Babin

Przeładowanie informacją (PI) określane jest w piśmiennictwie jako jedna z patologii współczesnego środowiska informacyjnego, utrudniającą efektywne korzystanie z jego zasobów. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, omówiono ten złożony fenomen, w tym jego specyfikę, typy, źródła i powody występowania, uwzględniając rolę technologii informacyjnych i wpływu gospodarki bazującej na masowym przetwarzaniu danych. Przedstawiono także różne strategie sprzyjające zmniejszeniu skali tego problemu. Skupiono się przy tym na jakościowych aspektach PI, analizowanych na poziomie mikro, czyli na badaniu czynników, które utrudniają użytkownikom zakończenie procesu poszukiwania informacji, ze względu na nieumiejętność ich filtrowania oraz rosnącą przepaść między informacjami, które są dostępne i które nadają się do wykorzystania.

Przeanalizowano krytycznie 4 podejścia do eliminacji PI: 1) technologiczne, mające na celu projektowanie systemów informacyjnych sprzyjających lepszym praktykom konsumpcji informacji; 2) technologiczne, koncentrujące się na projektowaniu systemów pomagających ludziom w tworzeniu źródeł informacji; 3) społeczne, mające zachęcać do lepszej konsumpcji informacji; 4) społeczne, uczące jak  przyczyniać się do rozwoju dobrych źródeł informacji. Dwa pierwsze z nich odwołują się do architektury informacji i bazują na pomyśle redukcji PI poprzez zlecanie w coraz większym zakresie zadań wyszukiwawczych systemom sztucznej inteligencji, co dla autora jest celem dość odległym. Dwa kolejne – odzwierciedlają bardziej tradycyjne punkty widzenia, związane z kształceniem kompetencji, wykraczających poza prostą konsumpcję informacji, obejmujących m.in. umiejętność krytycznego myślenia, czytania i korzystania z danych. Są też zgodne z ideą, wedle której sensowniejsze jest dążenie do tego, by ludzie byli mądrzejsi niż do produkowania mądrzejszych komputerów.

Wskazano także, że skutki PI powodowanego coraz szybszym tempem udostępniania i wykorzystywania informacji można łagodzić wprowadzając do procesów wyszukiwania informacji zasady ruchu Slow Movement oraz dbając o odpowiednie projektowanie i użytkowanie architektury informacyjnej, gwarantujące lepsze możliwości wyszukiwania. Pomocne w odzyskiwaniu kontroli nad przepływem danych jest również stosowanie narzędzi zarządzania informacją osobistą (personal information management – PIM), ułatwiających nie tylko lokalizowanie poszukiwanych źródeł i danych, lecz również ich organizację, ewaluację i zachowanie do ponownego wykorzystania w przyszłości. Tekst jest kolejnym głosem w dyskusji na temat relacji między PI, architekturą informacyjną, różnego typu kompetencjami i PIM.