Babin

W ciągu ostatniej dekady, telefony komórkowe stały się najbardziej rozpowszechnionymi urządzeniami mobilnymi na świecie, a wraz ze wzrostem ich funkcjonalności i potencjału wzrasta liczba problemów związanych z ich użytkowaniem oraz negatywny wpływ tej technologii na jednostki. Jednym ze zjawisk zyskujących coraz większą uwagę naukowców jest nomofobia (skrót od no mobile phobia), czyli irracjonalny strach przed niemożnością skorzystania z telefonu komórkowego, a tym samym utratą kontaktu ze światem. Ten rodzaj uzależnienia od mobilnych technologii traktowany jest jako choroba cywilizacyjna XXI w. i definiowany jako silny dyskomfort, a nawet ataki paniki w sytuacji braku „komórki” w zasięgu ręki oraz lęk przed utratą możliwości komunikacji za jej pośrednictwem i znalezieniem się poza zasięgiem sieci www. Wg niektórych specjalistów, wzrost popularności smartfonów zapewniających dostęp do coraz szerszej liczby opcji w tym Internetu, zasobów informacyjnych, mediów społecznościowych i najróżniejszych aplikacji, powoduje coraz większe przywiązanie użytkowników do tych urządzeń i nasilenie związanych z nimi zaburzeń lękowych, a dotykają one najczęściej przedstawicieli młodego pokolenia. W artykule przedstawiono wynik badania, którego celem było sprawdzenie częstości występowania nomofobii wśród młodych dorosłych w Turcji, na tle danych z innych części świata, oraz określenie czynników demograficznych mających wpływ na zachowania nomofobiczne.

Do ich pomiaru, autorzy wykorzystali opracowany przez siebie kwestionariusz (NMP-Q), pozwalający na ocenę różnych wymiarów nomofobii, a po oszacowaniu jego trafności i rzetelności, sondaż udostępniono online studentom jednej z tureckich, państwowych uczelni wyższych. W próbie badawczej znalazło się 537 uczestników. Niemal wszyscy z nich, poza trójką respondentów (99,4%) byli posiadaczami telefonów komórkowych a 484 osoby (90,6%) – smartfonów. Niemal trzy czwarte z tej ostatniej grupy stanowiły kobiety, a średnia wieku wyniosła w niej 20,2 lat. Badani używali telefonów przeciętnie od 7,04 lat, a smartfonów od 2,48 lat. Aby ustalić powiązania między zmiennymi takimi jak wiek, płeć i czas użytkowania mobilnych urządzeń a przejawami nomofobii, oraz różnice między poszczególnymi typami użytkowników, posłużono się testami wieloczynnikowej analizy wariancji (MANOVA). Ustalono m.in., że na nomofobię cierpi 42,6% studentów z próby, a ich największe lęki związane były z brakiem możliwości komunikowania się i brakiem dostępu do informacji (przy czym najwyższy poziom strachu wiązano z wyładowywaniem się baterii). Stwierdzono również, że wpływ na zachowania nomofobiczne mają zmienne takie jak płeć badanych (kobiety okazały się bardziej podatne na tę przypadłość) oraz czas posiadania smatfona, natomiast znaczenie wieku i czasu posiadania telefonu komórkowego nie okazało się w tym zakresie statystycznie istotne. W podsumowaniu wskazano na ograniczenia badania, takie jak nadreprezentacja w próbie kobiet oraz osób w podobnym wieku (głównie studentów pierwszego i drugiego roku), utrudniające generalizację uzyskanych wyników, oraz na potrzebę dalszej analizy tego zjawiska w celu identyfikacji grup ryzyka i opracowania strategii zapobiegania nomofobii.