Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Lęk przed korzystaniem z biblioteki akademickiej

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Biblioteki jako kolekcje, Badania użytkowników, Kategorie użytkowników, Umiejętności informacyjne

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Lęk przed korzystaniem z biblioteki akademickiej została wyłączona

Już w latach 70. XX w., w literaturze fachowej zaczęto analizować problem obaw i negatywnych emocji studentów dotyczących korzystania z biblioteki i związanej z tym możliwości ujawnienia ich braku wiedzy i kompetencji informacyjnych (ang. library anxiety), a rozwój technologii przyczynił się do nasilenia tego zjawiska (zob. BABIN 1999/4/244, BABIN 1999/4/245, BABIN 2004/3/4/209BABIN 2009/2/145). Autorka – członkini kadry zarządzającej Biblioteki Prawniczej Uniwersytetu Nowego Meksyku (Albuquerque) i wykładowczyni Katedry Studiów Bibliotekarskich i Technologii Informacyjnej na tej uczelni, na podstawie własnych doświadczeń i literatury przedmiotu, omawia zagadnienia związane ze stresem spowodowanym korzystaniem z biblioteki akademickiej.

W pierwszej części artykułu przedstawia czynniki mogące sprzyjać wzrostowi poziomu lęku przed biblioteką: 1) bariery emocjonalne (ściśle powiązane z pozostałymi czynnikami); 2) bariery o charakterze fizycznym i mechanicznym, jak np. skomplikowane procedury korzystania z urządzeń (zezwolenia, metody płatności), różne typy i zasady ich działania, zła jakość sprzętu itp.; 3) brak komfortu psychicznego, wynikający z niezrozumienia kierowanych od i do użytkowników komunikatów, co może być spowodowane nieznajomością żargonu bibliotecznego, stosowaniem przez studentów potocznych nazw dokumentów, niezrozumieniem instrukcji, brakiem umiejętności rozwiązania skrótów takich jak ISBD, OCLC, czy MARC, niewłaściwym formułowaniem pytań, nieprecyzyjnymi instrukcjami bibliotecznymi itp.; 4) słaba orientacja w przestrzeni bibliotecznej oraz nieznajomość systemów klasyfikacji i nieumiejętność znalezienia książki w wolnym dostępie, a także nieradzenie sobie z korzystaniem z baz danych; 5) strach przed kompromitacją wobec personelu, niemożność porozumienia się z bibliotekarzami; przy czym chodzi nie tylko o komunikację werbalną, ale i niewerbalną – ponury, zdenerwowany, zabiegany czy zajęty bibliotekarz zniechęca do zadawania pytań. Zwrócono uwagę, że likwidowaniu przyczyn lęku sprzyja zapoznanie studentów ze sprzętem (skanery, kopiarki, czytniki, komputery) i warunkami jego użytkowania, dbanie o dobry stan urządzeń i jasne, dostępne instrukcje, łatwo dostępne plany budynku biblioteki i czytelne oznaczenie sal, zapoznanie z rozmieszczeniem zbiorów, zamieszczanie na stronie www biblioteki słowniczków wyjaśniających fachowe terminy i skróty.

Drugą część artykułu poświęcono omówieniu negatywnych skutków utrwalonej fobii bibliotecznej i związanego z nią unikania odwiedzin tego typu placówek. Wynikiem takiej postawy może być niska samoocena, kompleksy, a także gorsze wyniki studiów. Zdaniem autorki, najskuteczniejszym sposobem przeciwdziałania temu zjawisku jest bezpośrednie szkolenie użytkowników i tłumaczenie im, że każdy przechodzi stres związany z oswajaniem nowego środowiska. W czasie szkoleń ważny jest kontakt wzrokowy i emocjonalny ze słuchaczami, poczucie humoru, uśmiech, okazywanie życzliwości, zachęcenie do pytań. Chodzi o przekonanie nawet najbardziej bojących się technologii i nisko oceniających swoje kompetencje osób, że poradzą sobie z kłopotami i zawsze mogą liczyć na pomoc miłych, uczynnych ludzi. Autorka przekonuje, że najlepsza nawet instrukcja pisemna nie jest w stanie zastąpić bezpośredniego kontaktu z pracownikami biblioteki.

Komentarze wyłączone.