Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: procesy i modele indeksowania

Katalogowanie egzemplarzy obowiązkowych ebooków w Bibliotece Narodowej Francji

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Katalogowanie egzemplarzy obowiązkowych ebooków w Bibliotece Narodowej Francji została wyłączona

Pierwsze regulacje związane z egzemplarzem obowiązkowym (eo) wprowadzono we Francji w 1537 r. W roku 2006, ustawę o eo rozszerzono o treści cyfrowe a prawny obowiązek ich gromadzenia, podobnie jak drukowanej spuścizny wydawniczej, przypada Bibliotece Narodowej Francji (BNF). Do 2012 r. realizowała ona głównie zobowiązania związane z pozyskiwaniem egzemplarzy obowiązkowych stron www i publikacji online, a od tego czasu, we współpracy ze krajowym stowarzyszeniem wydawców, BNF pracuje także nad opracowaniem i wdrażaniem specjalnych procedur ułatwiających gromadzenie ebooków w ramach eo i upraszczających ich przekazywanie bibliotece przez wydawców drogą elektroniczną.

więcej o Katalogowanie egzemplarzy obowiązkowych ebooków w Bibliotece Narodowej Francji

Trendy publikowania w otwartym dostępie: percepcje i statystyka

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji, Opracowanie informacji, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Trendy publikowania w otwartym dostępie: percepcje i statystyka została wyłączona

W ciągu ciągu ostatniej dekady, można mówić o stałym wzroście popularności publikowania w otwartym dostępie jako metody wspierającej rozpowszechnianie literatury naukowej, zarówno wśród wydawców, jak i autorów. Podstawą sukcesu tego modelu jest koncepcja szybkiego i bezpłatnego, publicznego dostępu online do recenzowanych prac badawczych, nieobwarowanego licznymi ograniczeniami wynikającymi z przepisów prawa autorskiego i warunków licencji. W artykule omówiono rozwój idei open access, ekonomiczne uwarunkowania i odmiany tego modelu oraz najważniejsze światowe inicjatywy i regulacje promujące otwartą naukę. Przybliżono również kontrowersje związane z praktykami tzw. drapieżnych wydawców (zob. babin.bn.org.pl/?p=3856, babin.bn.org.pl/?p=4784) i obawy środowiska naukowego związane z reputacją oraz metodami oceny jakości otwartych czasopism i badaniem wpływu naukowego. Następnie zaprezentowano wyniki studium przypadku, w ramach którego analizowano wzory publikowania badaczy z włoskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (Istituto Superiore di Sanità) i ich preferencje związane z wyborem czasopism, w których zamieszczają własne prace naukowe. Celem badania było z jednej strony określenie liczby czasopism open access indeksowanych w bazach Instytutu Filadelfijskiego i posiadających ustalony wskaźnik Impact Factor (IF). Z drugiej – określenie rozkładu kategorii dziedzinowych przypisanych tym tytułom.

więcej o Trendy publikowania w otwartym dostępie: percepcje i statystyka

Dokąd zmierzamy? RDA, BIBFRAME i FRBR-LRM

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Dokąd zmierzamy? RDA, BIBFRAME i FRBR-LRM została wyłączona

Służby biblioteczne odpowiedzialne za opracowywanie zbiorów znajdują się obecnie w stanie nieco chaotycznej transformacji, a kierunki zachodzących zmian wyznaczają trzy główne inicjatywy w sferze katalogowania: Resource Description and Access (RDA), Bibliographic Framework (BIBFRAME) i Functional Requirements For Bibliographic Records Library Reference Model (FRBR-LRM), których przyjęcie wiązać się będzie z istotnymi zmianami sposobu pracy katalogerów i specjalistów ds. metadanych oraz zasad rejestracji, przechowywania i pozyskiwania danych bibliograficznych. Ze względu na wielość rozpowszechnianych obecnie i analizowanych modeli, projektów i prac, znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak za 10 lat będzie wyglądać tworzenie metadanych i opisów katalogowych w bibliotekach jest zadaniem dość trudnym, podobnie jak określenie wiedzy i kwalifikacji potrzebnych bibliotekarzom do funkcjonowania w coraz większym stopniu cyfrowym i zmechanizowanym środowisku. Autorka postanowiła przybliżyć w tekście genezę, specyfikę oraz wzajemne relacje trzech wymienionych wyżej projektów (por. babin.bn.org.pl/?p=3092). Omówiła też korzyści i szanse związane z ich implementacją, dalsze kierunki prac związane z ich wdrażaniem i harmonizacją, a także kroki niezbędne, by odpowiednio przygotować się do pracy w nowym bibliograficznym uniwersum.

