Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Strategie ochrony prywatności i cena danych osobowych: badanie użytkowników wirtualnych środowisk

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Badania użytkowników, Kategorie użytkowników, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Strategie ochrony prywatności i cena danych osobowych: badanie użytkowników wirtualnych środowisk została wyłączona

Powszechną praktyką w sieci www, kształtującą zachowania internautów i sposób postrzegania przez nich kwestii prywatności, jest wymiana danych osobowych w zamian za dostęp do usług i towarów online. W jej wyniku, elementy prywatnych informacji stają się towarem, którym można handlować i o który można się targować. Proces ten, zdaniem niektórych ma charakter racjonalnej analizy kosztów i korzyści, krytycy tego podejścia wskazują natomiast, że rynek online jest bardzo niedoskonały, a jednostki i komercyjne firmy nie są równoprawnymi partnerami w handlu danymi osobowymi, gdyż indywidualni użytkownicy nie są w stanie właściwie wycenić wartości konkretnych elementów danych i nie są świadomi w jaki sposób się nimi zarządza i obraca. Aby ocenić strategie używane przy ewaluacji ofert wymiany osobistych danych w anonimowych sieciach, autor przeprowadził eksperyment mający sprawdzić, jak użytkownicy takich środowisk wirtualnych reagują na propozycję sprzedaży dostępu do ich całego profilu na portalu społecznościowym, na ile wyceniają swoją prywatność i czy są skłonni uciekać się do kłamstwa jako metody ochrony przed masowym gromadzeniem personalnych danych w Internecie.

Eksperyment przeprowadzono w wirtualnym świecie Second Life (SL). Jego mieszkańcom zaproponowano udział w odpłatnym sondażu akademickim zawierającym pytania demograficzne dotyczące ich realnego życia, stopnia ochrony prywatności i aktywności w SL i na portalach społecznościowych; zainteresowanie badaniu wyraziło 203 użytkowników. Tym, którzy potwierdzili uczestnictwo w sieciach społecznościowych (79,3%) zaoferowano dodatkowe, różne sumy pieniędzy za dostęp do pełnej zawartości ich konta na Facebooku, a tym samym za pozyskanie olbrzymiej liczby dotyczących ich informacji, których zakresu, jak i też sposobów dalszego wykorzystania nie mogą być w pełni świadomi. Uczestnikom w grupie kontrolnej zaproponowano taką możliwość bez żadnego wynagrodzenia. Wszystkim przedstawiono listę powodów odmowy do wyboru. Sprawdzano, czy suma oferowanych pieniędzy pozwoli na przewidzenie skłonności respondentów do udostępnienia profilu oraz czy poziom zachowywanej przez użytkowników anonimowości w sieci będzie negatywnie skorelowany ze skłonnością do udostępnienia Facebooka.

Okazało się, że nawet w anonimowym środowisku pieniądze maja duży wpływ na decyzje o ujawnieniu swojej tożsamości offline – wraz ze wzrostem oferowanej sumy rosła liczba chętnych na jej przyjęcie (przy ofercie za darmo było to tylko 5% badanych, za wynagrodzenie w kwocie 50 Linden dolarów (waluta w SL) – 18%, 150 L$ – 49% i 250 L$ (równowartość niecałego 1 USD) – 70%). Tylko 4 uczestników (2,5%) poprosiło o dodatkowe informacje o sposobie dalszego wykorzystywania ich danych przed podjęciem decyzji; wśród tych którzy odmówili udostępnienia FB, 68% jako powód podawało chęć ochrony własnej prywatności, 25% – za małą zaoferowaną kwotę. Nie potwierdzono zależności między zgodą na dostęp do profilu a nawykami związanymi z utrzymywaniem anonimowości (używaniem własnych danych, kontaktami z użytkownikami SL w realnym życiu itp.) i czynnikami demograficznymi (płeć, wiek, wykształcenie, pochodzenie).

Po dalszej analizie ustalono, że część użytkowników uciekała się do oszustw by skorzystać z zalet oferty bez ponoszenia jej kosztów i ryzyka – ponad połowa udostępnionych profili (29 na 57), została stworzona tego samego dnia, w którym przeprowadzono eksperyment i nie zawierała żadnej aktywności użytkownika, uznano je więc za fałszywe. Kolejne 3,5 % (dwa profile) zostały zarejestrowane na awatara z SL a nie na prawdziwe dane uczestnika, liczba „prawdziwych” kont wyniosła więc 26 (45,6%). Ostatecznie, na podstawie zidentyfikowanych strategi ustalono 3 typy użytkowników: rezygnujących z oferty, nawet za cenę utraty potencjalnych korzyści, handlowców skłonnych sprzedać swoje dane i kłamców, stosujących strategię „oszukiwania systemu”. Badanie było pierwszym eksperymentem dotyczącym percepcji prywatności w Second Life i pierwszym, w którym badano oszukiwanie jako skuteczną strategię ochrony prywatności w sieci www. W podsumowaniu omówiono praktycznie wnioski, jakie można formułować na postawie uzyskanych wyników. Wskazano m.in., że w anonimowym środowisku, nie da się pozyskać współpracy oraz autentycznych i wiarygodnych danych jedynie przez podnoszenie wynagrodzeń dla użytkowników, gdyż działanie takie będzie przekonywujące jedynie dla osób o cechach „handlarzy”, zaznaczono również, ze strategie internautów wobec ujawniania tożsamości i osobistych informacji w zamian za określone towary i usługi warto badać także w innych kontekstach i na większych próbach odbiorców.

Komentarze wyłączone.