Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: biblioteki

O przyszłości systemów bibliograficznych i usług bibliotecznych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania O przyszłości systemów bibliograficznych i usług bibliotecznych została wyłączona

W artykule omówiono perspektywy rozwoju usług bibliotecznych w ciągu najbliższych 20 lat, w kategoriach zmiany relacji między technologią a bibliotekarzami, przyjmując jako punkt wyjścia rozważań ideę bibliotekarza jako przyjaznego i posiadającego dużą wiedzę specjalisty, znającego zbiory i rozumiejącego potrzeby czytelników. W ramach badania dokonano długoterminowej, historycznej analizy ewoluujących ról i zadań pracowników bibliotek oraz narzędzi bibliotecznych, w tym zwłaszcza katalogów i systemów wyszukiwawczych.

więcej o O przyszłości systemów bibliograficznych i usług bibliotecznych

O współpracy bibliotekarzy i wydawców na rzecz poprawy jakości metadanych zasobów cyfrowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Zarządzanie

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania O współpracy bibliotekarzy i wydawców na rzecz poprawy jakości metadanych zasobów cyfrowych została wyłączona

Pod koniec 2012 r., mała grupa amerykańskich bibliotekarzy rozpoczęła nieformalną dyskusję na temat potencjalnych metod poprawy jakości metadanych wykorzystywanych do wyszukiwania zasobów elektronicznych oraz poprawy terminowości ich dystrybucji. Zwróciła się też z apelem o współpracę do OCLC, a dofinansowanie od tej organizacji pozwoliło na prowadzenie spotkań z przedstawicielami wydawców, agregatorów treści i dostawców baz wiedzy, mających umożliwić zebranie poglądów tych stron na temat wyzwań związanych z dystrybucją i zautomatyzowaną wymianą metadanych, oraz przeprowadzenie badań ankietowych wśród pracowników bibliotek. W 2013 r., działania te nabrały formalnego charakteru, a grupa zyskał oficjalną nazwę: E-Data Quality Working Group i zaczęła rozszerzać swój skład o reprezentantów kolejnych bibliotek, wydawców oraz dostawców danych i usług. Efektem jej prac był opublikowany w 2014 r. raport. pn. Success Strategies for Electronic Content Discovery and Access: a Cross-Industry White Paper, który spotkał się w środowisku bibliotecznym i branży informacyjnej z dużym zainteresowaniem. W artykule omówiono wyodrębnione przez grupę roboczą problemy związane z produkcją i rozpowszechnianiem dokładnych, wiarygodnych i aktualnych metadanych, zawarte w dokumencie rekomendacje oraz ich wpływ zarówno na dostawców, biblioteki i konsumentów usług informacyjnych w Stanach Zjednoczonych.

więcej o O współpracy bibliotekarzy i wydawców na rzecz poprawy jakości metadanych zasobów cyfrowych

O nowych trendach edukacyjnych i prognozach dotyczących nowych technologii wdrażanych w bibliotekach

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania O nowych trendach edukacyjnych i prognozach dotyczących nowych technologii wdrażanych w bibliotekach została wyłączona

W artykule omówiono, w szerszej perspektywie, niektóre z trendów edukacyjnych powiązanych z pojawieniem się nowych technologii, a następnie przeanalizowano ich potencjalne implikacje dla bibliotek. Inspirację dla autora stanowił raport z projektu NMC Horizon – NMC Horizon Report: 2016 Higher Education Edition, przygotowywany wspólnie przez The New Media Consortium (NMC) – międzynarodowe zrzeszenie uczelni, muzeów, wydawców firm technologicznych i organizacji edukacyjnych, zaangażowanych w badanie zastosowań nowych mediów i rozwiązań technologicznych, oraz EDUCAUSE Learning Initiative (ELI) – inicjatywą skupiającą instytucje szkolnictwa wyższego, działające na rzecz rozwoju edukacyjnego poprzez innowacyjne zastosowania technologii.

więcej o O nowych trendach edukacyjnych i prognozach dotyczących nowych technologii wdrażanych w bibliotekach

Reakcje wydawców na fenomen e-książki: wyniki badań z trzech małych rynków językowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Branża, zawód i edukacja, Dostęp do publikacji, Księgarstwo

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Reakcje wydawców na fenomen e-książki: wyniki badań z trzech małych rynków językowych została wyłączona

W artykule przedstawiono dostępne dane na temat produkcji, sprzedaży i dystrybucji książek elektronicznych na świecie, omówiono też największe wyzwania, z jakimi muszą się mierzyć domy wydawnicze w dobie rewolucji cyfrowej oraz prognozy dotyczące przyszłości e-książki. Następnie, zreferowano wyniki badania sprawdzającego stosunek do komercyjnych e-książek w środowisku wydawców działających na małych rynkach, ograniczonych relatywnie niską liczbą użytkowników lokalnego języka, w kontekście globalnej sytuacji związanej z publikacją ebooków. W jego ramach porównano wyniki trzech sondaży zbierających opinie wydawców na temat szans i zagrożeń związanych z publikacją tytułów w formacie elektronicznym i zmianami relacji między różnymi graczami na rynku książki, w tym autorami, księgarzami i bibliotekami. Ankiety przeprowadzono w 2014 r. w trzech europejskich krajach: Szwecji (9,59 mln mieszkańców), Chorwacji (populacja: 4,25 mln) i Litwy (2,9 mln.).

