Babin

W Stanach Zjednoczonych biblioteki akademickie są coraz częściej otwarte wieczorami i nocą. Autor artykułu, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz własnych doświadczeń, omawia różne aspekty świadczenia nocnych usług i pracy w tym trybie oraz związane z tym wyzwania, poświęcając przy tym dużo uwagi kwestiom związanym z zagwarantowaniem  bezpieczeństwa.

Troska o zapewnienie odpowiedniej przestrzeni sprzyjającej wymianie myśli i studiom naukowym przejawiała się już w starożytnej Grecji i Rzymie. Obecnie zadanie to rozszerzono również na świadczenie usług biblioteczno-informacyjnych w godzinach wieczornych i nocnych. W literaturze przedmiotu m.in. zwraca się szczególną uwagę na: a) korzyści płynące z rozszerzenia godzin pracy biblioteki (funkcje społeczne, integracja środowiska akademickiego, lepsze wyniki nauczania, pełniejsze wykorzystanie zbiorów bibliotecznych), b) oczekiwania użytkowników (dobre oświetlenie, stworzenie możliwie komfortowych warunków do nauki, dyskusji intelektualnych i relaksu), c) aspekty psychologiczne pracy nocnej (tzw. generacja nowego tysiąclecia przywykła do interakcji w procesie uczenia się. Wymaga ona zapewnienia zarówno przestrzeni wspólnej jak i prywatnej; poza tym nocą nawet osoby pracujące samodzielnie lubią mieć poczucie bliskości innych ludzi), d) wyzwania stające przed administracją, związane z projektowaniem przestrzeni i wyposażenia biblioteki oraz koniecznością uruchomienia dodatkowych usług np. czynnego całodobowo bufetu, kawiarni czy laboratorium komputerowego.

Najwięcej problemów stwarza zapewnienie nocą bezpieczeństwa użytkownikom i personelowi biblioteki. Zagrożenie stanowią złodzieje, wandale (niszczenie urządzeń, malowanie graffiti), podejrzane osoby kręcące się w okolicy biblioteki, problematyczni lub zbyt głośno się zachowujący studenci. Aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji warto legitymować użytkowników, zainstalować bramki ochronne i kamery, zatrudnić ochronę lub straż studencką, odprowadzać studentów do ich samochodów na parkingu bądź przywołać dla nich taksówkę. Koszt zapewnienia podstawowego bezpieczeństwa podczas pracy nocnej biblioteki akademickiej szacuje się na około 100 tys. USD rocznie. Autor pracując nocą w bibliotece wielokrotnie musiał stawiać czoło trudnym sytuacjom. Radzi ściśle przestrzegać procedur, opanować technikę uważnej obserwacji otoczenia, zapewnić sobie dyskretny dostęp do alarmu, mieć pod ręką radiotelefon. ALA opublikowało w 2010 roku wytyczne dotyczące bezpieczeństwa biblioteki (Library Security Guidelines Document), w których m.in. omówiono procedury dotyczące pracy nocnej. Choć mimo starań na ogół nie udaje się tak zupełnie uniknąć nocą niebezpiecznych sytuacji, ogólnie biorąc bibliotekom udało się stworzyć przyjazne i bezpieczne środowisko.