Babin

Wymuszane koniecznością cięcia kosztów zmiany sposobu świadczenia usług bibliotek akademickich spotykają się zazwyczaj z dużym niezadowoleniem kadry naukowej, gdyż eliminują lub ograniczają tradycyjne zasoby i serwisy, na których bazuje ta grupa użytkowników. W artykule zreferowano wyniki sondażu przeprowadzonego wśród wykładowców i asystentów Szkoły Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej (SBIN) Uniwersytetu Illinois w Urbana-Champaign, w celu oceny ich reakcji na zamknięcie w połowie 2009 r. Biblioteki Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej (BBIN) – jednego z działów Biblioteki Uniwersyteckiej, i sprawdzenia czy wśród tej grupy respondentów, w założeniu znających realia funkcjonowania bibliotek lepiej od innych pracowników uczelni, krok ten spotkał się z większym zrozumieniem.

Decyzję o zamknięciu BBIN, przekazaniu jej zbiorów drukowanych do innych działów i czytelni biblioteki głównej i zastąpieniu jej usługami wirtualnej biblioteki i bibliotekarza rezydującego na terenie SBIN (ang. embedded librarian) poprzedzono serią dyskusji, otwartych forów i sondażem przeprowadzonym wśród użytkowników (studentów i nauczycieli akademickich). W trakcie planowania nowego modelu usług bibliotecznych uwzględniono też obawy i zastrzeżenia pracowników naukowych (w tym związane z możliwym wycofaniem środków na gromadzenie materiałów z BIN).

Model ten zakładał przeobrażenie dotychczasowej strony internetowej BBIN w wygodny punkt dostępu do zasobów bibliologicznych, zarówno drukowanych, jak i cyfrowych (własnych i licencjonowanych), przesunięcie większości personelu do innych bibliotek uczelni, zachowanie dotychczasowego budżetu na gromadzenie źródeł BIN oraz udostępnienie w pełnym wymiarze godzin pomocy bibliotekarza – specjalisty dziedzinowego z zakresu BIN, wspieranego przez 1 osobę z personelu pomocniczego.

Ankietę mającą sprawdzić poziom zadowolenia użytkowników z nowego serwisu oraz określić ich strategie wyszukiwania informacji i pozyskiwania nowych publikacji z zakresu BIN przeprowadzono wśród kadry SBIN oraz wśród pracowników biblioteki uniwersyteckiej rok po wprowadzeniu nowych usług. Zebrano odpowiedzi od 105 osób. Respondenci z SBIN okazali się faktycznie bardziej otwarci na zmiany sposobu świadczenia usług bibliotecznych, chętniej korzystają też z wirtualnej biblioteki i usług bibliotekarza BIN. Doceniano zwłaszcza dostęp w pełnym wymiarze godzin do specjalisty dziedzinowego, oszczędności finansowe i nowe elektroniczne serwisy. Narzekano najczęściej na brak możliwości przeglądania drukowanych książek i czasopism, rozproszenie zbiorów BBIN, ograniczenie możliwości interakcji z bibliotekarzami BIN w bibliotece. Duża liczba badanych w obu grupach nie dostrzegała żadnych zalet nowego modelu, wielu respondentów nie wskazało też jednak żadnych jego wad. Na podstawie zebranych opinii wprowadzono pewne modyfikacje formuły świadczonych usług bibliotecznych (m.in. zwiększenie nakładów na publikacje w postaci e-książek, wprowadzenie usług wirtualnej informacji naukowej) i zaplanowano nowe kierunki ich rozwoju.