Babin

Jedną z bardziej znaczących zmian społeczno-ekonomicznych i naukowych w ciągu ostatnich kilku lat było uznanie zbiorów danych za wartościowe aktywa stanowiące dla gospodarki cenny „surowiec” i mogące generować, dzięki rozwojowi powiązanych z nimi serwisów i usług, znaczące zyski. Głównym napędem tej ewolucji stała się Web of Data (Sieć Danych), której szacunkowe rozmiary przekraczają obecnie ponad 100 miliardów semantycznie powiązanych jednostek. Konceptualną realizacją sieci danych jest model Linked Open Data (LOD), który poprzez wykorzystanie sieciowych technologii, takich jak RDF (Resource Description Format), umożliwia otwarcie publicznych danych w czytelnych maszynowo formatach na ponowne używanie i rozpowszechnianie.

LOD stał się już de facto standardem publikacji udostępniania i wymiany danych, gdyż pozwala na elastyczną manipulację danymi oraz na ich wzbogacanie, wyszukiwanie, rozwiązując przy tym, w założeniu, problemy związane z ich interoperacyjnością. W kontekście LOD nie zdefiniowano jednak jak dotąd metodologii cytowania zbiorów i podzbiorów danych (dwa unijne projekty: PRELIDA i DIACHRON podchodzą do tego problemu z punktu widzenia długotrwałej cyfrowej ochrony i nie wypracowano w ich ramach konkretnych rozwiązań, które można by wykorzystać we wskazanym celu). W artykule przybliżono założenia nowej, opracowanej przez autorów metodologii cytowań i główne wymagania, jakie musi spełniać.

Autor omawia na wstępie, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, istniejące systemy i podejścia do cytowania danych, a następnie prezentuje założenia swojego modelu, w którym odwołuje się do nowej koncepcji semantyki RDF (RDF Quad Semantics), i który ma pozwalać na tworzenie meta-grafów cytowań, zgodnie z wytyczonymi kryteriami. Należą do nich: (i) unikalna identyfikacja cytowanych obiektów, (ii) zapewnienie danych opisowych, (iii) umożliwienie zmiennej granularności cytowań i (iv) produkcja odsyłaczy czytelnych zarówno dla człowieka, jak i maszyn. W tekście przedstawiono również przykład wykorzystania nowej metodologii cytowań LOD, bazujący na eksperymentalnej ewaluacji danych naukowych produkowanych przez wyszukiwarki, oraz jej możliwe zastosowania.