Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Usługi informacyjne dla seniorów w podmiejskich bibliotekach publicznych w Stanach Zjednoczonych

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Badania użytkowników, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Kategorie użytkowników

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Usługi informacyjne dla seniorów w podmiejskich bibliotekach publicznych w Stanach Zjednoczonych została wyłączona

W Stanach Zjednoczonych w wiek emerytalny wkroczyła generacja wyżu demograficznego (urodzeni w latach 1946-1964). Już w 2005 r. liczba osób powyżej 65 roku życia wynosiła w tym kraju 12% populacji, a szacuje się, że w 2050 r. sięgnie 19%. Stawia to przed bibliotekami nowe zadania, związane z obsługą seniorów. Artykuł dotyczy publicznych bibliotek podmiejskich w Stanach Zjednoczonych. Celem omówionego w nim badania było ustalenie zakresu i dostępności oferowanych przez nie usług dla osób starszych, stopnia przestrzegania wymogów ustawy ADA (Americans with Disabilities Act) i zaleceń RUSA (Reference and User Services Association) oraz poziomu współpracy bibliotek z innymi organizacjami służącymi seniorom.

Artykuł składa się dwóch części. W pierwszej (1) przedstawiono w tabelach i omówiono wyniki obszernego sondażu wysłanego pocztą elektroniczną do 114 placówek z 4 systemów bibliotecznych na przedmieściach Atlanty i dwóch systemów z Long Island na przedmieściach Nowego Jorku (otrzymano 91 kompletnych odpowiedzi); 21 respondentów zgodziło się dodatkowo anonimowo udzielić szerszych wypowiedzi na temat usług świadczonych przez ich bibliotekę. W drugiej (2) wyszczególniono dane dotyczące poszczególnych systemów w okolicach Atlanty (A, B, C, D ) i Nowego Jorku (systemy w Suffolk i w Nassau), uwzględniając dane demograficzne dotyczące obsługiwanej ludności.

Ad 1). Niektóre wyniki sondażu: 80% badanych bibliotek dostarcza starszym osobom materiały przez e-mail lub bezpośrednio do domów, a prawie połowa (49%) do ośrodków opieki, dziennych centrów pobytu itp., 76% bibliotek umożliwia dostęp do informacji i ściąganie materiałów ze swoich stron www. Prawie wszystkie biblioteki oferują książki audio oraz z dużym drukiem (91%), ich budynki oraz strony www odpowiadają wymogom ustawy o niepełnosprawnych (ADA), i są usytuowane w pobliżu centrów usługowych i handlowych (75% bibliotek). Ponad połowa respondentów stwierdziła, że biblioteki zapewniają seniorom dobre oświetlenie, łatwa dostępność często wykorzystywanych przez nich materiałów oraz odpowiednio uwidocznione, oznaczenia (duże, w kontrastowych kolorach). Większość bibliotek finansuje usługi specjalne i programy dla starszych osób w ramach ogólnego budżetu (60% bibliotek), połowa (52,7%) – z budżetu na obsługę osób dorosłych; 10% bibliotek jest wspierana finansowo przez różne organizacje i agencje, kilka procent ma wyodrębnione pieniądze na obsługę seniorów, parę uzyskało na ten cel granty. Blisko połowa respondentów twierdzi, że ich biblioteki uczestniczą we wspólnych programach z agencjami wspierającymi osoby starsze i wyznaczyły specjalną osobę do koordynowania działalności w tym zakresie, co piąta placówka (19,8%) zatrudnia seniorów jako wolontariuszy pomagających w pracy biblioteki, a 12% – powołało komitety doradcze złożone z seniorów. Programy dla osób „60 plus” obejmują głównie szkolenia komputerowe i informacyjne (niektóre z nich są płatne) oraz szkolenia dotyczące obliczania podatków, planowania budżetu domowego i zdrowia. Poza tym organizowane są pokazy filmów, grupy zainteresowań (podróże, historia), grupy dyskusyjne, zajęcia praktyczne (rzemiosło, robótki ręczne, malowanie, ceramika), a także koła wszelkiego rodzaju hobbystów.

Ad 2). Z danych dotyczących każdego z 4 systemów na przedmieściach Atlanty i dwóch systemów z Long Island wynika, że osoby starsze w pierwszej lokalizacji stanowią mniej niż 9% populacji, a na przedmieściach Nowego Jorku ich odsetek waha się między 13,5 % a 15,3%. Obsługiwana przez każdy z systemów populacja różni się też znacznie pod względem zamożności i liczebności. Średni dochód roczny na gospodarstwo domowe w okolicach Atlanty jest stosunkowo niski (waha się między 43 a 65 tys. USD), a na przedmieściach Nowego Jorku – dużo wyższy (84-93 tys. USD), mniejsze są też populacje obsługiwane przez biblioteki koło Atlanty – 259-805 tys. Biblioteki systemów z Long Island mają na obsługiwanym przez siebie terenie ok. 1,3 – 1,4 mln osób. Wyodrębnienie danych odnoszących się do każdego z 6 systemów bibliotecznych pozwoliło na dostrzeżenie różnic między nimi oraz ujawniło pewne zależności. Biblioteki na terenach w pobliżu Atlanty są mniej aktywne niż te koło Nowego Jorku, gdyż też liczba seniorów jest tam nieomal dwukrotnie niższa, ludności jest mniej i jest ona znacznie biedniejsza. Przyczynia się to do dużych rozbieżności w finansowaniu, realizowanych programach i ofercie bibliotecznej dla osób w starszym wieku. Dane dotyczące pracy bibliotek w ramach konkretnego regionu geograficznego są pod wieloma względami zbliżone, choć i tu ujawniły się pewne różnice, na co w artykule zwrócono szczególną uwagę. Omówiono też charakterystyczne wypowiedzi dotyczące działań bibliotek na rzecz osób „60 plus” przedstawione w anonimowych wywiadach, np. jeden z respondentów stwierdził, że w jego placówce nikt nie słyszał o zaleceniach RUSA.

Komentarze wyłączone.