Babin

Zawód bibliotekarza wymaga nieustannego uaktualniania wiedzy i doskonalenia umiejętności niezbędnych do efektywnego świadczenia usług, zwłaszcza w związku z koniecznością ich ciągłego dostosowywania do zmian formatu zasobów i rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych. W artykule zreferowano wyniki badania analizującego bieżący stan działań na rzecz ustawicznego kształcenia personelu zatrudnionego w bibliotekach szkół wyższych Kuwejtu. Celem projektu było również ustalenie, jak bibliotekarze oceniają własne kwalifikacje, jaki ich jest faktyczny poziom i jak postrzegają wartość inicjatyw stałego rozwoju zawodowego.

Autorkę interesowała także identyfikacja potrzeb związanych z dalszym szkoleniem personelu i zbadanie powiązań między czynnikami demograficznymi a osobistymi i zawodowymi kompetencjami badanych. Przy omawianiu tła badania, wskazała, że choć edukacja w zakresie BIN jest w przypadku specjalistów informacyjnych decydującym warunkiem realizacji celów zawodowych, minimalne wymagania wobec kandydatów do pracy w bibliotekach Uniwersytetu Kuwejckiego – najstarszej i największej uczelni w kraju, to dyplom licencjacki z dowolnej dziedziny, co oznacza, że wielu z jej pracowników nie ma żadnego formalnego wykształcenia, ani też przeszkolenia związanego z BIN. W związku z tym, rola programów stałego doskonalenia zawodowego (SDZ) realizowanych w lokalnym środowisku bibliotecznym jest tym bardziej istotna.

Przy zbieraniu materiału empirycznego wykorzystano wyłącznie metody ilościowe, posiłkując się specjalnie opracowanym kwestionariuszem, który skierowano do 110 bibliotekarzy i specjalistów informacyjnych pracujących w 5 kuwejckich bibliotekach akademickich zlokalizowanych na trzech prywatnych i dwóch państwowych uniwersytetach; zebrano 63 odpowiedzi. Ankieta zawierała listę 20 umiejętności do oceny, pogrupowanych w czterech kategoriach: kompetencji komunikacyjnych i organizacyjnych, dotyczących katalogowania, obsługi użytkowników i znajomości technologii informacyjnych oraz pytania otwarte sprawdzające nastawienie respondentów wobec SDZ, rodzaju działań potrzebnych do poprawy zawodowych kwalifikacji i zajęć lub programów SDZ, w których brali udział w ciągu ostatnich dwóch lat. Dane analizowano przy pomocy oprogramowania SPSS.

Ustalono m.in., że większość badanych dobrze oceniała swoje osobiste i zawodowe kwalifikacje, w tym przede wszystkim umiejętności zarządzania czasem, kontroli stresu, budowy zespołów, planowania, podejmowania decyzji i nadzorowania innych osób, a także pracy w środowisku nowych technologii, i podkreślała znaczenie ich stałego rozwoju dla wykonywanych zadań. Zauważono przy tym, że poziom zaufania do własnego profesjonalizmu był pozytywnie skorelowany z poziomem wykształcenia. Odbyte szkolenia, koncentrujące się w dużej mierze na rozwoju umiejętności organizacji pracy oraz kształceniu w zakresie IT, uznawano za odpowiednie i wystarczające do wykonywania obowiązków związanych z obsługą użytkowników, lokalizacją odpowiednich informacji i realizacją kwerend. Potraktowano je więc, jako wpływające pozytywnie na samoocenę i motywację badanych. Jednocześnie, wskazano na potrzebę zwiększenia liczby takich zajęć, zwłaszcza tych związanych z kształtowaniem specjalistycznych, technicznych kompetencji, związanych np. z katalogowaniem, w tym – opracowaniem rzeczowym dokumentów, znajomością metadanych, konstrukcją tezaurusów oraz projektowaniem baz danych. W podsumowaniu przedstawiono rekomendacje dla regionalnych i lokalnych stowarzyszeń bibliotecznych i administracji bibliotek w zakresie organizacji programów SDZ i kierunków podejmowanych działań.