Babin

Zdolność rozpoznawania i kontrolowania własnych i cudzych emocji oraz właściwej oceny emocjonalnego wydźwięku określonych sytuacji to kluczowe czynniki warunkujące sukces w miejscu pracy, również w przypadku bibliotekarzy akademickich. Mimo to, w środowisku tym ceni się nadal znacznie wyżej intelekt niż uzdolnienia interpersonalne, zdarza się też często, że wykształconym ludziom z wysokim ilorazem IQ i bardzo dobrze rozwiniętymi zdolnościami analitycznymi, brakuje równie zaawansowanych umiejętności odczytywania i właściwego reagowania na bodźce emocjonalne. Wpływa to negatywnie na atmosferę i efektywność pracy, prowadzi do nieporozumień, konfliktów i błędów komunikacji, utrudnia znacząco współdziałanie w grupie, utrzymywanie zdrowych zawodowych relacji i podejmowanie właściwych decyzji. Sprawia też, że ludzkie interakcje w miejscach kojarzonych w wiedzą i rozumem mogą wyglądać bardzo głupio. Artykuł poświęcono omówieniu różnych aspektów inteligencji emocjonalnej (IE) w kontekście bibliotek szkół wyższych i skutecznego zarządzania tymi instytucjami, oraz wartości kompetencji związanych z IE dla osób pełniących funkcje kierownicze.

Autorki odwołują się do definicji IE Jacka Mayera i Petera Salovey’a, zgodnie z którą jest ona rozumiana jako zespół cech umożliwiających konstruktywne wyrażanie i odbieranie emocji własnych i innych osób, i wykorzystywanie uczuć do motywowania, planowania i osiągania sukcesów w życiu osobistym i zawodowym, koncentrując się w tekście na analizie roli 5 składowych IE Daniela Golemana: samoświadomości (czyli zdolności rozpoznawania własnych uczuć, słabości, możliwości, wartości, preferencji i celów oraz ich wpływu na innych); samokontroli (zdolności kontrolowania własnych nastrojów i panowania nad negatywnymi impulsami), motywacji (zaangażowania w osiąganie sukcesów i konsekwencji w dążeniu do wyznaczonych celów), empatii (wrażliwości na odczucia i potrzeby innych osób, zwłaszcza przy podejmowaniu decyzji) i kompetencji społecznych (umiejętności współdziałania z innymi, nawiązywania i utrzymywania relacji oraz wpływania na innych i ukierunkowywania ich działań). Podkreślają, że IE można ćwiczyć, a jej kształcenie warto traktować jako jedno z zawodowych wyzwań i warunek profesjonalnego rozwoju. Wysoki poziom EQ, w tym zwłaszcza empatii, może odgrywać w budowie efektywnych organizacji i dobrej kultury pracy znacznie większą rolę niż inteligencja poznawcza, a jej umiejętnie używanie przez liderów – pozwolić na tworzenie spójnych i silnych sieci współpracy, zarówno na terenie biblioteki, jak i poza nią, oraz redukcję napięć i pełniejsze wykorzystywanie potencjału pracowników. Kompetencje te są też równie ważne dla osób na wczesnych etapach kariery zawodowej oraz tych na najwyższych szczeblach władzy. W podsumowaniu wskazano, że większość piśmiennictwa z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej skupia się na omawianiu znaczenia IE dla zdolności przywódczych, potrzebne są więc dalsze badania nad znaczeniem tego typu umiejętności w całej strukturze biblioteki, w tym nad metodami oceny inteligencji emocjonalnej w procesie rekrutacji oraz technikami rozwoju kompetencji w tym zakresie wśród obecnego personelu.