Babin

Crowdsourcing (zob. BABIN 2010/2/96) to koncepcja względnie nowa, obejmujące wiele typów zachowań online przybierających różne formy, co prowadzi do rozmycia jej granic i określania tym mianem niemal każdej aktywności w Internecie bazującej na współpracy (współtworzenie treści, innowacje dodawane przez użytkowników i in.). W literaturze fachowej znaleźć można wiele definicji tego fenomenu, część autorów przywołuje więc określone przykłady crowdsourcingu traktując je jako paradygmatyczne, inni natomiast klasyfikują te same partycypacyjne przedsięwzięcia w zupełnie inny sposób (np. Wikipedia czy YouTube uznawane są przez część badaczy jako klasyczne przykłady crowdsourcingu, przez innych – wręcz przeciwnie). W artykule podjęto próbę ustalenia wspólnych elementów tych definicji, by stworzyć podstawową charakterystykę crowdsourcingowych inicjatyw i określić minimalne warunki, jakie musi spełniać dany projekt by zostać uznany za tego typu działalność.

Dokonano w tym celu przeglądu dostępnej literatury przedmiotu i przeszukano przy pomocy słów kluczowych 5 baz danych (ACM, IEEE, ScienceDirect, SAGE i Emerald), analizując też najczęściej cytowane w wyszukanych pracach materiały. Znaleziono 209 dokumentów spełniających wstępnie zakładane kryteria, a w nich łącznie 40 oryginalnych i przytoczonych w tekście definicji crowdsourcingu pochodzących z 32 odrębnych artykułów opublikowanych w latach 2006-2011 (najczęściej cytowane były te proponowane przez J. Howe (2008), DC Brabham (2009) i Wikipedię). Ich analiza tekstualna pozwoliła ustalić 3 elementy oraz 8 szczegółowo opisanych charakterystyk stanowiących differentia specifica crowdsourcingu: tłum (kto go tworzy, co ma do zrobienia, co zyskuje w zamian), inicjator (kim jest, co dostaje w zamian za pracę tłumu) i proces (typ procesu, typ wezwania i wykorzystane medium). Przy tworzeniu wspólnej definicji tego zjawiska wykorzystano metodę polskiego filozofa Władysława Tatarkiewicza z jego eseju „Dzieje sześciu pojęć”.

Weryfikację tej definicji przeprowadzono oceniając na jej podstawie 11 sieciowych inicjatyw. Jako typowo crowdsourcingowe zidentyfikowano 7 z nich (InnoCentive, Threadless, Amazon Mechanical Turk, Lánzanos, iStockphoto, ModCloth i Fiat Mio), za niespełniające ustalonych kryteriów uznano serwisy Wikipedia, Youtube, Delicious i Flickr. W podsumowaniu zarysowano dalsze możliwe kierunki badań, pozwalające na doprecyzowanie pojęć związanych z crowdsourcingiem, zwłaszcza w obszarach, w których, jak dotąd, środowisku naukowemu trudno osiągnąć konsensus.