SUNCAT: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
,Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie
Tagi: SUNCAT, Wielka Brytania, biblioteki narodowe, biblioteki specjalne, biblioteki szkół wyższych, czasopisma, e-czasopisma, katalogi, metadane, oprogramowanie o otwartym kodzie źrodłowym, współpraca
Możliwość komentowania SUNCAT: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość została wyłączona
SUNCAT (Serials Union CATalogue), czyli brytyjski katalog centralny czasopism to finansowany przez JISC serwis zawierający rekordy wydawnictw ciągłych w różnych formatach, na poziomie tytułu, pochodzące ze zbiorów 99 instytucji, w tym bibliotek narodowych uprawnionych do otrzymywania eo, akademickich i specjalnych oraz opisy z bazy CONSER (Cooperative Online Serials), Rejestru ISSN i DOAJ (Directory of Open Access Journals). Dodatkowo, trafiają do niego również rekordy Trinity College w Dublinie – jedynej partycypującej w projekcie biblioteki spoza Wielkiej Brytanii. SUNCAT jest najpełniejszym źródłem bieżących informacji o zasobach różnego typu wydawnictw ciągłych (czasopism, periodyków, gazet, biuletynów, materiałów konferencyjnych, prasy kolorowej i raportów rocznych) i zawiera obecnie ponad 7,5 mln. rekordów, w tym rosnącą liczbę opisów dokumentów elektronicznych. W artykule przedstawiono początki budowy serwisu oraz jego ewolucję w ciągu ostatnich kilkunastu lat, jej poszczególne etapy, zasady działania i funkcje serwisu, zakres jego wykorzystania oraz dalsze plany rozwoju.
Prace nad SUNCAT rozpoczęto w 2003 r., jako odpowiedź na rosnące i dokumentowane w raportach zapotrzebowanie na wiarygodny system informacji o wydawnictwach ciągłych w Wielkiej Brytanii. W 2006 r., po okresie testów, uruchomiono go jako w pełni funkcjonalny i na bieżąco unowocześniany i aktualizowany katalog. SUNCAT działa jako serwis bezpłatny i można z niego korzystać bez konieczności logowania się. Zapewnia możliwość szybkiej i łatwej lokalizacji poszukiwanych tytułów oraz pozyskania pełnych tekstów artykułów, a także usługę ToC (linkowanie do spisów treści); stanowi też niezwykle wartościowe narzędzie dla bibliotekarzy, zwłaszcza osób zajmujących się obsługą wypożyczeń międzybibliotecznych i usług dostarczania dokumentów, zarządzaniem zbiorami i katalogowaniem (katalogerzy mogą korzystać z wysokiej jakości opisów bibliograficznych w MARC i pobierać kopie rekordów w formatach Dublic Core XML i SUTRS (Simple Unstructured Text Record Syntax) bezpośrednio do własnych katalogów, przez udostępniony protokół z39.50. Dane gromadzone z SUNCAT odgrywają też istotną role dla: 1) UKRR (UK Research Reserve) – wspólnej inicjatywy bibliotek szkół wyższych i Biblioteki Brytyjskiej, której celem jest zachowanie dostępu do drukowanych i rzadko wypożyczanych egzemplarzy czasopism naukowych, i umożliwienie tym samym instytucjom członkowskim pozbycia się duplikatów), ułatwiając identyfikację drukowanych zasobów; 2) Knowledge Base+ (KB+) – nowego, wspólnego serwisu stworzonego przez Jisc Collections by pomóc Brytyjskim bibliotekom w lepszym zarządzaniu zbiorami cyfrowymi; 3) inicjatyw związanych z udostępnianiem danych bibliotecznych w modelu Linked Data (m.in. DiscoverEdina).
W ostatnich latach, po rozpoczęciu implementacji RDA przez Bibliotekę Brytyjską, bibliograficzny zespół SUNCAT analizuje też wpływ nowego standardu na zasady katalogowania, i możliwości jego adaptacji na potrzeby serwisu; podejmowane są też działania mające promować katalog przy użyciu nowych kanałów komunikacyjnych i technologii 2.0. Na podstawie przeprowadzonych sondaży badających opinie i poziom zadowolenia użytkowników SUNCAT oraz studiów przypadków jego użytkowania, w 2012 r. zaprojektowano też, z wykorzystaniem platformy o otwartym kodzie źródłowym (Sorl), nowy, sieciowy interfejs serwisu mający zwiększyć jego funkcjonalność i możliwości przeszukiwania milionów rekordów, udostępniony użytkownikom w październiku 2013 r. (we wrześniu 2014 r. zastąpiono nim całkowicie stary interfejs Aleph). Zapewnia on opcje filtrowania wyników wyszukiwań wg lokalizacji (jednej lub wielu) bibliotek członkowskich oraz formatu, przedmiotu, autora, wydawcy, roku i miejsca publikacji, i języka (w połączeniach lub osobno). Dalsze plany rozwoju serwisu zakładają m.in. usprawnienie wyszukiwania przez dokładny tytuł, rozwój mobilnych aplikacji SUNCAT, regularną aktualizację planu poprawy jakości, opracowywanego na podstawie wyników prowadzonych cyklicznie sondaży, stworzenie nowego algorytmu dopasowań, rozwój usługi pobrań oraz współpracę z innymi serwisami (takimi jak Keepers Registry, Zetoc, JUSP i Journal ToC).