Babin

W artykule przybliżono specyfikę środowiska islandzkich katalogerów, a następnie omówiono w tym kontekście proces jego przygotowywania się do wprowadzenia nowych zasad katalogowania – RDA, w tym najważniejsze kroki podjęte by ułatwić dostosowanie się do tych wytycznych oraz procedury związane ich wdrażaniem.

Unikalność środowiska pracy lokalnych bibliotekarzy zajmujących się katalogowaniem wiąże się z wykorzystywaniem przez większość bibliotek w Islandii wspólnego systemu bibliotecznego Gegnir (Aleph) funkcjonującego jako krajowy katalog centralny, oferujący dostęp z jednej lokalizacji do zbiorów różnego typu bibliotek. Bibliotekarze katalogujący dla zarówno bibliotek publicznych, akademickich, jak specjalnych mają więc wspólne interesy i współpracują ze sobą na wielu różnych płaszczyznach. Kolejnym czynnikiem ułatwiającym ich kooperację jest wspólny zintegrowany portal wyszukiwawczy letir.is. W czasie, gdy opracowywano i testowano standard RDA, przedstawiciele tej społeczności uczestniczyli aktywnie w poświęconych mu międzynarodowych konferencjach i spotkaniach traktując je jako platformę wymiany informacji na temat kierunków rozwoju nowych zasad i postępów prac związanych z ich wdrażaniem. Korzystano również z dostępnych online kursów ALA dotyczących implementacji RDA oraz z doświadczeń innych krajów (m.in. Wielkiej Brytanii i Holandii), poznając na miejscu przyjęte w nich podejście do implementacji tego standardu.

Decyzję o rozpoczęciu katalogowania zgodnie z RDA w Gegnir podjęto w 2014 r, a w lutym 2015 Biblioteka Narodową i Uniwersytecka formalnie potwierdziła wprowadzenie RDA w Islandii, przyjmując finansową i organizacyjną odpowiedzialność za ten projekt, we współpracy z Konsorcjum Islandzkich Bibliotek. Przygotowaniem planu implementacji, opracowaniem odpowiednich wytycznych i instrukcji dla katalogerów oraz monitorowaniem procesu wdrożeniowego zajęła się działająca w jego imieniu Rada ds. Katalogowania, funkcje doradcze przekazano natomiast powołanej przez bibliotekarza narodowego komisji koordynacyjnej. Do zadań tej ostatniej należy m.in. nadzorowanie procedur organizacyjnych i zapewnianie należytego przepływu informacji do wszystkich zainteresowanych stron oraz pełnienie funkcji jednostki kontaktowej dla różnych współpracujących w ramach projektu grup.

Wprowadzając RDA nie zdecydowano się na przetłumaczenie na islandzki pełnych zasad katalogowania, lecz jedynie na przekład nowych definicji i podstawowych pojęć, oraz wprowadzenia i części słownika. Ustalono, że dalsze tłumaczenia będą dokonywane na podstawie szacowania bieżących potrzeb. Katalogującym w Gegnir udostępniono także online opracowany dla nich podręcznik bazujący na RDA i wytyczne dotyczące opisu różnych formatów oraz opracowano dla nich program sesji szkoleniowych i materiały dydaktyczne (do kwietnia 2016 zorganizowano 10 ośmiogodzinnych szkoleń będących mieszanką zajęć teoretycznych i ćwiczeń praktycznych) – w dalszej kolejności planuje się szkolenia dla innych grup, np. bibliotekarzy z działów gromadzenia, informacji naukowej i wypożyczeń. Dokonano także rekonfiguracji Gegnir by zapewnić zgodność nowych praktyk katalogowania z tym systemem i stworzyć bardziej przystępne i dobrze zorganizowane środowisko pracy. Formalnie, proces wprowadzania RDA w Islandii zakończono 20 maja 2016 r., jednakże konieczne będzie prowadzenie dalszych prac nad monitorowaniem jego efektów i kontrolą jakości.