Babin

W artykule przeanalizowano programy kształcenia umiejętności korzystania z informacji naukowej i specjalistycznych baz danych realizowane w bibliotekach szkół wyższych Francji i Hiszpanii oraz sposoby prowadzenia i planowania przez bibliotekarzy zajęć z science information literacy (SIL), porównując je z praktykami w tym zakresie stosowanymi w krajach anglosaskich i omawiając zaobserwowane podobieństwa i różnice.

Dane do analizy zebrano w trakcie wizyt autora na wybranych francuskich i hiszpańskich uczelniach, rozmów z lokalnymi bibliotekarzami prowadzącymi zajęcia z edukacji informacyjnej i lektury ich planów zajęć oraz krótkich sondaży przeprowadzonych wśród kilkorga doktorantów jednej z badanych placówek. Autor odwiedził łącznie 3 biblioteki na Univesidad de Sevilla, 5 bibliotek wydziałów nauk ścisłych na Sorbonie (Paryż VI), Bibliothèque Universitaire Pierre et Marie Curie (BUMPC), Bibliothèque Universitaire de l’Université Paris Diderot (Paris VII) i Bibliothèque Universitaire de l’Université Paris-Sud w Orsay (Paris XI). W tekście prezentuje podejście każdej z tych instytucji do nauczania SIL i odmienności związane ze sposobami realizacji zajęć tego typu na tle północnoamerykańskich bibliotek. Zwraca uwagę, że do niedawna, w hiszpańskich bibliotekach, edukacja informacyjna nie była zadaniem priorytetowym i dopiero od kilku lat szkolenia z SIL włącza się do programów nauczania na wszystkich poziomach studiów, przyjmując podejście wieloetapowe, dostosowane do stażu nauki. Na poziomie pierwszym (pierwszy rok studiów licencjackich), uczy się podstawowych pojęć i metod (korzystanie z katalogów i popularnych baz czasopism online, ewaluacja stron www, tworzenie bibliografii, wyszukiwanie przez słowa kluczowe w jęz. angielskim itp.),wykorzystując instruktaże i kursy online lub kilkugodzinne sesje informacyjne; poziom drugi koncentruje się na technikach wyszukiwania informacji dziedzinowej, 3. – na kształceniu umiejętności przydatnych przy pisaniu prac zaliczeniowych i dyplomowych, 4. – przeznaczony jest dla studentów programów magisterskich, doktoranckich oraz dla kadry naukowej (źródła informacji specjalistycznej, systemy wyszukiwawcze, przygotowywanie prac naukowych do publikacji itp.); w każdej z trzech badanych bibliotek realizacja tych założeń przebiega w inny sposób. We Francji, w związku z reformą Bayrou w 1997 r. i podpisaniem Deklaracji Bolońskiej z 1999 r., edukację informacyjna zaczęto włączać obligatoryjnie do programu studiów w pierwszym semestrze nauki. Podobnie jak w Hiszpanii, prowadzi się ją wieloetapowo, koncentrując się w znacznie większym stopniu, w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi czy Kanadą, na nauce bardziej zaawansowanych technik posługiwania się narzędziami badawczymi, niż na uczeniu podstaw studentów programów licencjackich; część szkoleń prowadzą też wykładowcy, a nie bibliotekarze. W podsumowaniu artykułu, autor wskazuje, jakie pomysły z zakresu SIL wdrażane w europejskich bibliotekach warto przenieść do Ameryki Północnej.