opracowywanie standardów dla nowych form oceny społecznego oddziaływania publikacji naukowych: NISO Altmetrics Initiative

Naukometryczna analiza czasopism z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej: lata 2003-2012

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Bibliotekoznawstwo i informacja naukowa jako dziedzina, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Naukometryczna analiza czasopism z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej: lata 2003-2012 została wyłączona

Badania naukometryczne pozwalają na ocenę działalności naukowej i badanie jej różnych, ilościowych aspektów i wyników, a dokonane ewaluacje odgrywają istotną rolę przy podejmowaniu decyzji i kształtowaniu polityki dotyczącej każdej dziedziny akademickiej. W artykule scharakteryzowano produktywność badawczą i komunikację naukową specjalistów z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) w latach 2003-2012, z wykorzystaniem zbiorów danych Web of Science dla 40 podstawowych czasopism bibliologicznych i informatologicznych z obliczaną wartością współczynnika Impact Factor.

więcej o Naukometryczna analiza czasopism z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej: lata 2003-2012

Projekt ORCID @ CMU: sukcesy i porażki

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Zarządzanie

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Projekt ORCID @ CMU: sukcesy i porażki została wyłączona

Projekt ORCID – Open Researcher and Contributor Identifier (zob. babin.bn.org.pl/?p=3521) cieszy się w środowisku naukowym rosnącą popularnością i coraz więcej instytucji i organizacji włącza identyfikatory ORCID, umożliwiające jednoznaczną identyfikację naukowców w sieci www oraz powiązanie ich z właściwymi im pracami, do swoich procedur i systemów. ORCID jest wykorzystywany chętnie m.in. przez wydawców (np. Nature Publishing Group, Biomed Central) gdyż pozwala na pozyskanie pełnych informacji o autorach, ich dorobku i afiliacjach w momencie składania przez nich manuskryptów, umożliwia również automatyczną aktualizację w czasie rzeczywistym list publikacji danego badacza w rekordach rejestru ORCID (np. przez CrossRef, DataCite). W sierpniu 2015, Wellcome Trust (brytyjska organizacja charytatywna wspierająca badania biomedyczne) zaczęła wymagać od naukowców posiadania numeru ORCID, a w jej ślady pójdą zapewne inni fundatorzy i wydawcy. Identyfikatory ORCID wprowadzają do obiegu informacji także uczelnie wyższe. W artykule przedstawiono projekt ORCID@ CMU, przeprowadzony na Carnegie Mellon University, mający pomóc kadrze naukowej w rejestrowaniu identyfikatorów i umożliwić administratorom integrację numerów ORCID z systemem informacyjnym uczelni. Omówiono w nim proces planowania, przebieg implementacji oraz wyniki ewaluacji tej inicjatywy, a także jej założenia i powody kilku zmian wprowadzonych do przyjętych planów strategicznych (dotyczyły m.in. zasad udziału w programie oraz metod testowania i promocji tworzonej strony i aplikacji sieciowej).

więcej o Projekt ORCID @ CMU: sukcesy i porażki

Trendy komunikacji naukowej w cyfrowej erze: nieformalne publikowanie i rozpowszechnianie prac naukowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Trendy komunikacji naukowej w cyfrowej erze: nieformalne publikowanie i rozpowszechnianie prac naukowych została wyłączona

Praktyki społeczne związane z transferem wiedzy i wymianą informacji w środowisku naukowym za pośrednictwem publikacji w recenzowanych wydawnictwach są tematem często omawianym w piśmiennictwie, mniej uwagi poświęca się natomiast postępującej wraz z rozwojem technologii ICT akceptacji nieformalnych platform komunikacyjnych w procesie dystrybucji wyników badań. Autorzy postanowili sprawdzić nastawienie naukowców wobec publikowania i rozpowszechniania prac badawczych w nieformalnych środkach przekazu, by określić wzory ich zachowań, preferencje oraz wyzwania i zalety związane z wykorzystywaniem takich kanałów komunikacji.

więcej o Trendy komunikacji naukowej w cyfrowej erze: nieformalne publikowanie i rozpowszechnianie prac naukowych