Babin

Biblioteki publiczne w Ameryce Północnej angażują się od lat w programy promocji czytelnictwa wśród małych dzieci, próbując zapewniać ich opiekunom pomoc i szkolenia w tym zakresie, oraz przydatne materiały bazujące na wynikach najnowszych badań, dowodzących roli, jaką odgrywa wczesne dzieciństwo w rozwoju człowieka i kształtowaniu jego nawyków czytelniczych. Mimo pomocy takich jak pakiet edukacyjny ALA / PLA (Public Library Association) pn. Every Child Ready to Read, wraz ze wzrostem językowego, kulturowego i ekonomicznego zróżnicowania kanadyjskiej populacji, zadanie zapewnienia wszystkim grupom użytkowników usług dostosowanych do specyficznych potrzeb dzieci w wieku od urodzenia do 5 roku życia staje się coraz bardziej skomplikowane. Strony biblioteczne to bogate źródło łatwo dostępnych informacji na temat tego, jak biblioteki radzą sobie z tym wyzwaniem i jakie jest ich podejście do kwestii związanych z wczesną nauką czytania. W artykule przedstawiono wynika badania analizującego kanadyjskie źródła tego typu pod kątem przekazu, jaki kierują do rodzin oraz rodzaju reklamowanych przez nie zasobów i usług dla najmłodszych odbiorców.

Autorkę interesowało w szczególności, jakie informacje (tekst i obrazy) na temat wczesnego czytania, kierowane do dorosłych znaleźć można na anglojęzycznych witrynach miejskich (obsługujących ponad 100 tys. mieszkańców) bibliotek publicznych i czy treści te stworzono z uwzględnieniem różnorodności mieszkańców Kanady. Przeanalizowała w tym celu strony placówek z losowo dobranej próby 20 bibliotek publicznych z 6 kanadyjskich prowincji, zrzeszonych w CULC (Canadian Urban Libraries Council), sprawdzając istnienie odrębnych stron/zakładek dla rodziców, zakres i treść oferowanych warsztatów, zajęć i materiałów dla dzieci i ich opiekunów, to na ile są reprezentatywne dla wszystkich grup ludności danego regionu, i czy uwzględniają także różnice rozwojowe u dzieci. Łącznie, poddano analizie 150 opisów oferowanych na badanych stronach programów.

Wszystkie placówki prowadziły storytelling – opowiadania historii i nauki przez zabawę dla dzieci poniżej 6 roku życia, przygotowujące do wczesnej aktywności czytelniczej, jednak tylko jedna z nich informowała, że uczestnictwo w zajęciach nie wymaga znajomości angielskiego, i są one przystępne także dla opiekunów dopiero uczących się tego języka. Jedynie 3 placówki reklamowały specjalne programy poświęcone mniejszościom, w tym rdzennej ludności Kanady, tylko jeden ogłaszany projekt był odpowiedni dla dzieci z różnego typu niepełnosprawnością. Również przekaz wizualny na analizowanych witrynach nie uwzględniał kwestii różnorodności. Za spełniające w pełni zasady społecznej integracji uznano zaledwie treści z kilku procent stron. Stwierdzono, że choć biblioteki z próby udostępniały zainteresowanym zróżnicowane zasoby i promowały różnego typu projekty, ich oferta skierowano była głównie do typowego, głównonurtowego odbiorcy, i często wiązała się z ograniczeniami wiekowymi lub określonymi (językowymi lub kompetencyjnymi) wymogami uczestnictwa. Wczesną umiejętność czytania ujmowano też głównie jako zestaw kognitywnych umiejętności, jakie należy rozwinąć u dziecka w okresie przed pójściem do szkoły, a nie jako zestaw doświadczeń kształtowanych przez ogromną liczbę czynników socjokulturowych. We wnioskach uznano więc, że biblioteki nie wykorzystują w pełni potencjału Internetu jako medium komunikacji, by zachęcić do uczestnictwa w programach wczesnej nauki czytania i przekonać o ich zaletach i znaczeniu wszystkie rodziny z dużych ośrodków miejskich, w tym opiekunów dzieci niepełnosprawnych i nowych imigrantów; przedstawiono też rekomendacje dla bibliotek, mające ułatwić im dostosowanie ich zasobów sieciowych do potrzeb użytkowników z różnego typu środowisk.