Babin

Międzynarodowa Agencja ISBN upoważniła firmę Digital Publishing Partners do przeprowadzenia w latach 2010-2011 badań, które ułatwią jej w przyszłości utworzenie i prowadzenie bazy danych zawierającej materiały Agencji dotyczące nadawania identyfikatora ISBN książkom elektronicznym (KE). Badaniem objęto wszystkich uczestników amerykańskiego rynku książki. Ponieważ w Stanach Zjednoczonych rynek KE rozwija się bardzo szybko, zreferowane w artykule wnioski z badań mogą służyć kształtowaniu polityki Agencji wobec KE w innych krajach.

Okazało się, że większość wydawców produkcję elektronicznych wersji publikacji drukowanych przekazuje pośrednikom, przy czym konwersję traktuje jako autonomiczny proces, wtórny pod względem znaczenia. Tylko nieliczni wydawcy przewidują integrację tych procesów. Pojawiły się nowe technologie, organizacje oraz kanały produkcji i dystrybucji KE. Już obecnie niezależni pośrednicy, często działający wspólnie, produkują równolegle parę wersji tej samej książki, co utrudnia ich identyfikację. Chociaż Międzynarodowa Agencja ISBN zezwala pośrednikom na nadawanie numerów (gdy nie robią tego publikujący), nie zawsze zyskuje to aprobatę wydawców, z których część rezygnuje też z przydzielania identyfikatorów ISBN swoim tytułom w wersji elektronicznej.

We wnioskach z badania wskazuje się, że przy stałym rozwoju technologii (wzrost możliwości odtwarzania książek jednej platformy na różnych czytnikach) oraz złożoności procesów produkcji i dystrybucji KE, obecne zasady nadawania ISBN nie w pełni odpowiadają potrzebom rynku i użytkowników. Rozważa się m.in. pomysł utworzenia międzynarodowej bazy metadanych dot. wydawanych i sprzedawanych KE, która pozwoliłaby wydawcom, pośrednikom i sprzedawcom dołączać i analizować dane na każdym etapie tworzenia i dystrybucji tych produktów. Na podstawie wniosków z przeprowadzonych badań, Międzynarodowa Agencja ISBN sformułowała szereg zaleceń. Podkreślono m.in., że narodowe agencje ISBN muszą zapewnić lokalnej społeczności przepisy dotyczące nadawania ISBN książkom elektronicznym, a numer ISBN powinien jednoznacznie identyfikować odmienne wersje KE do celów bibliograficznych, handlowych i statystycznych. Artykuł uzupełniają przykłady pytań wydawców kierowanych do Międzynarodowej Agencji ISBN i dotyczących nadawania książkom elektronicznym identyfikatorów ISBN. W odpowiedziach m.in. wskazuje się, że wersje KE wydane w różnym formacie, zróżnicowane pod względem możliwości ich wykorzystywania (odczytywanie, kopiowanie, druk), różniące się dodatkami wideo i audio muszą mieć odrębne identyfikatory, natomiast specyfika czytnika (czcionka druku, kolor) nie wpływa na konieczność nadania numeru. Jeżeli wydawca nie przydziela identyfikatorów, pośrednicy odpowiedzialni za konwersję (w porozumieniu z nim) mają prawo się tym zająć, a biura krajowe ISBN powinny przekazać im odpowiednie prefiksy. Do przygotowania znormalizowanego opisu różnych wersji KE i charakterystyk DRM, opracowywanego w celach rynkowych, zaleca się stosowanie normy ONIX (wersja 3.0).