więcej o Dokąd zmierzamy? RDA, BIBFRAME i FRBR-LRM

Nowe zasady katalogowania z perspektywy katalogerów – doświadczenia Islandii

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Zarządzanie

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Nowe zasady katalogowania z perspektywy katalogerów – doświadczenia Islandii została wyłączona

W artykule przybliżono specyfikę środowiska islandzkich katalogerów, a następnie omówiono w tym kontekście proces jego przygotowywania się do wprowadzenia nowych zasad katalogowania – RDA, w tym najważniejsze kroki podjęte by ułatwić dostosowanie się do tych wytycznych oraz procedury związane ich wdrażaniem.

więcej o Nowe zasady katalogowania z perspektywy katalogerów – doświadczenia Islandii

O AACR2, RDA i sensie zmian: głos krytyczny

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania O AACR2, RDA i sensie zmian: głos krytyczny została wyłączona

W artykule przedyskutowano cele tworzenia i utrzymywania bibliotecznych katalogów we współczesnych realiach i zasadność dokonywanych obecnie zmian strategii katalogowania, kwestionując w radykalny sposób potrzebę rezygnacji z procedur stosowanych do niedawna przez amerykańskie środowisko biblioteczne na rzecz nowego, kosztownego standardu. Zaprezentowano też argumenty mające uzasadnić krytykę prac nad opracowaniem i implementacją nowych zasad katalogowania – Resource Description and Access (RDA).

więcej o O AACR2, RDA i sensie zmian: głos krytyczny

Biblioteki szkolne a zasady i praktyka katalogowania w Brazylii i Portugalii

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Biblioteki szkolne a zasady i praktyka katalogowania w Brazylii i Portugalii została wyłączona

Biblioteki szkolne odgrywają niezmiernie istotną rolę w systemie edukacji czytelniczej i informacyjnej, a ich zasoby i usługi pomagają wspierać pedagogiczne innowacje i realizację programów nauczania oraz wyrównywać szanse edukacyjne młodzieży. W Portugalii, od kilku dekad, a w przypadku Brazylii – od 2010 r., podejmuje się szereg inicjatyw mających na celu tworzenie w szkołach takich placówek. Jednocześnie, poświęca się dużo uwagi normalizacji zasad i procedur opracowania formalnego i rzeczowego materiałów trafiających do ich zbiorów oraz technik implementacji i ewaluacji procesów indeksowania z perspektywy potrzeb użytkowników. W artykule przedyskutowano wyniki badania mającego na celu zgromadzenie empirycznych danych na temat języków informacyjno-wyszukiwawczych wykorzystywanych w bibliotekach szkolnych w obu tych państwach, analizę praktyk związanych ze współpracą między tymi instytucjami w zakresie indeksowania, dzielenia się rekordami i współkatalogowania, a także zbadanie aspektów powiązanych z lokalną specyfiką indeksowania.

więcej o Biblioteki szkolne a zasady i praktyka katalogowania w Brazylii i Portugalii

Ramy ewaluacji automatycznej indeksacji lub klasyfikacji w kontekście wyszukiwania

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Ramy ewaluacji automatycznej indeksacji lub klasyfikacji w kontekście wyszukiwania została wyłączona

