Babin

Ze względu na niskie zarobki i niską szacowaną stopę wzrostu (7% do 2020 r.) liczby dostępnych miejsc pracy w amerykańskim sektorze bibliotecznym, bibliologia i informatologia oceniane są w ostatnich latach przez magazyn Forbes jako najmniej perspektywiczne kierunki studiów. Jednocześnie, w Stanach Zjednoczonych, trwa debata nad umiejętnościami i kwalifikacjami, jakich należy wymagać od kandydatów na stanowiska w bibliotekach szkół wyższych, a część jej uczestników jest zdania, że posiadanie wyłącznie stopnia magistra bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) lub podobnego typu dyplomów magisterskich (MLIS, MLS, MIS itp.), przyznawanych przez amerykańskie szkoły BIN, nie gwarantuje znalezienia zatrudnienia w sektorze akademickim. Aby sprawdzić na ile opinie te mogą być zasadne oraz ocenić zmiany zachodzące na tym rynku pracy, w artykule przeanalizowano powiązane z nim oferty.

Autorki badały ogłoszenia o wakatach, które pojawiły się w 2011 r. na stronach ALA JobLists i ARL Job Announcements oraz w drukowanej wersji Chronicle of Higher Education, i omówiły szczegółowo zebrane dane dotyczące liczby, typów i nazw stanowisk, wymienianych działów (takich jak obsługa użytkowników i interesariuszy, czyli tzw. służby publiczne, gromadzenie i opracowanie zbiorów – tzw. służby techniczne, usługi elektroniczne), wymagań pracodawców, zakresów czynności, informacji o wysokości wynagrodzeń i lokalizacji miejsc pracy. Następnie porównały zebrane informacje z wynikami badań dotyczących ofert pracy w placówkach szkolnictwa wyższego z lat 1996 i 1988 i próbowały na tej podstawie określić trendy pojawiające się w badanym, 23-letnim okresie.

Łącznie, przeprowadzono analizę treści 957 ogłoszeń (oferty z lat 1988 i 1996 pochodziły z drukowanych wydań American Libraries, College & Research Libraries News oraz Chronicle of Higher Education). Wynika z niej, ze na rynku pracy dla absolwentów BIN panuje względna stagnacja pod względem liczby oferowanych stanowisk, wymienianych obowiązków administracyjnych, geograficznego rozkładu ofert i, do pewnego stopnia – wymagań edukacyjnych (nadal podstawowym wymogiem jest dyplom magistra bibliotekoznawstwa uzyskany na studiach akredytowanych przez ALA). Większą dynamikę zanotowano porównując pozostałe badane kategorie. Zauważono zwłaszcza spadek liczby ogłoszeń z wymaganiami dotyczącymi znajomości języków obcych i wcześniejszego doświadczenia w pracy w bibliotekach akademickich oraz rosnące zapotrzebowanie na kandydatów z umiejętnościami informatycznymi (wzrost o niemal 24% w porównaniu z 1996 r. i o ponad 100% w porównaniu z 1998 r.). Na stanowiskach w służbach publicznych (ponad połowa ogłoszeń w 2011 r.) poszukiwano najczęściej pracowników informacji naukowej i osób odpowiedzialnych za współpracę i kontakty, w tzw. służbach technicznych (27,2%) – archiwistów / kuratorów i katalogerów, w działach usług elektronicznych (14,7%) – bibliotekarzy cyfrowych i systemowych. Informacje o minimalnym wynagrodzeniu znaleziono tylko w 35,2% ogłoszeń – oferowane pensje mieściły się w przedziale od 28,5 tys. USD rocznie do 200 tys. (średnia 48,7 tys., mediana – 45,3 tys.) i były niższe niż średnie minimalne zarobki w skali kraju. Za najbardziej widoczną zmianę uznano pojawienie się wielu nowych stanowisk, co wskazuje na postępującą specjalizację pracy w bibliotekach i związane jest głównie z rozwojem nowych technologii i rosnącą liczbą zasobów w formie cyfrowej. W podsumowaniu artykułu przedstawiono wnioski i rekomendacje dla dyrekcji bibliotek, dotyczące m.in. konieczności podejmowania działań wspierających nowe role i obowiązki bibliotekarzy.