Modele wydawnicze a strategie rozwoju czasopism naukowych
,Kategorie: Zagadnienia wydawnicze i prawne, Źródła informacji, Wydawcy
Tagi: czasopisma naukowe, ekonomia, prawa własności, ruch wydawniczy, strategie rozwoju, wydawcy
Możliwość komentowania Modele wydawnicze a strategie rozwoju czasopism naukowych została wyłączona
Celem omawianego w artykule badania było zrozumienie prawidłowości rozwoju rynku czasopism naukowych w drugiej połowie XX w., a zwłaszcza reakcji ich wydawców na szybki wzrost liczby publikacji naukowych, oraz sprawdzenie, jak różne formy własności mogą wpływać na powstawanie różnych strategii radzenia sobie z tym problemem. Do analizy wybrano czasopisma z ekonomii – dziedziny, dla której badany okres można uznać, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym za lata wyjątkowo korzystne. W próbie badawczej znalazło się 70 tytułów uwzględnionych w wydaniu Journal of Economic Literature (wiodącego pisma branżowego publikującego abstrakty artykułów z ekonomii) z 1999 r.
Analizowane tytuły podzielono na 3 kategorie, wg statusu ich wydawców: czasopisma komercyjnych firm, niekomercyjne (wydawane przez stowarzyszenia naukowe i wydziały uczelni) i należące do organizacji non-profit, lecz zarządzane przez nastawione na zysk domy wydawnicze. Aby zebrać odpowiednie dane, w każdej z tych grup sprawdzano pierwsze numery nowych czasopism w każdej dekadzie, częstotliwość ukazywania się danego tytułu, liczbę artykułów i liczbę stron w każdym zeszycie.
Z zebranych danych wynika, że główną odpowiedzią wydawców na wzrost liczby publikacji naukowych z dziedziny ekonomii (o 371% w ciągu 50 lat) było wypuszczanie na rynek nowych tytułów (wzrost z 26 do 70) i zwiększanie liczby numerów w roku. Zanotowano jednak znaczące różnice między wydawcami publikującymi dla zysku i organizacjami non-profit. Ci pierwsi wypuścili na rynek większość nowych tytułów, jaka ukazała się od 1950 r. i podnosili w kolejnych latach liczbę publikowanych w ciągu roku zeszytów, zachowując ich relatywnie niewielką objętość, ostatnie – systematycznie zwiększały liczbę artykułów w poszczególnych numerach (oraz wymagania dotyczące ich jakości), podnosząc jedynie nieznacznie liczbę publikowanych rocznie zeszytów i wydawanych tytułow. W tym samym czasie, udział wydawców niekomercyjnych w rynku czasopism ekonomicznych zmniejszył się z 76,5% w 1950 r. do jedynie 43,8% w roku 2000.