Babin

Cyfrowe dokumenty graficzne i audiowizualne (rysunki, mapy, zdjęcia, pliki audio, wideo) to coraz popularniejsza wśród  użytkowników część zbiorów instytucji kultury. Zapewnienie odpowiedniej identyfikacji i łatwego wyszukiwania tego typu materiałów jest zadaniem złożonym, które dodatkowo komplikuje się gdy zbiory te są wielojęzyczne. W artykule omówiono wyniki pierwszej fazy projektu badawczego mającego na celu opracowanie dwujęzycznej (angielsko-francuskiej) taksonomii do opisu obrazów cyfrowych (OC). W jej ramach dokonano przeglądu stosowanych obecnie standardów i praktyk indeksowania, by ocenić w jakim zakresie można je wykorzystać przy rozwoju nowego słownika.

Ewaluacji poddano 150 zasobów OC: zbadano i porównano wykorzystanie słowników kontrolowanych i znormalizowanych metadanych w 70 kolekcjach OC znajdujących się w zbiorach 4 typów organizacji (biblioteki, muzea, wyszukiwarki obrazów i komercyjne strony www), przeanalizowano też tagi generowane przez użytkowników w 80 serwisach umożliwiających wymianę i dzielenie się plikami (zarówno strony płatne, jak i darmowe).

Pierwszy etap ewaluacji wykazał, że każdy analizowany zasób zawierał porównywalne informacje nt. opisywanych obrazów. We wszystkich 4 typach organizacji stosowano też w miarę spójne praktyki i standardy indeksowania.  Analiza  serwisów oferujących możliwość przechowywania i wymiany OC pozwoliła ustalić dwa wyraźne trendy: nie korzysta się w nich z żadnej wymaganej struktury danych poza nazwą użytkownika i tagami, a w archiwach zdjęć stosuje się hybrydowe taksonomie w połączeniu z folksonomiami.

Na podstawie zidentyfikowanych metod organizacji i opisu OC, stosowanych zarówno przez specjalistów jak i zwykłych użytkowników udało się zebrać dane niezbędne do opracowania wytycznych i standardów mających stanowić podstawę nowej, dwujęzycznej taksonomii. Autorki przedstawiły też swoje wnioski nt. wad i zalet sformalizowanych metod opisu oraz folksonomii, uznając, że korzystanie przy opisie zarówno słowników kontrolowanych, jak i swobodnych słów kluczowych pozwala uzyskać lepsze wyniki wyszukiwania niż w przypadku stosowania odrębnie każdego z podejść. Zaznaczono przy tym, że podwójne indeksowanie wymaga większych nakładów czasu, związane z tym koszty można zredukować wykorzystując wkład użytkowników OC, samodzielnie opisujących swoje pliki.