Babin

RDA to nowy międzynarodowy standard opisu i dostępu do wszystkich typów zasobów informacyjnych, rozwijany na podstawie nowych modeli konceptualnych i funkcjonalnych wymagań, jako sieciowe narzędzie dla ery cyfrowej. Przeznaczono go do użytku w kontekście międzynarodowym, a trzy mechanizmy mające zapewnić jego internacjonalizację to ścisłe dopasowanie do akceptowanych na forum międzynarodowym norm, koncepcji i zasad, uznanie wkładu i współpracy międzynarodowej społeczności oraz włączenie instrukcji mających ułatwić stosowanie standardu w różnych kontekstach kulturowych i lingwistycznych. Ponieważ przyjęcie RDA na całym świecie zależne jest od dostępności przetłumaczonego tekstu standardu w językach katalogowania poszczególnych krajów, podejmuje się starania w kierunku stworzenia jego kolejnych wersji językowych. W czasie pisania artykułu, nowa instrukcja katalogowania dostępna była w języku angielskim, francuskim i niemieckim, a prace nad jej chińską, szwedzką i hiszpańską wersją były bliskie zakończenia.

Autor omawia w nim poszczególne etapy przygotowań do wprowadzania RDA w krajach hiszpańskojęzycznych, a także działania mające na celu stworzenie odpowiedniego tłumaczenia RDA i opracowanie stosownych materiałów, kursów i platform szkoleniowych jako przesłanek koniecznych do przyjęcia tego schematu w iberoamerykańskim środowisku bibliotecznym. Za przygotowanie hiszpańskiej wersji RDA odpowiada Rojas Eberhard Editores – kolumbijski wydawca specjalizujący się w bibliotekoznawstwie, odpowiedzialny również za publikację w języku hiszpańskim, w latach 1998 i 2002, kolejnych wersji standardu AACR2R. Proces tłumaczenia oparto na systematycznym stosowaniu kontroli idiomatycznej i terminologicznej, by stworzyć ekwiwalent o ustandaryzowanym słownictwie, odpowiedni dla wszystkich hiszpańskojęzycznych państw. W jego pierwszych fazach skupiono się na wstępnej terminologicznej analizie oryginalnego tekstu oraz przeprowadzeniu serii porównań zidentyfikowanych kluczowych terminów ze słownictwem w hiszpańskich tłumaczeniach dokumentów mających bliskie koncepcyjne związki z RDA (AACR2R, ICP, FRBR i FRAD). W kolejnych, dokonano przekładu tekstu standardu oraz translacji i adaptacji przykładów, a na końcu – korekty technicznej powstałego tłumaczenia, przeprowadzonej przez międzynarodowy komitet złożony z ekspertów z Meksyku, Ameryki Centralnej, Ameryki Południowej i Hiszpanii, i mającej na celu ustalenie standardowej wersji językowej, dającej podstawę do ujednolicenia hiszpańskiej terminologii związanej z RDA.

Programy i materiały szkoleniowe w języku hiszpańskim, zarówno do katalogowania opisowego, jak i kontroli autorytatywnej, dla różnych poziomów zaawansowania tworzono w ramach wielu inicjatyw na poziomie regionalnym (Ameryka Łacińska, Karaiby itp.) oraz międzynarodowym. Obecnie, hiszpańska sekcja strony RDA zawiera odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, podstawowe dokumenty, webcasty oraz serię modułów szkoleniowych. Opracowano również, we współpracy ze specjalistami z Biblioteki Kongresu (BK) oraz szkoleniowcami z Meksyku i Peru, hiszpańską wersję kursu online dla członków programu NACO (Name Authority Cooperative) przygotowujących się do przejścia z AACR2R na RDA – jest on dostępny od wiosny 2013 r. przez stronę BK oraz kanał biblioteki na iTunes. Instruktorzy z NACO BK regularnie prowadzą też kursy RDA na poziomie podstawowym i zaawansowanym dla indywidualnych bibliotek.