Babin

Artykuł dotyczy zasad kształtowania i powodów gromadzenia zbiorów z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) w bibliotekach uczelni i instytucji naukowych. Omówiono w nim wyniki badania przeprowadzonego w 2010 r. wśród bibliotek zrzeszonych w ARL, podlegających uczelniom nieprowadzącym kierunków z programami nauczania BIN akredytowanych przez ALA. Do udziału w sondażu online wytypowano 81 bibliotek w St. Zjednoczonych i Kanadzie, po czym skontaktowano się z osobami odpowiedzialnymi w nich za dobór pozycji do zbiorów BIN. Treść opracowanej ankiety zamieszczono na stronie serwisu SurveyMonkey, dostępnej bezpłatnie przez witrynę Biblioteki Uniwersytetu Yale.

Otrzymano 36 pełnych ankiet (44,4%), w tym 4 z Kanady. Pytano m.in. o: 1) osoby zainteresowane zbiorami BIN. Z zebranych odpowiedzi wynika, że wykorzystują je głównie bibliotekarze, jako pomoc w codziennej pracy oraz w celu doskonalenia zawodowego. W 2 badanych bibliotekach zasoby te wspierają także studiujących zaocznie bibliotekoznawstwo na innych uniwersytetach, pojedynczy respondenci wymienili też użytkowników z uczelni, które nie gromadzą tego typu materiałów oraz kadrę naukową uniwersytetu; 2) częstotliwość zamawiania nowości z zakresu BIN. Najczęściej zamawiano je raz w miesiącu (21 bibliotek) lub 2 razy w miesiącu (7). Dwie biblioteki zamawiały nowości 4 razy w miesiącu; 3) format nabywanych dokumentów. Są to głównie książki (35 bibliotek). 30 placówek korzysta z baz danych BIN udostępnianych na zasadzie licencji, 6 – kupuje mikroformy, 5 – książki elektroniczne; 4) kryteria doboru publikacji. Uwzględnia się język, format, klasyfikację przedmiotową w bibliografiach i katalogach, poziom naukowy; 5) zasady instytucji macierzystej w zakresie gromadzenia materiałów BIN. Tylko w 17 bibliotekach ustalono taką politykę, a w 8 zapisano jej założenia na stronie www biblioteki; 6) budżet. W 11 bibliotekach na zbiory BIN wydaje się 5 tys. USD rocznie, w 7 – 10-15 tys. USD, w 2 – 35 tys. Jedna biblioteka nie ma wyodrębnionego budżetu na ten cel (jej wydatki to ok. 15 tys. USD); 7) osoby odpowiedzialne za gromadzenie zbiorów BIN. Tylko dla trzech kształtowanie tych zasobów stanowiło główne zajęcie, pozostałe przede wszystkim wykonywały inne zadania (gromadzenie podstawowych zbiorów, usługi biblioteczne, informacja naukowa).

We wnioskach stwierdzono, że zbiory BIN na ogół służą doskonaleniu zawodowemu bibliotekarzy; są też o wiele słabiej eksponowane niż podstawowe zasoby bibliotek. Postuluje się zainteresowanie naukowców, zwłaszcza uczelni humanistycznych, tematyką BIN pokrewną wobec ich badań. W przyszłości należy określić stosunek administracji uniwersytetu do gromadzenia zbiorów BIN oraz jej oczekiwania wobec bibliotekarzy, a także – czy wynikające z kryzysu ograniczanie profesjonalnych seminariów, konferencji i wyjazdów jest rekompensowane większymi zakupami pozycji z zakresu BIN.