Babin

Strukturyzacja ludzkiej wiedzy dostępnej w domenie uniwersalnej (pod pojęciem tym autorzy rozumieją cały zbiór dokumentów tekstowych przechowywanych w różnego typu bibliotekach na całym świecie) jest konieczna, by umożliwić skuteczne wyszukiwanie zachowanych treści dzięki zapewnieniu do nich logicznych punktów dostępu oraz ułatwić lepsze rozumienie organizacji dziedzin wiedzy i relacji między ich głównymi częściami. Niezmiernie istotne jest, by modele i struktury wiedzy wykorzystywane m.in. w muzeach, bibliotekach, dostępne w książkach czy w internecie i kształtujące w dużym stopniu kognitywne mapy człowieka, były kompletne i systematyczne. W artykule przedstawiono wyniki badania mającego sprawdzić, na ile kryteria te spełniają 3 główne biblioteczne klasyfikacje: UKD (Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna), KDD (Klasyfikacja Dziesiętna Deweya) i KBK (Klasyfikacja Biblioteki Kongresu).

Dokonano w tym celu mapowania wiedzy objętej przez te systemy (wersje z 20 września 2008 r.), wykorzystując w celach porównawczych i ewaluacyjnych hierarchiczny model 10 pillars of knowledge: Map of Human Knowledge (10 filarów wiedzy: mapa ludzkiej wiedzy, wydanie z maja 2008 r.) (MHK), którego strukturę opisano pokrótce w tekście. W ramach projektu, wszystkie przedmiotowe klasy i podklasy będące częścią pierwszych dwóch poziomów wszystkich badanych klasyfikacji (łącznie 41 klas i 386 podklas) przyporządkowano odpowiadającym im kategoriom MHK, przejrzano następnie zawartość każdego z filarów MHK i przeanalizowano na ile zakres UKD, KDD i KBK pokrywa się z zakresem 55 unikalnych i wzajemnie rozłącznych kategorii tematycznych 10 dziedzin tego modelu. Analiza wykazała, że na badanych 2 poziomach UKD, KDD i KBK nie prezentują (nawet w połączeniu), adekwatnie, systematycznie, wyczerpująco oraz nietendencyjnie współczesnej ludzkiej wiedzy. Jedynie 3 filary MHK: 3, 8 i 10 są w sposób systematyczny i pełny reprezentowane we wszystkich 3 bibliotecznych klasyfikacjach. Autorzy zastrzegają, że zdają sobie sprawę, że porównywane kategorie są w tych modelach uwzględnione (choć nie zawsze logicznie i konsekwentnie) na głębszych poziomach ich hierarchii, nie podważa to jednak, wg nich, wniosków z ich badania. Ich zdaniem, hierarchiczny system organizacji wiedzy (oraz jego podstawowe poziomy) powinien spełniać 3 warunki: jego kategorie muszą być wzajemnie wykluczające, wyczerpujące i reprezentować wszystkie dziedziny wiedzy bez wyjątku. UKD, KDD i KBK jako takie spełniają jedynie 3. kryterium. W podsumowaniu stawiają więc tezę, że wady i ograniczenia tych klasyfikacji są na tyle duże, że nie da się ich rozwiązać kolejnymi zmianami i uzupełnieniami, postulują w związku z tym ich porzucenie i stworzenie nowych modeli klasyfikacyjnych.