Biblioteki w nowym informacyjnym uniwersum: przegląd piśmiennictwa dotyczącego katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012
,Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Działalność biblioteki
Tagi: czasopisma naukowe, katalogi, katalogowanie, klasyfikacja, rejestracja bibliograficzna
Możliwość komentowania Biblioteki w nowym informacyjnym uniwersum: przegląd piśmiennictwa dotyczącego katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012 została wyłączona
W artykule omówiono metodologię i wyniki przeglądu angielskojęzycznej literatury z zakresu katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012, poświęconej zarówno teorii jak i praktykom stosowanym przy opisie i zapewnianiu dostępu do zasobów bibliotecznych. W badanym okresie przeprowadzono testy RDA, dokonano rewizji tego standardu i ostatecznie podjęto decyzję o jego wdrożeniu, duża część referowanego piśmiennictwa koncentruje się wiec na tematyce RDA oraz założeń i zastosowań modelu FRBR, stanowiącego podstawę nowych zasad katalogowania, a także eksperymentów z prototypami i słownikami w składni Linked Data. Inne zagadnienia uwzględnione w badaniu to klasyfikacje, słowniki kontrolowane, kartoteki wzorcowe, ewaluacja i historia katalogowania, katalogowanie specjalnych formatów, serwisy wyszukiwawcze, metadane w formatach innych niż AACR2/RDA, organizacja pracy w procesie katalogowania oraz edukacja i kariery zawodowe katalogerów.
Swój projekt badawczy autorzy rozpoczęli od założenia kont w serwisie Mendeley (program do zarządzania bibliografią oraz organizacji i dzielenia się publikacjami naukowymi) i śledzenia tagów i pojęć przydzielanych artykułom z badanych dziedzin. Aby zidentyfikować (i umieścić na Mendeley) odpowiadające profilowi badania artykuły, przeszukano bazy Library Literature and Information Science Full Text oraz Library, Information Science, and Technology Abstracts (LISTA) przy pomocy wybranych słów kluczowych, przejrzano również spisy treści czasopism z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej oraz WorldCat i recenzje książek, szukając powiązanych tematycznie wydawnictw zwartych. Wytypowano wstępnie 1421 publikacji, a po ich przejrzeniu i selekcji uwzględniono 481 pozycji spełniających wszystkie przyjęte kryteria, w tym 243 publikacje poświęcone rejestracji bibliograficznej (m.in. transformacji zasad i praktyki katalogowania oraz nowym metodom i narzędziom wyszukiwawczym), 136 – standardom katalogowania (RDA, rodzinie modeli FRBR oraz BIBFRAME), 127 – Linked Data i standardom opisu bibliograficznego, 112 – słownikom kontrolowanym i kontroli autorytatywnej, 37 – klasyfikacji, 30 – kształceniu, szkoleniu i rozwojowi zawodowemu bibliotekarzy zajmujących się opracowaniem zbiorów. Przeanalizowano następnie najważniejsze i najczęściej poruszane zagadnienia w każdej kategorii.
Przegląd wykazał, ze społeczność katalogerów przygotowuje się, nie bez obaw i wątpliwości, na odejście od stosowanego od kilkudziesięciu lat formatu MARC oraz na zasadniczą zmianę paradygmatu tworzenia i przechowywania danych katalogowych, i związane z tym koszty i wyzwania. Poza tym, w badanym okresie, wiele uwagi poświęcano eferberyzacji katalogów bibliotecznych, eksperymentom z konceptualnymi modelami FRAD, FRSAD i FRBBRoo oraz przekształcaniem metadanych do postaci odpowiedniej dla środowiska Sieci Semantycznej i Linked Data, a także projektom ruchu Linked Open Data. Ważne miejsce zajęły także kwestie związane z identyfikacją autorów i zapewnianiem kontekstowych informacji, kontrolą autorytatywną i wymianą metadanych w ramach projektów takich jak VIAF, możliwościamiwykorzystania folksonomi w systemach bibliotecznych, rozwojowi nowych, skoncentrowanych na użytkowniku narzędzi wyszukiwawczych oraz zmianom wymagań wobec katalogerów i przyszłości tego zawodu.