Babin

Stosując się do rozporządzenia prezydenta Rosji ze stycznia 2014 r. Ministerstwo Kształcenia i Nauki wraz z Akademią Nauk zobowiązały się opracować dane dotyczące stanu oraz sposobów wspierania przez państwo elektronicznych i drukowanych czasopism naukowych. W kwietniu 2014 r. powołały one w tym celu grupę roboczą złożoną z przedstawicieli zainteresowanych resortów.

Ogólnie stwierdzono, że mechanizmy finansowania powinny być ukierunkowane na scentralizowany zakup licencji dostępu do baz zagranicznych, stymulowanie publikacji w systemie otwartego dostępu (OA), zapewnienie recenzowania artykułów i ich przekładów na język angielski. Sytuację obecną omówiła dyrektor narodowego konsorcjum elektroniki i informatyki NEIKON – O.V. Kiriłłowa. W Rosji ukazuje się 2707 tytułów czasopism naukowych i 1669 – technicznych, ale stosunkowo niewiele z nich jest rejestrowanych przez międzynarodowe bazy i indeksy cytowań: Web of Science – 168 tytułów (z czego 89% w jęz. angielskim.) i Scopus – 325 tyt. (72% w jęz. angielskim). Duża część artykułów w naukowych czasopismach rosyjskich prezentuje niski poziom merytoryczny, brak jest jasnej polityki redakcyjnej, zawodzi system dystrybucji – prezentowane w nich wyniki nie są dostępne w kraju i za granicą, częśc tekstów nie spełnia wymogów formalnych. W wyniku prac grupy roboczej sformułowano liczne zalecenia, mające poprawić sytuację. Pogrupowano je w kilka katergorii dotyczących między innymi : 1) kwalifikacyjnych wymagań formalnych wobec czasopism (rejestracja tytułu w systemie bibliograficznym, a tytułu publikowanego w OA – w systemie DOAI, zapewnienie numeru ISSN, a dla wersji elektronicznych – DOI, określenie periodyczności tytułu, polityki redakcyjnej i modelu finansowania, zapewnienie funkcjonowania redakcyjnej strony www, choć minimalnego zakresu informacji anglojęzycznej, bibliografii załącznikowej, publikowanie oryginalnych prac w języku angielskim); 2) metod poprawy jakości artykułów (zatrudnienie międzynarodowego zespołu autorów i uznanych, często cytowanych autorytetów, spełnianie kryteriów formalnych Web of Science i Scopus, dwujęzyczne redakcyjne strony www, tworzenie archiwów elektronicznych); 3) uwidocznienia publikacji w systemach międzynarodowych (lepsza pozycja w indeksach cytowań, większa liczba zagranicznych autorów i redaktorów, większa przyjazność dla autorów); 4) przedsięwzięć organizacyjnych (powołanie stowarzyszenia redaktorów i wydawców czasopism, rewizja i aktualizacja norm wydawniczych, stworzenie systemu licencjonowanej konsorcyjnej sprzedaży tytułów rosyjskich, angielskie wersje rosyjskich tekstów); 5) finansowe i kadrowe wpieranie czasopism (wdrożenie systemów antyplagiatu, nagrody dla autorów, finansowanie repozytoriów, przygotowanie fachowych redaktorów). Rząd powinien prowadzić długoterminową politykę wsparcia finansowego czasopism, uwzględniając zarówno rolę nauki jak edukacji i kultury oraz specyfikę dziedzinową.

Rozporządzenie prezydenta z 2012 r. nakazuje, by do 2020 r. nie mniej niż 5 rosyjskich uniwersytetów znalazło się wśród 100 najlepszych światowych uczelni, a liczba publikacji rosyjskich notowanych w Web of Science przekroczyła 2,44%. Jak na razie daleko do osiągnięcia tych wyników. O randze uczelni w dużym stopniu decyduje jakość czasopism w jakich publikują jej pracownicy i liczba cytowań ich artykułów. W Rosji wiele problemów czeka na rozwiązanie. Nie ma nawet Agencji ISSN, więc redakcje gazet i czasopism uzyskują numer z Agencji Międzynarodowej w Paryżu. Utworzenie krajowego ośrodka ISSN wymaga rocznych opłat zależnych od wysokości budżetu krajowego, na co nie stać Federalnej Agencji ds. Druku. Wszystko sprowadza się w znacznym stopniu do pieniędzy i bez wsparcia finansowego ze strony rządu poprawa sytuacji jest mało prawdopodobna.