Babin

W XX w. podjęto szereg działań by nadać dostarczaniu usług informacyjnych odpowiednie naukowe podstawy i stworzyć na bazie bibliotekarstwa, bibliografii i dokumentacji naukę o informacji. Zgodnie z tymi tendencjami, w 1968 r. Amerykański Instytut Dokumentacji zmienił nazwę na Amerykańskie Towarzystwo Informacji Naukowej. Od początku XXI w., w krajach anglosaskich, na wydziałach bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) obserwować można zwrot w kierunku nauk społecznych, widoczny choćby w nazewnictwie kierunków studiów oferowanych przez wiodące szkoły BIN, łączącym dość liberalnie słowa „informacja”, „technologia” i „społeczeństwo”. W ramach tych programów analizuje się wiele istotnych zagadnień, cieszą się też one dużą popularnością wśród studentów, trudno jednak w ich ramach zapewnić spójne i logiczne wyjaśnienie charakteru i zakresu dziedziny, jaką jest informacja naukowa (IN).

Podobne problemy dotyczą analizy usług informacyjnych. Osiągnięto pewien postęp w wypracowaniu spójnej, ujednoliconej perspektywy dotyczącej roli bibliotek, archiwów, muzeów, serwisów informacyjnych online i innych organizacji, w ramach której traktuje się te instytucje jako dostawców informacji, podejście to wydaje się jednak niekompletne (np. biblioteki publiczne pełnią znacznie więcej funkcji) i nie wyjaśnia należycie fenomenu dostarczania informacji.

Zamiast definiować, czym jest informacja naukowa i jakie są oczekiwania wobec jest podstaw i granic, autor podjął się próby określenia, jakiego rodzaju dyscypliną mogłaby być, biorąc pod uwagę przyjęte założenia teoretyczne, i czy można stworzyć jej solidne naukowe podstawy. Przeanalizował w tym celu, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu i różnych ujęć teorii wiedzy, znaczenia i sposoby rozumienia następujących słów kluczowych: nauka, informacja i interdyscyplinarność; różnicując znaczenia słów naukowy, badawczy i krytyczny i ujmując naukę w sensie normatywnym w rozumieniu nauk ścisłych, a naukowość, jako budowanie modeli oraz rozwój teorii mających wyjaśniać i przewidywać zachodzące zjawiska, a także szukanie dowodów w celu weryfikacji tworzonych hipotez.

Stwierdza m.in., że pojęcie IN wykorzystywane jest do oznaczania wielu odrębnych dziedzin – BIN, informatyki, fizyki informacji, entropii, technologii komunikacyjnych itp., z których tylko pierwsza jest bezpośrednio związana z wiedzą i uczeniem się. Centralnym zadaniem studiów i usług informacyjnych jest umożliwianie ludziom poszerzania wiedzy i dostępu do informacji. Jeśli IN dotyczy ludzkiej wiedzy, jest formą kulturowego zaangażowania i w najlepszym wypadku można ją traktować jako naukę o wytworach działań człowieka (ang. sciences of the artificial), a nie naukę ścisłą. Filozofia analityczna, która zdominowała współczesną teorię nauki, nie jest więc odpowiednią podstawą do tworzenia teoretycznych podwalin IN. Wykorzystywane w IN formalne i ilościowe podejścia (bibliometria itp.) są bardzo użyteczne, nie można ich jednak uznać za naukowe w podanym na wstępie sensie. Gdy uznamy więc, że IN jest nierozerwalnie powiązana z kulturą, należy ją lokować w szerokim zakresie nauk społecznych (i humanistycznych) oraz częściowo w wysoko wyspecjalizowanej inżynierii.