Article Exchange: transgraniczne dostarczanie dokumentów cyfrowych
,Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Branża, zawód i edukacja, Własność intelektualna
Tagi: Article Exchange, OCLC, biblioteki szkół wyższych, dostarczanie dokumentów, prawo autorskie, wypożyczenia międzybiblioteczne
Możliwość komentowania Article Exchange: transgraniczne dostarczanie dokumentów cyfrowych została wyłączona
Article Exchange to nowy, globalny, elektroniczny serwis dostarczania i wymiany dokumentów oferowany przez OCLC i zapewniający jedną, bezpieczną lokalizację, w której biblioteki z całego świata mogą umieszczać zamówione artykuły i rozdziały książek, i z której użytkownicy mogą pobierać dokumenty przygotowane dla nich w ramach cyfrowych wypożyczeń międzybibliotecznych. Autorka opisuje szczegółowo jego rozwój, zakres wykorzystania, zasady działania i użytkowania, ich zgodność z warunkami umów licencyjnych i przepisami prawa autorskiego w różnych krajach.
Article Exchange został opracowany przez Innovation Lab – jednostkę badawczą OCLC, jako efekt szerzej zakrojonych badań nad oferowaniem usług w modelu chmury obliczeniowej, i udostępniony w połowie 2011 r. jako eksperymentalny serwis, mający stanowić alternatywę dla programu Ariel, niekompatybilnego z Windows 7. W styczniu 2012 zakończono fazę testowania tej aplikacji i Article Exchange stał się jedną ze stałych usług, dostępnych na całym świecie bez dodatkowych opłat dla subskrybentów serwisu wypożyczeń międzybibliotecznych – OCLC ILL, a od maja 2013 r. został skomunikowany z oprogramowaniem ILLiad 8.4. Korzystanie z serwisu jest proste: biblioteka świadcząca usługę może umieścić w chmurze kopię zamawianego artykułu w postaci pliku graficznego lub PDF. Po zakończeniu procesu wprowadzania przez użyczającą dany dokument instytucję, system generuje unikalny URL i hasło dostępu i wysyła je pocztą e-mail bibliotece składającej zamówienie. Artykuł jest dostępny w chmurze pod nadanym URL przez 30 dni i może być pobrany na konkretne hasło maksymalnie 5 razy. Do wymienianych plików nie są dołączane metadane, co zwiększa bezpieczeństwo systemu. Z systemu w sierpniu 2013 r. korzystało już 1200 bibliotek z całego świata, a liczba wprowadzonych artykułów wyniosła 48 214 tys.
Jako że prawo autorskie w wielu krajach (np. w Niemczech) nakłada ograniczenia na dostarczanie dokumentów elektronicznych między bibliotekami, instytucje te powinny być świadome obowiązujących przepisów i zastrzeżeń licencyjnych i sprawdzać prawne możliwości korzystania z programu Article Exchange. Warto starać się też, przy negocjowaniu umów z wydawcami i dostawcami, o włączanie do nich klauzuli o bezpiecznej transmisji elektronicznej.