więcej o Reakcje wydawców na fenomen e-książki: wyniki badań z trzech małych rynków językowych

Modelowanie w bibliotekoznawstwie i praktyce bibliotecznej

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Teoria nauki o informacji i bibliotekoznawstwa, Relacje z innymi dziedzinami, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Modelowanie w bibliotekoznawstwie i praktyce bibliotecznej została wyłączona

W artykule zdefiniowano modelowanie jako tworzenie symbolicznego obrazu (jego wyobrażenia, schematu, opisu) dowolnego obiektu lub systemu obiektów. W szerokim sensie model utożsamia się z systemem odwzorowującym lub odtwarzającym oryginalny obiekt. Wspólną cechą wszystkich modeli jest przenoszenie pewnej informacji o oryginale. Modelowanie umożliwia sprawdzenie obowiązujących teorii naukowych oraz ogląd obiektu badań poprzez analizę systemową jego części składowych. Za pierwsze modele można uznać mapy, choć modelowanie jako metoda badań naukowych rozwinęło się dopiero w XX w. Częste ostatnio zastosowanie modelowania w bibliotekarstwie związane jest optymalizacją procesów technologicznych – pozwala ujawnić i badać wzajemne powiązania, integrować procesy i systemy, doskonalić strukturę organizacyjną i tworzyć środowisko informacyjne pozwalające na ocenę powstających problemów.

więcej o Modelowanie w bibliotekoznawstwie i praktyce bibliotecznej

Pozyskiwanie treści cyfrowych w bibliotekach, archiwach i muzeach w Stanach Zjednoczonych: wyniki sondażu

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Pozyskiwanie treści cyfrowych w bibliotekach, archiwach i muzeach w Stanach Zjednoczonych: wyniki sondażu została wyłączona

Materiały powstałe w formie cyfrowej (ang. born-digital), trafiające w olbrzymiej liczbie do archiwów i zbiorów dziedzinowych, stanowią nowe i złożone wyzwanie dla archiwistów, bibliotekarzy i osób odpowiedzialnych za zarządzanie rekordami, a ponieważ niemal wszystkie współcześnie powstające dokumenty mają wyłącznie postać elektroniczną, instytucje dziedzictwa kulturowego starają się opracować i wdrażać praktyczne zasady przyjmowania, selekcji, opracowania i udostępniania tego typu zasobów. Przy pozyskiwaniu np. wieloterabajtowych dysków twardych z różnego typu zawartością, trudno zdecydować, od czego zacząć sortowanie, identyfikację i wybór treści z urządzenia, a problemy stwarzać może nawet wybór odpowiednich narzędzi cyfrowej archiwizacji. Aby przybliżyć instytucjom ochrony dziedzictwa możliwe i dostępne opcje techniczne oraz ułatwić im formalizację lokalnej polityki archiwizacyjnej i wdrożenie produktywnych procedur, autorzy przeprowadzili sondaż, mający pomóc ustalić, jak biblioteki i archiwa w Stanach Zjednoczonych radzą sobie z zalewem cyfrowych mediów i jakie rekomendacje można zebrać w tym zakresie od doświadczonych cyfrowych bibliotekarzy i archiwistów.

więcej o Pozyskiwanie treści cyfrowych w bibliotekach, archiwach i muzeach w Stanach Zjednoczonych: wyniki sondażu

Dokąd zmierzamy? RDA, BIBFRAME i FRBR-LRM

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Dokąd zmierzamy? RDA, BIBFRAME i FRBR-LRM została wyłączona

Służby biblioteczne odpowiedzialne za opracowywanie zbiorów znajdują się obecnie w stanie nieco chaotycznej transformacji, a kierunki zachodzących zmian wyznaczają trzy główne inicjatywy w sferze katalogowania: Resource Description and Access (RDA), Bibliographic Framework (BIBFRAME) i Functional Requirements For Bibliographic Records Library Reference Model (FRBR-LRM), których przyjęcie wiązać się będzie z istotnymi zmianami sposobu pracy katalogerów i specjalistów ds. metadanych oraz zasad rejestracji, przechowywania i pozyskiwania danych bibliograficznych. Ze względu na wielość rozpowszechnianych obecnie i analizowanych modeli, projektów i prac, znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak za 10 lat będzie wyglądać tworzenie metadanych i opisów katalogowych w bibliotekach jest zadaniem dość trudnym, podobnie jak określenie wiedzy i kwalifikacji potrzebnych bibliotekarzom do funkcjonowania w coraz większym stopniu cyfrowym i zmechanizowanym środowisku. Autorka postanowiła przybliżyć w tekście genezę, specyfikę oraz wzajemne relacje trzech wymienionych wyżej projektów (por. babin.bn.org.pl/?p=3092). Omówiła też korzyści i szanse związane z ich implementacją, dalsze kierunki prac związane z ich wdrażaniem i harmonizacją, a także kroki niezbędne, by odpowiednio przygotować się do pracy w nowym bibliograficznym uniwersum.

