Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Czy dni Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya są policzone?

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Kategorie użytkowników

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Czy dni Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya są policzone? została wyłączona

Coraz więcej bibliotek szkolnych w Stanach Zjednoczonych rezygnuje z popularnej Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya, zastępując ją innymi systemami, lepiej przystosowanymi do profilu i poziomu nauczania danej szkoły i mającymi zapewniać użytkownikom możliwość łatwiejszego przeglądania półek bibliotecznych oraz większą samodzielność przy wyszukiwaniu interesujących materiałów. Liczba placówek, które zdecydowały się na taki krok jest na razie niewielka, jednak stale rośnie, a wśród nich znalazły się m.in biblioteki Ethical Cultural Fieldston School (ECF) – prywatnej placówki edukacyjnej z Nowego Jorku kształcącej w klasach od 0 do 5. W artykule przedstawiono jej doświadczenia związane z budową, wprowadzeniem i ewaluacją nowej, dopasowanej do potrzeb dzieci klasyfikacji oraz założenia i rozwiązania przyjęte przy jej opracowywaniu.

Stworzony w EFC w 2011 r. nowy system indeksowania i organizacji zbiorów, bazujący na idei ogólnie pojętej kategoryzacji, a nie precyzyjnej klasyfikacji książek, nazwano Metis. Zastosowano w nim przyjazne dzieciom i oddziałujące na ich wyobraźnię nazewnictwo (kategorie typu „Przygoda”, „Zwierzęta”, „Straszne rzeczy”, „Tajemnice”, „Jak to się robi” i in.), oznaczania książek etykietami zawierającymi pełne słowa (zamiast symboli numerycznych) i znakowanie regałów wizualnie atrakcyjnymi, czytelnymi hasłami, zgodnie z porządkiem alfabetycznym. Zrezygnowano też z tradycyjnego rozdzielania sekcji książek beletrystycznych i niebeletrystycznych (trafiają na te same półki, pierwsze są dodatkowo znakowane czerwoną kropką, symbolizująca wyobraźnię, drugie – niebieską, mającą oznaczać informacje).

Wśród głównych powodów, które zaważyły na decyzji o odejściu od dotychczasowej klasyfikacji wymieniono m.in. zastrzeżenia dotyczące: mało logicznej dla uczniów organizacji zbiorów: rozrzucenie materiałów o pokrewnej wg dzieci tematyce w różnych działach (np. książki dotyczące pociągów i transportu – w 380 i 620), tych o rozbieżnej – w tych samych (np. materiały nt. domowych pupili obok książek o gotowaniu), zasadności wykorzystywania liczb dziesiętnych w bibliotece dla klas, które ich jeszcze nie znają, czy układania książek obrazkowych wg autora, podczas gdy dzieci interesuje bardziej, co jest w danej pozycji, a nie kto ją napisał, czy też sensu poświęcania czasu na długi proces uczenia KDD (edukacja koncentrująca się na nauce odnajdywania, a nie na używaniu zasobów bibliotecznych).

Bodźcem do zmiany bibliotecznego systemu było też odkrycie prac dr Lindy Cooper (Queens College) poświęconych sposobom kategoryzowania informacji wśród dzieci. Korzystając z tej i podobnych inspiracji, przeprowadzono w EFC kilka eksperymentów, m.in. w klasach 4. i 5. zorganizowano burze mózgów, prosząc uczniów o określenie, jak miałaby wyglądać ich idealna biblioteka, pod względem oferowanej tematyki i jak mogłyby się nazywać poszczególne kategorie opisujące zbiory. Poproszono też trzecioklasistów i czwartoklasistów o zorganizowanie w sensowny sposób wybranej próby książek i przedstawienie powodów takiego, a nie innego ich układu. Na podstawie zebranych informacji i po konsultacjach z nauczycielami poszczególnych przedmiotów opracowano 26 głównych kategorii nowej klasyfikacji i ich szczegółowe podkategorie.

Reorganizacja katalogu biblioteki oraz ułożenie i oznakowanie na nowo zbiorów liczących ponad 20 tys. pozycji zajęło ponad 6 tygodni i wymagało pomocy ponad 30 wolontariuszy, jednak, wg autorek, wysiłek ten się opłacił. Metis sprawdza się znakomicie i spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem uczniów, a ciągu roku od jego wprowadzenia zanotowano duży wzrost wypożyczeń, np., w bibliotece dla klas 3-5 o ponad 100% z sekcji takich jak „Sport”, „Humor”, „Kraje świata”, czy „Tajemnice”, o 240% z „Maszyn”, o 300% – z rzadko używanych wcześniej kategorii, takich jak „Języki”, czy „Społeczneństwo”. Łatwość poruszania się w nowym systemie i odnajdywania  poszukiwanych książek i podobnych do nich pozycji docenili także nauczyciele i rodzice.

Komentarze wyłączone.