Babin

Sposób postrzegania przez bibliotekarzy własnych kompetencji może warunkować sposób, w jaki będą wstanie ich użyć, konsekwencję w dążeniu do sukcesu oraz wysiłek wkładany w wykonanie zadania, a tym samym wyniki podejmowanych działań – często osoby z podobnym poziomem kwalifikacji (lub ta sama osoba w różnych sytuacjach) mogą wypadać bardzo dobrze lub bardzo źle, w zależności od własnej samooceny. Również skuteczność wyszukiwania informacji zależy nie tylko od opanowania technik wyszukiwawczych oraz znajomości dostępnych źródeł, lecz także od emocji, nastawienia i różnego typu czynników środowiskowych i personalnych, które mogą wpływać na powodzenie podejmowanych wyszukiwań. Autorki postanowiły sprawdzić przekonania izraelskich bibliotekarzy i specjalistów informacji naukowej dotyczące ich własnej skuteczności w tym zakresie, analizując opinie na ten temat wypowiadane przez badanych.

W badaniu wykorzystano teorię społecznego uczenia się Alberta Bandury, przyjmując jako podstawę 4 źródła informacji kształtujących samoocenę i wiarę we własne możliwości: przeszłe doświadczenia i osiągnięcia, obserwacje doświadczeń innych osób, opinie innych i stany afektywne. Dane zebrano przy pomocy kwestionariusza online ze skalą mierzącą siłę przekonania uczestników na temat własnej skuteczności wyszukiwawczej. Sondaż był dystrybuowany na trzech izraelskich listach dyskusyjnych wykorzystywanych przez specjalistów bibliotekoznawstwa i informacji naukowej; zebrano 201 pełnych odpowiedzi. Z ich analizy wynika, że respondenci mają wysoki poziom samooceny w odniesieniu do umiejętności wyszukiwania informacji, a na formowanie ich przekonań o własnej skuteczności miały wpływ wszystkie 4 wyżej wymienione źródła danych. Zbadano również korelacje między postrzeganiem własnej skuteczności a różnymi, społeczno-demograficznymi zmiennymi. Okazało się, że kobiety i mężczyźni reagują inaczej na informacje formujące samoocenę – w przypadku kobiet większą rolę odgrywały stany afektywne, mężczyźni byli bardziej podatni na frustrację. Odkryto również istotną zależność między wiekiem i stażem pracy oraz tym jakie źródła danych wywierały na badanych większy wpływ – starsi i bardziej doświadczeni uczestnicy szacowali, że bardziej oddziałują na nich doświadczenia związane z biegłością w danej dziedzinie i stany afektywne, osoby w połowie swojego życia zawodowego wskazywały na większy wpływ opinii i reakcji innych.