Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

JPEG 2000 jako format danych obrazowych do długoterminowego przechowywania

Autor: Krzysztof S. Nowiński,

Kategorie: Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Działalność biblioteki

Tagi: , , , ,

Możliwość komentowania JPEG 2000 jako format danych obrazowych do długoterminowego przechowywania została wyłączona

Nowy format plików graficznych JPEG 2000 zyskuje rosnącą popularność jako format archiwizacji obrazów wykorzystywany m.in. w Bibliotece Brytyjskiej, Bibliotece Kongresu, Bibliotece Królewskiej w Hadze i in. jako następca niekompresowanego formatu TIFF.

JPEG 2000 opiera się na algorytmie kompresji falkowej (wavelet), charakteryzującym się nieco lepszą jakością obrazu, z mniej widocznymi artefaktami typowymi dla starego formatu JPEG opartego na transformacie kosinusowej. Obrazy zapisane w formacie JPEG 2000 mogą być przesyłane i odtwarzane w trybie uszczegóławiania progresywnego – obraz pojawia się w ogólnych zarysach, a w miarę odczytu napływających danych uwidaczniają się coraz subtelniejsze szczegóły.

Z punktu widzenia archiwizacji obrazów, ważnym elementem JPEG 2000 jest zapis profilu barwnego umożliwiający bardziej precyzyjne odtworzenie barw oryginału oraz informacja o rozdzielczości, w której obraz digitalizowano. Niestety, zarówno szczegóły specyfikacji, jak i dostępne implementacje JPEG 2000 pozostawiają sporo do życzenia. Specyfikacja JPEG 2000 używa określenia “ograniczony profil barwny” do odwzorowania rozkompresowanego obrazu do przestrzeni PCSXYZ (PCS – Profile Connection Space, czyli standardowa przestrzeń barw CIEXYZ). Zacieśniono przy tym dostępny zakres profili do tzw. profili wejściowych opisujących charakterystyki urządzeń digitalizujących (kamer, skanerów etc.), wyłączając np. możliwość użycia tak popularnego profilu jak Adobe RGB. W efekcie utracono możliwość zapisu w pliku JPEG 2000 parametrów konwersji obrazu cyfrowego na standardowe urządzenie drukujące.

Nawet te ograniczone wymagania standardu JPEG 2000 nie są w pełni implementowane w dostępnych obecnie programach konwersji i zapisu – przykładowo Kakadu i ImageMagick nie zapisują w ogóle profilu barwnego. Standard JPEG 2000 przewiduje zapis informacji o “rozdzielczości obrazu pobranego”, czyli rozdzielczości, w jakiej obraz został zdigitalizowany przez skaner lub kamerę cyfrową oraz “domyślnej rozdzielczości prezentacji”, czyli preferowanej rozdzielczości obrazu na ekranie lub w druku. Autor zwraca uwagę na nieadekwatność “rozdzielczości obrazu pobranego” w stosunku do obrazów, które powstawały jako obrazy cyfrowe, np. w grafice komputerowej lub były poddawane obróbce zmieniającej rozdzielczość wyjściową. Dodatkowo, dostępne implementacje JPEG 2000 ignorują całkowicie zapis rozdzielczości (ImageMagick) lub zapisują tylko jedną wartość: Kakadu jako „rozdzielczość prezentacji”, pozostałe (Adobe Photoshop, Luratech i Aware) jako “rozdzielczość obrazu pobranego”.

Przedstawione ograniczenia są wprawdzie łatwe do usunięcia, jednak ograniczają w sposób istotny wartość JPEG 2000 na bieżącym etapie standaryzacji i implementacji. Chwilowym obejściem problemów z JPEG 2000 może być uzupełnienie obrazów kodowanych w nowym standardzie o informację tekstową o programie kodującym oraz o wartościach profili i rozdzielczości tak, by można je było uzupełnić bądź ujednoznacznić w przyszłości, w przypadku rekonwersji do ewentualnych nowych formatów.

Komentarze wyłączone.