więcej o Dokąd zmierzamy? RDA, BIBFRAME i FRBR-LRM

Oczekiwania instytucji kultury wobec ról pełnionych w projektach integracji zasobów cyfrowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Zarządzanie, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Oczekiwania instytucji kultury wobec ról pełnionych w projektach integracji zasobów cyfrowych została wyłączona

Projekty integracji cyfrowych zasobów dziedzictwa kulturowego zakładają udział i współpracę wielu różnych instytucji kultury, przyjmujących na siebie określone zadania. Wymagają też koordynacji pod nadzorem różnych jednostek świadczących usługi publiczne: organów rządowych, placówek kulturalnych i organizacji społecznych. Istotnym aspektem budowy efektywnego modelu zarządzania i współdziałania w ramach takich inicjatyw jest jednoznaczne określenie relacji między ich poszczególnymi partnerami oraz wyznaczenie ich funkcji i celów działania. Jest to też kluczowy czynnik warunkujący dobre funkcjonowanie i udaną realizację poszczególnych przedsięwzięć. W artykule omówiono wyniki badania poświęconego określeniu oczekiwań partnerów projektów wobec przydzielanych i pełnionych ról. Odwołano się w nim do pojęć i koncepcji z teorii ról społecznych i bazującej na nich, wcześniejszej pracy autorów, w której analizowano role instytucji członkowskich w projektach integracji cyfrowych zasobów kultury bibliotek, muzeów i archiwów (BMA) oraz zależności między ich modelami organizacyjnymi, misjami i funkcjami.

więcej o Oczekiwania instytucji kultury wobec ról pełnionych w projektach integracji zasobów cyfrowych

O Google Books, bibliotekach i sprawiedliwości informacyjnej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania O Google Books, bibliotekach i sprawiedliwości informacyjnej została wyłączona

Projekt Google Books zakładający udostępnianie w sieci fragmentów oraz pełnych tekstów milionów niedostępnych wcześniej online książek, odniósł w ostatnich latach spektakularny sukces, miał też jednak wielu krytyków obawiających się m.in. konsekwencji przekazania kontroli nad światowym dziedzictwem kultury i nauki, przynajmniej w sferze wirtualnej, jednej prywatnej firmie. Koncernowi Google zarzucano również naruszanie praw autorów, a także kwestionuje się jego zapewnienia dotyczące promowania sprawiedliwości społecznej poprzez zwiększanie egalitaryzmu informacyjnego. W artykule omówiono historię rozwoju i osiągnięcia programu masowej digitalizacji książek z punktu widzenia jego zwolenników oraz związane z nim kontrowersje prawne (por. BABIN 2008/4/314, BABIN 2009/3/214) i etyczne, a następnie przeanalizowano społeczny wpływ inicjatywy Google Books, porównując go z oddziaływaniem i rolą liberalnej, demokratycznej instytucji biblioteki publicznej. Jako ramy teoretyczne analizy wykorzystano m.in. teorię sprawiedliwości społecznej Johna Rawlsa, oraz krytyczne ujęcia sprawiedliwości dystrybutywnej, koncentrując się na uwarunkowaniach jednego z elementów koncepcji Rawlsa – szacunku do siebie samego.

więcej o O Google Books, bibliotekach i sprawiedliwości informacyjnej

Internet rzeczy a biblioteki

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Internet rzeczy a biblioteki została wyłączona

Według szacunków ekspertów, w 2016 r. liczba używanych w domach i miejscach pracy urządzeń podłączonych do Internetu przekroczy 25 miliardów, a wraz ze wzrostem powiązań i danych gromadzonych w środowisku sieciowym rośnie nie tylko liczba nieograniczonych możliwości, jakie ma zapewniać tzw. Internet rzeczy (ang. Internet of Things – IOT), lecz również wyzwań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa i prywatności użytkownikom nowych technologii. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, omówiono zalety związane z upowszechnianiem się tej koncepcji oraz budowanych na jej bazie rozwiązań, potencjalny wpływ IOT na biblioteki, rolę tych instytucji w nowej, cyfrowej rzeczywistości oraz systematyczne podejście, jakie powinny przyjąć by gwarantować swoim czytelnikom należytą ochronę w nowym ekosystemie, w kontekście koncepcji Security of Things (SOT), czyli bezpieczeństwa rzeczy.

więcej o Internet rzeczy a biblioteki