Babin

Digital Public Library of America (DPLA) to wspierany przez ALA projekt mający na celu stworzenie narodowej biblioteki cyfrowej Stanów Zjednoczonych. Jego założeniem jest digitalizacja cennych i często mało znanych archiwów (pamiętników, fotografii, historycznych zapisów i artefaktów) rozproszonych w zbiorach bibliotek i muzeów z całego kraju i zapewnienie do nich jednego, centralnego i bezpłatnego punktu dostępu przez platformę DPLA. Nie ma ona pełnić funkcji repozytorium, lecz raczej służyć jako agregator metadanych dotyczących istniejących już kolekcji i umożliwiać przeglądanie, wyszukiwanie i wykorzystywanie materiałów wcześniej niedostępnych zwykłemu odbiorcy. Oficjalne uruchomienie prototypu systemu DPLA ma nastąpić 18 kwietnia 2013 r.; w jego zasobach znajdować się już wówczas będą setki przeniesionych na formę cyfrową kolekcji różnego typu – od średniowiecznych rękopisów, dagerotypów afrykańskich niewolników, fotografii imigrantów, czy XIX- wiecznych gazet, po kroniki filmowe z XX w.

Pomysł budowy ogólnokrajowej biblioteki łączącej, udostępniającej i promującej zasoby tworzone w ramach kilkudziesięciu realizowanych w różnych stanach projektów digitalizacyjnych został zainicjowany w październiku 2010 r., na spotkaniu w Radcliffe Institute for Advanced Study, w którym uczestniczyło ponad 40 przedstawicieli fundacji, instytutów badawczych, bibliotek, organizacji kulturalnych i rządowych agencji. Podwaliny DPLA to infrastruktura bibliotek cyfrowych ze stanów Arizona, Georgia, Kentucku, Massachusetts, Minesota, Nevada, Oregon, Karolina Południowa i Utah, uczestniczących w pilotażowym etapie tego programu, o nazwie Digital Hubs Pilot Project. Zadaniem Digital Hubs jest też kierowane środków do mniejszych instytucji chcących rozbudowywać swoje cyfrowe zasoby.

DPLA wykorzystuje (tam gdzie to możliwe) oprogramowanie o otwartym kodzie źródłowym, wszystkie nowe rozwiązania techniczne wypracowane w ramach programu mają być również darmowe i udostępniane na zasadach open source. W celu promowania i maksymalizacji współoperatywności, platforma DPLA wspierać będzie otwarte standardy. Ma również zapewnić użytkownikom dostęp do narzędzi i usług ułatwiających jak najszersze wykorzystanie oferowanych treści oraz wspierających cyfryzację i publiczny dostęp do zasobów online. Trwają prace m.in. nad opracowaniem sieciowych i mobilnych aplikacji ułatwiających wykorzystywanie DPLA na smartfonach i tabletach – w listopadzie 2012 r. DPLA zorganizowała pierwszy hackaton pn. Appfest, zapraszając programistów do tworzenia przydatnych dla projektu i jego odbiorców narzędzi.

Największe wyzwania dla twórców projektu to zapewnienie stabilnych podstaw jego finansowania (środki z grantów uzyskanych na jego rozpoczęcie niedługo się skończą) oraz skutecznych metod promocji ułatwiających dotarcie do potencjalnych odbiorców i stworzenia aktywnej społeczności użytkowników. Do rozwiązania pozostają również liczne kwestie prawne i techniczne (rozbieżność standardów stosowanych w integrowanych z platformą repozytoriach) oraz problemy związane z jakością i organizacją metadanych poszczególnych kolekcji. Idea budowy DPLA jest też krytykowana przez część środowisk. Jej inicjatorom zarzuca się m.in., że chcą dublować już rozwijane archiwa typu Google Books, Internet Archive czy Projekt Gutenberg (choć nie są to choćby inicjatywy koncentrujące się na zasobach amerykańskich instytucji naukowych i kulturalnych); część krytyków obawia się też, że DPLA może zastąpić lokalne biblioteki, autorka podkreśla jednak że projekt ten ma je wspierać (dostarczając im m.in. technologie i szanse rozwoju) i wzmacniać ich rolę i znaczenie, a nie stanowić dla nich konkurencję.