Babin

Artykuł poświęcono stanowi edukacji bibliotecznej w Rosji i kryzysowi kształcenia bibliotecznego w tym kraju, związanemu z niskim statusem zawodu bibliotekarza. W tekście omówiono przyczyny tego stanu rzeczy, przeanalizowano sytuację kształcenia zawodowego oraz wskazano konieczne działania zapobiegawcze.

Za główne powody kryzysu autorka uważa: 1) niską społeczną pozycję zawodu wynikającą z jego masowości i sfeminizowania oraz niewielkich zarobków; 2) brak wymagań dotyczących niezbędnych fachowych kwalifikacji bibliotekarzy. W ostatnich latach w Rosji liczba absolwentów bibliotekoznawstwa zmalała w tak dużym stopniu, że biblioteki zatrudniają często wszystkich chętnych ze średnim lub wyższym wykształceniem, zaś zaoczne uzupełnianie wiedzy zawodowej niekiedy wiąże się z obniżeniem pensji prawie do poziomu płacy minimalnej; 3) niedocenianie istniejącego systemu permanentnego kształcenia. W literaturze przedmiotu funkcjonuje wiele poglądów na temat optymalnych form dokształcania bibliotekarzy. Krótkie kursy praktyczne, najczęściej oferowane przez biblioteki, nie są w stanie uzupełnić braków w wykształceniu fachowym. È. R. Sukiasian proponuje utworzenie w wielkich bibliotekach grup naukowców, którzy zajmowaliby się kształceniem na poziomie uniwersyteckim. Niestety, zdaniem autorki artykułu, nie więcej niż 6 bibliotek w Rosji dysponuje odpowiednią do tego kadrą. Autorka jest zwolenniczką średniego kształcenia zawodowego, uważa też, że osoby bez wykształcenia bibliotecznego przede wszystkim powinny uzupełnić swoją wiedzę fachową do poziomu absolwentów nowoczesnej średniej szkoły bibliotecznej; 4) niechętny stosunek studentów bibliotekoznawstwa do studiowanej dyscypliny naukowej i do samego zawodu bibliotekarza. W literaturze przedmiotu spotyka się opinie, że ze względu na brak egzaminów na kierunkach bibliotecznych, na studia dostają się osoby przypadkowe, co powoduje, że fachowa wiedza ich nudzi, a praktyki zawodowe rozczarowują. Sondaż przeprowadzony wśród studentów bibliotekoznawstwa przez autorkę nie potwierdził jednak tych opinii. Głównym zadaniem stojącym przed środowiskiem bibliotecznym jest obecnie podwyższenie statusu kształcenia i zawodu bibliotekarzy. Trzeba walczyć o co najmniej podwojenie zarobków tej grupy zawodowej. Poza tym należy: od każdego bibliotekarza wymagać umiejętności komputerowych, być może odnowić system nakazów pracy, rozszerzyć zakres współpracy uczelni z bibliotekami, propagować nowy obraz zawodu, w nowoczesny sposób promować biblioteki w Internecie. Zaleca się też organizację imprez kulturalno-oświatowych i edukacyjnych, promocję wydarzeń takich jak „noc w bibliotece” oraz dostosowanie usług do potrzeb środowiska.