Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Prywatność użytkowników cyfrowych usług bibliotek: wpływ edukacji na zmianę poglądów bibliotekarzy

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Branża, zawód i edukacja, Wolność intelektualna

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Prywatność użytkowników cyfrowych usług bibliotek: wpływ edukacji na zmianę poglądów bibliotekarzy została wyłączona

Współcześni użytkownicy mogą cieszyć się coraz większą liczbą i różnorodnością oferowanych w sieci www zasobów, a dzięki spersonalizowanowanym serwisom, które na podstawie gromadzonych danych o aktywności odbiorców dopasowują swoją ofertę do ich indywidualnych preferencji, dostęp do informacji staje się coraz bardziej wygodny, efektywny i lepiej dostosowany do naszych potrzeb i zainteresowań. Cena tej wygody to konieczność udostępniania swoich danych osobowych i utrata kontroli nad sposobem ich wykorzystywania, i dla wielu użytkowników jest ona zbyt wysoka. Wg koreańskiej agencji bezpieczeństwa informacji, liczba naruszeń prywatności (w tym kradzieży danych, ich wycieku ze względu na niewłaściwą techniczną i administracyjną ochronę, gromadzenia prywatnych informacji bez zgody zainteresowanych osób itp.) zwiększyła się w latach 2003-2011 z 17,7 tys. do 122,2 tys. przypadków. Do takich nieprawidłowości może dojść w każdej organizacji, w tym w bibliotekach, instytucje te musza być więc odpowiednio przygotowane do zabezpieczenia poufności danych czytelników. W artykule przedstawiono wyniki badania sprawdzającego poziom świadomości koreańskich bibliotekarzy w tym zakresie oraz efekty pilotażowego programu szkoleń dotyczących kwestii prywatności.

Dane osobowe czytelników i rejestry ich aktywności gromadzone są w bibliotekach w procesie świadczenia różnego typu usług, w tym przy wypożyczaniu i zwrotach materiałów, rezerwowaniu i korzystaniu z komputerów, używaniu zautomatyzowanych urządzeń wymagających wprowadzenia danych identyfikacyjnych, wypożyczeniach międzybibliotecznych i usługach świadczonych przez zewnętrznych dostawców, wyszukiwaniu online, przeglądaniu baz, korzystaniu ze zdalnych usług informacji naukowej czy tworzeniu kopii bezpieczeństwa rekordów bibliotecznych. W trakcie każdego z tych procesów może dojść do poważnych naruszeń prywatności. Aby uwrażliwić bibliotekarzy na te zagrożenia, opracowano specjalny program edukacyjny skierowany do pracowników bibliotek publicznych w Seulu, a jego skuteczność sprawdzono przeprowadzając sondaże przed rozpoczęciem i po ukończeniu szkoleń. W obu ankietach badano, w jakim stopniu uczestnicy są zainteresowani ochroną prywatności użytkowników, czy sądzą, że może być ona naruszana (i na ile) przez gromadzenie danych obecnie kontrolowanych przez ich biblioteki, jak postrzegają swoją rolę w jej ochronie oraz konieczność edukowania bibliotekarzy w tej materii. Zebrano też dane nt. stażu pracy, wykształcenia, najdłużej pełnionych obowiązków, wieku i płci respondentów. W programie wzięło udział 36 osób z placówek typowych dla sieci bibliotecznej w Korei Południowej.

Statystyczna analiza zebranych odpowiedzi wykazała, po ukończeniu szkolenia, znaczący wzrost świadomości badanych w kwestiach ochrony prywatności użytkowników, a jej waga oceniona została znacznie wyżej po zapoznaniu się z prawdopodobieństwem jej naruszeń. Wzrosła również ocena zapotrzebowania na lepsze zabezpieczenie poufności danych czytelników i zmniejszenie zakresu informacji gromadzonych na ich temat, oraz zasadności dokształcania bibliotekarzy w tej dziedzinie i włączenia na stałe tematyki ochrony prywatności do programów kształcenia bibliotekarzy (obecnie w Korei nie prowadzi się żadnych zajęć tego typu). Uznano więc, że uwrażliwienie bibliotekarzy na zagrożenia związane z gromadzeniem i przetwarzaniem danych klientów można znacząco zwiększyć przez zapewnienie im odpowiednio opracowanych sesji edukacyjnych, a zmiana świadomości pracowników bibliotek może się w istotny sposób przyczynić do ochrony praw użytkowników i lepszej realizacji misji bibliotek związanej z promocją i wspieraniem wolności intelektualnej. Wskazano też na potrzebę stworzenia bardziej systematycznego planu edukacyjnego dla wszystkich typów placówek bibliotecznych.

Komentarze wyłączone.