Hasła przedmiotowe w istotny sposób ułatwiają skuteczne wyszukiwania zasobów, ich ręczne przydzielanie jest jednak zadaniem czasochłonnym, zwłaszcza biorąc pod uwagę olbrzymią ilość publikowanych materiałów i tempo przyrostu bibliotecznych księgozbiorów. Narzędzia służące do automatycznego indeksowania przedmiotowego (AIP) i klasyfikacji mogą pomóc w rozwiązaniu problemów skali oraz wydajności pracy, i można ich używać do wzbogacania istniejących rekordów bibliograficznych, by tworzyć więcej powiązań między zasobami i poprawić spójność danych bibliotecznych. Wykorzystuje się je też, na wiele sposobów, poza środowiskiem bibliotek, m.in. przy filtrowaniu poczty elektronicznej czy też tematycznym zbieraniu kolekcji dokumentów w sieci www (ang. focused crawling).

więcej o Ramy ewaluacji automatycznej indeksacji lub klasyfikacji w kontekście wyszukiwania

Testowanie automatycznego mapowania tagów użytkowników do pojęć Wikipedii

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Testowanie automatycznego mapowania tagów użytkowników do pojęć Wikipedii została wyłączona

Społeczne tagowanie stało się w ostatnich latach popularnym podejściem to tworzenia metadanych, umożliwiających wyszukiwanie wg kryterium przedmiotowego szerokiego zakresu materiałów online – fotografii (np. w serwisie Flickr), wideo (np. Vimeo), książek (np. LibraryThing), czy prac naukowych (np. CiteULike). Jako alternatywa dla opisu rzeczowego wykonywanego przez zawodowych katalogerów, z wykorzystaniem słowników kontrolowanych, indeksowanie na zasadach crowdsourcingu bazuje na społecznościach użytkowników wspólnie klasyfikujących interesujące ich zasoby, przy pomocy dowolnie dobranych słów kluczowych (folksonomii). Ze względu na swój niekontrolowany charakter, system nadawania znaczników przez internautów ma wiele ograniczeń, w tym niespójności związanych z różnicami w pisowni, synonimami, akronimami czy hiponimami. Niekonsekwencje te powodują z kolei dalsze problemy w wykorzystywaniu folksonomii, takie jak fenomen eksplozji tagów. Przyporządkowywanie tagów użytkowników do odpowiadających im haseł Wikipedii, traktowanej w tym kontekście jako słownik kontrolowany, może wg autorów zapewniać wiele korzyści w procesie generowania i organizacji metadanych, na różnych poziomach i w różnych wirtualnych środowiskach.

więcej o Testowanie automatycznego mapowania tagów użytkowników do pojęć Wikipedii

Ewaluacja użyteczności systemu wyszukiwania informacji bibliograficznej bazującego na RDA

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Ewaluacja użyteczności systemu wyszukiwania informacji bibliograficznej bazującego na RDA została wyłączona

Środowisko biblioteczne w Korei Południowej przygotowuje się od ponad 5 lat do wdrożenia nowego standardu katalogowania i w okresie tym opublikowano wiele prac badawczych poświęconych analizie specyfiki RDA, porównaniu Koreańskich Zasad Katalogowania (KCR) z nowymi wytycznymi dla opisu dokumentów i organizacji treści oraz oraz identyfikacji koniecznych modyfikacji w KRC i zmian w rekordach bibliograficznych po wejściu w życie nowych przepisów. Stosunkowo niewiele uwagi poświęcono natomiast kwestii użyteczności RDA z punktu widzenia użytkownika, autorzy postanowili więc przeprowadzić eksperyment z zastosowaniem tego standardu do koreańskiego systemu bibliograficznego, by ocenić jego postrzegalną użyteczność dla odbiorców, w różnych kategoriach, takich jak efektywność i wydajność wyszukiwania czy komfort użytkowania.

więcej o Ewaluacja użyteczności systemu wyszukiwania informacji bibliograficznej bazującego na RDA

RDA w Danii: realia i perspektywy

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania RDA w Danii: realia i perspektywy została wyłączona

Autorzy omawiają w tekście specyfikę duńskich zasad katalogowania, format rekordu bibliograficznego dla różnego typu dokumentów oraz modele konceptualne mające wpływ na sposób ujmowania bibliograficznego uniwersum, przedstawiają także historię oraz aktualny stan prac nad wdrożeniem w Danii nowych zasad RDA – Resource Description &Access oraz związane z tym wyzwania.

więcej o RDA w Danii: realia i perspektywy