Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

BitTorrent a biblioteki

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania BitTorrent a biblioteki została wyłączona

W 2012 r. projekt Internet Archive (jedno z największych, otwartych cyfrowych archiwów na świecie) nawiązał współpracę z firmą BitTorrent Inc. oferując ponad milion plików ze swoich zbiorów przez sieć P2P, w celu zapewnienia użytkownikom łatwiejszego i szybszego dostępu do swoich zasobów. Jak dotąd, jest to jedyna tak duża i popularna biblioteka, która zdecydowała się na korzystanie z technologii peer-to-peer, kojarzonej powszechnie z piractwem internetowym, by ułatwić dystrybucję i redystrybucję zasobów znajdujących się w domenie publicznej. W artykule przedyskutowano specyfikę torrentów, związane z nimi kontrowersje, zalety i możliwości zastosowań protokołu BitTorrent w bibliotekach oraz przyjęcia zdecentralizowanego podejścia do zarządzania danymi, a także argumenty na rzecz szerszej implementacji tego oprogramowania przez wszystkie społeczności i instytucje, których nadrzędnym celem jest realizacja idei Open Access i upowszechniania wiedzy.

BitTorrent to darmowy, internetowy protokół komunikacyjny pozwalający na transfer plików z wielu źródeł oraz bezpośrednią wymianę danych w sieci peer-to-peer, bez konieczności inwestowania w infrastrukturę serwerową. W modelu P2P, po zainstalowaniu bezpłatnego oprogramowania peer-to-peer, każdy komputer może pełnić rolę klienta lub serwera dla innych komputerów. BitTorrent jest jednym z najszybszych i najefektywniejszych systemów tego typu, nie ma jednak zbyt dobrej passy w mediach i dla wielu stał się synonimem sieciowego piractwa, m.in. dzięki stronie Pirate Bay, korzystającej z tego protokołu. Jego powszechniejszej implementacji w publicznych instytucjach nie ułatwiają też inicjatywy legislacyjne (np. amerykański system CAS) wymierzone w internautów naruszających prawa autorskie, i zakładające monitorowanie aktywności wszystkich użytkowników torrentów, mimo, że technologia ta ma także wiele zgodnych z prawem zastosowań .

Autorzy proponują oddzielenie technologii BitTorrent od ideologicznych sporów i dezinformacji, i skupienie się na olbrzymim potencjale, technicznych możliwościach i unikalnych cechach tego oprogramowania oraz szansach, jakie może dać bibliotekom. Wśród jego zalet wymieniają m.in. dostępność kodu źródłowego, dopasowanie do potrzeb wszystkich typów danych w heterogenicznych środowiskach informacyjnych, w tym możliwości błyskawicznego transferu zarówno olbrzymich zbiorów, jak i małych zestawów danych do milionów odbiorców. Klient sieci i narzędzia BitTorrent, takie jak SoShare, Murder czy BitTorrent Sync, umożliwiają i ułatwiają m.in. współpracę online dzięki skutecznemu dzieleniu się i zarządzaniu danymi, rozpowszechnianie informacji w regionach oddalonych geograficznie, pozbawionych dostępu do instytucji kultury, szerokopasmowych łączy internetowych i nowoczesnych, szybkich komputerów, obniżenie wydatków na infrastrukturę dzięki usłudze przechowywania plików w chmurze, rozwój własnych systemów LOCKSS („Lots of Copies Keeps Stuff Safe”, czyli w wolnym tłumaczeniu: Dużo Kopii Zapewnia Bezpieczeństwo Publikacji) przy minimalnych nakładach własnych i wykorzystanie technologii streamingu wideo na żywo (BitTorent Live). Pozwalają tez na znaczne obniżenie kosztów świadczonych usług. W podsumowaniu autorzy podkreślają, że ewolucja Otwartych Danych zależy od wykorzystania nowych technologii, które nie tylko (jak np. protokół API) gwarantują powszechny dostęp do informacji, lecz pozwalają również na równy dostęp do współtworzenia i udostępniania publicznej wiedzy i zapewnienie wszystkim użytkownikom równorzędnej roli w procesie wymiany cyfrowych treści.

Komentarze wyłączone.