Wolne dane biblioteczne?
,Kategorie: Dostęp do publikacji, Własność intelektualna, Źródła informacji
Tagi: katalogowanie, metadane, open access, otwarty dostęp, polityka informacyjna, rejestracja bibliograficzna
Możliwość komentowania Wolne dane biblioteczne? została wyłączona
Na 7 konferencji sygnatariuszy Deklaracji Berlińskiej w Paryżu w 2009 r., promującej idee wolnego, elektronicznego dostępu do informacji, kwestii swobodnego wykorzystywania metadanych i rekordów katalogowych nadano taki sam priorytet jak literaturze akademickiej. Otwarty model reprezentacji danych w Internecie jest też propagowany przez bibliotecznych członków Konsorcjum W3C i powołany specjalnie w tym celu zespół Library Linked Data Incubator Group. Mimo że materiały biblioteczne są opracowywane i katalogowane przez organizacje sektora publicznego, a bibliotekarze są jednym z aktywniejszych środowisk promujących idee open access, opisy bibliograficzne nie są jednak dostępne dla wszystkich bezpłatnie i bez ograniczeń.
W artykule omówiono obecną sytuację na rynku metadanych oraz zasady regulujące ich wykorzystywanie, w tym nową politykę OCLC dotyczącą rekordów z katalogu WordCat. Przedstawiono również głównych graczy tego sektora: biblioteki narodowe i komercyjnych dostawców, a także organizacje i inicjatywy promujące aktywnie możliwości swobodnego, elektronicznego dostępu do informacji, takie jak OpenLibrary (ponad 20 mln rekordów), biblios.net, czy LibraryThing (ponad 45 mln skatalogowanych książek). Zreferowano następnie uwarunkowania prawne oraz różne, w tym komercyjne, ideologiczne i polityczne aspekty dostępu do danych bibliograficznych, a także cele ruchu promującego ideę uwolnienia metadanych oraz możliwości otwartej wymiany tych zasobów w przyszłości. Zaproponowano też, na przykładzie podejścia francuskiej agencji bibliograficznej szkół wyższych (ABES) do rekordów z centralnego katalogu Sudoc, jak można swobodnie udostępniać innym podmiotom naukowym dane tworzone przez biblioteki, rozwijając jednocześnie wspólne organizacje i usługi utrzymywane przez wiele lat przez sieci biblioteczne.