Babin

Biblioteki cyfrowe zapewniają dostęp do rozległych zasobów wartościowych informacji, w większości w formie publikacji naukowych, jednak liczba znajdujących się w tych repozytoriach dokumentów sprawia, że ich efektywna organizacja, przeszukiwanie i odnajdywanie stają się coraz większym wyzwaniem, a manualne zarządzanie tymi procesami jest niemal niemożliwe. Kolejnym zadaniem stojącym przed twórcami cyfrowych archiwów jest zapewnienie naukowcom narzędzi ułatwiających współpracę i wymianę danych, jako że badania naukowe mają w coraz większej mierze charakter pracy zespołowej. W artykule zaprezentowano słowacki system Annota – nowe narzędzie współpracy online umożliwiające badaczom adnotowanie i organizowanie publikacji naukowych oraz dzielnie się nimi w sieci www. Serwis ten pełni również funkcję platformy badawczej służącej do spersonalizowanej nawigacji, ewaluacji metod automatycznej organizacji zbiorów dokumentów i inteligentnego wyszukiwania relewantnych jednostek, na podstawie zawartości artefaktów informacyjnych, towarzyszących im metadanych oraz aktywności użytkowników.

Na rynku dostępnych jest wiele systemów (CiteSeerX, CiteULike i in.) wspomagających zarządzaniem , indeksowaniem, i rekomendowaniem zasobów naukowych w sieci www oraz tworzeniem do nich odsyłaczy i zakładek. Serwisy takie jak Mendeley pozwalają również na zaznaczanie części tekstów i dodawanie notatek. Do ograniczeń tych rozwiązań należy, zdaniem autorów, niepełne wsparcie: indywidualizacji, efektywnej eksploracji publikacji naukowych i skutecznej nawigacji po przestrzeniach informacyjnych (bazowanie głównie na wyszukiwaniach pełnotekstowych, bez wykorzystywania dostępnych metadanych), organizacji prywatnych kolekcji (opcje ograniczone do folderów i tagów) oraz brak kooperacji i aktywnego współuczestnictwa użytkowników. Annota jest ich próbą odniesienia się do tych problemów i stanowi połączenie serwisu zakładek społecznościowych, społecznego tagowania i adnotacji. Umożliwia tworzenie grup, śledzenie lektur innych użytkowników i dzielenie się uwagami i przemyśleniami w formie komentarzy, podkreśleń i notatek na stronach www i w dokumentach w formacie PDF. Pozwala także na modelowanie zainteresowań użytkowników i zaawansowaną personalizację usług.

W artykule omówiono zalety, funkcje i komponenty tego systemu: wtyczkę przeglądarki i sieciowy interfejs, jego infrastrukturę ewaluacyjną oraz wykorzystane modele interakcji użytkowników i dziedzin wiedzy (słowa kluczowe/terminy) zaprezentowane w formie grafu, a także powiązane z nimi, dostępne w serwisie typy danych i możliwości ich wykorzystania do różnego typu testów. Przedstawiono również przykłady zastosowanych przez autorów podejść i metod badawczych, i eksperymenty przeprowadzone przez nich przy użyciu zbioru danych Annota.