Babin

W dobie mediów cyfrowych, każda osoba z dostępem do sieci www, ma możliwość szybkiego umieszczania online najróżniejszego typu treści, a ich liczba rośnie na niespotykaną dotąd i trudną do sterowania skalę. Zalew niewiarygodnych, niesprawdzonych i niemających żadnego zastosowania informacji utrudnia identyfikację wartościowych źródeł, podstawowym wymogiem nowej ery informacyjnej jest więc wybór kryteriów ewaluacji, pozwalających na ocenę jakości wiedzy. Celem zaprezentowanego w artykule badania było ustalenie, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, koncepcji i sposobów definicji jakości wiedzy (JW) oraz przybliżenie teoretycznych podstaw i mierników wykorzystywanych przy jej szacowaniu, w kontekście potrzeb środowiska e-learningu.

Pierwszą część badania poświęcono na identyfikację piśmiennictwa na temat JW (wśród przeszukiwanych baz danych znalazły się: ProQuest, EBSCOhost, Emerald, IEEE Xplore, JSTOR Archive, SAGE Journals, Science Direct, Springer-link, Taylor & Francis Online i Wiley Online Library), kwalifikując do dalszej analizy powiązane z tą tematyką artykuły opublikowane w latach 1996-2012, indeksowane w Thomson Reuters Web of Knowledge i cytowane przynajmniej raz w pracach innych autorów. Na jej podstawie scharakteryzowano konceptualne i operacyjne wskaźniki JW, odwołując się do epistemicznego pojęcia istoty wiedzy oraz jej struktury hierarchicznej.

W kolejnym etapie przeprowadzono szczegółową analizę wymiarów oceny, wykorzystywanych do pomiaru JW oraz powiązanych z nią pojęć jakości informacji (JI) i jakości danych (JD), występujących w 33 analizowanych artykułach z dziedzin powiązanych m.in. z systemami informacyjnymi, zarządzaniem informacją i wiedzą, wirtualnymi środowiskami edukacyjnymi i bazami danych. Ustalono, że w uwzględnionych w przeglądzie opracowaniach naukowych zauważyć można stałe wykorzystywanie tych samych kryteriów dla pomiarów jakości wszystkich trzech konstruktów: danych, informacji i wiedzy, brakuje natomiast badań poświęconych pomiarom JW na podstawie odrębnych wskaźników i odpowiedniego pojęciowego rozumienia hierarchicznej struktury wiedzy. Aby uzupełnić tę lukę w piśmiennictwie, zaproponowano nowy, operacyjny model bazujący na porządku hierarchicznym i traktujący JW jako rozszerzenie konstruktów JI i JD. W podejściu tym wykorzystuje się łącznie dotychczas stosowane 23 wymiary oceny, wzbogacając je o 6 dodatkowych, unikalnych atrybutów, związanych z możliwością adaptacji (ang. adaptable), faktycznego wykorzystania (applicable), rozbudowy (expandable), prawdziwości (true), innowacyjności (innovative) i uzasadnienia (justified) koprusu wiedzy. Uznano, że proponowane podejście może być przydatne przy konceptualizacji i ewaluacji JW w różnych środowiskach informacyjnych, w tym związanych z e-learningiem i systemami informacyjnymi.