Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Czytelnictwo niewidomej młodzieży we Francji: badania ankietowe

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Wydawcy, Badania użytkowników, Kategorie użytkowników, Czytelnictwo

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Czytelnictwo niewidomej młodzieży we Francji: badania ankietowe została wyłączona

Niewidomi i niedowidzący młodzi ludzie we Francji mogą współcześnie korzystać z wielu możliwości dostępu do wiedzy i kultury – książek audio, publikacji z dużym drukiem oraz wszelkiego rodzaju dokumentów cyfrowych, dostępnych przy użyciu dodatkowych urządzeń przetwarzających pismo na syntetyczny głos lub tekst w alfabecie Braille’a. W artykule omówiono wszystkie te możliwości, stwierdzając, że mają one ograniczenia – książki mówione nie pozwalają na ich wertowanie i nawigację zaś formaty cyfrowe oferują często wiedzę fragmentaryczną i nieuporządkowaną. Jedyną spójną formą stanowiącą klucz do integracji wiedzy szkolnej i specjalistycznej jest książka wydawana w alfabecie Braille’a. We Francji są to głównie podręczniki i poradniki.

Beletrystyki jest niewiele, przy czym nie odzwierciedla ona gustów i zainteresowań młodzieży i dlatego może wręcz odstraszać od czytania. Centrum Wydawnicze Transkrypcji na Alfabet Braille’a – Cteb (Centre de Transcription et d’Édition en Braille), zgodnie z nazwą, zajmuje się transkrypcją i wydawaniem książek pisanych Braillem. Ze względu na ograniczone zasoby finansowe i ludzkie, nie jest w stanie publikować więcej niż 80 tytułów rocznie. W 2015 roku ukazało się 75 pozycji w tym 55 – dla dorosłych, 17 dla dzieci i tylko 3 dla młodzieży. Z 1247 książek opublikowanych dotąd przez Cteb, do dzieci i młodzieży adresowano tylko 187. Postanowiono to zmienić – w kolejnym rocznym planie 15-20 tytułów ma być przeznaczone dla tej grupy czytelników. Wydawnictwo musiało z tysięcy tytułów dla widzących czytelników wybrać 20 pozycji. Powołano w tym celu specjalny zespół, w skład którego weszło m.in kierownictwo działu młodzieżowego mediateki w Tuluzie oraz przedstawiciele Centrum Informacji i Dokumentacji dla Niewidomych. Wstępnie postanowiono wykluczyć tytuły ze znaczącą przewagą obrazów/zdjęć, długie serie wydawnicze oraz pozycje obecnie modne. Nadal jednak nie było wiadomo czy wybory czytelnicze młodzieży widzącej i niewidzącej pokrywają się.

Aby to sprawdzić, do placówek edukacyjnych kształcących osoby niewidome wysłano  ankietę adresowaną do dzieci młodzieży. Uzyskano 55 odpowiedzi. Większość respondentów (40%) miała powyżej 13 lat,  29% badanych było w wieku od 10 do 12 lat, 27% – od 8 do 10 lat;  najmniej ankiet uzyskano od dzieci w wieku 6-8 lat (4%). Pytano: 1) o stosunek badanych do czytania: czy lubią czytać, spędzają czas czytając i czy pożyczają książki. Prawie wszyscy badani odpowiedzieli twierdząco na powyższe pytania, największy zapał wykazały dzieci w wieku 10-12 lat; 2) kto pomaga młodzieży wybrać lekturę. Wymieniono: bibliotekarzy (23%), szkołę (21%), rodziców (20%) i przyjaciół (16%). Na Internet wskazało 7% badanych. Pozostałe opcje (telewizja, radio, czasopisma, inni) wymieniali nieliczni (mniej niż 5%.). Książki młodzież pożyczała z bibliotek i centrów informacji ; 3) preferowany rodzaj publikacji. Najczęściej wybierano powieść (47%), lektury szkolne (16%) i literaturę faktu (15%); 4) lubiany rodzaj powieści. Wymieniano powieść przygodową (33%), science-fiction (22%) i kryminały (21%), nieco rzadziej – romans (13%) powieść historyczną (10%); 5) co najbardziej badanych pociąga w lekturze. Wskazywano w podobnym stopniu (10-16% badanych) na: przygody bohaterów, wątek kryminalny, muzykę, zdobywaną wiedzę, problemy życia codziennego. Stosunkowo najmniej (5-6%) badanych wymieniło sport, humor i historię.

Po przeanalizowaniu wyników ankiety oraz zebraniu opinii i wskazówek bibliotekarzy i specjalistów, ustalono listę 22 tytułów skierowanych do transkrypcji i druku. Wszystkie one nie były dotąd publikowane alfabetem Braille’a. We wnioskach stwierdza się, że konieczne jest zwiększenie wysiłków na rzecz zachęty niewidomej młodzieży do czytelnictwa i innych form uczestnictwa w kulturze. Należy też usunąć przestarzałe książki z bibliotek i ośrodków informacji dla niewidomych, a przy decyzjach o druku czy nabywaniu książek konsultować się poprzez struktury edukacyjne z samą młodzieżą.

Komentarze wyłączone.