Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Analiza kluczowych czynników sukcesu instytucjonalnych repozytoriów

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie

Tagi: , , , ,

Możliwość komentowania Analiza kluczowych czynników sukcesu instytucjonalnych repozytoriów została wyłączona

Instytucjonalne repozytoria (IR) stały się w ostatniej dekadzie obiektem rosnącego zainteresowania ze strony naukowców, programistów i użytkowników z wielu dyscyplin, a własne, otwarte archiwa cyfrowe tworzy coraz więcej instytucji akademickich i organizacji badawczych, brakuje jednak zgody, co stanowi o powodzeniu takich przedsięwzięć i które z nich można uznać za przykłady udanych implementacji. W artykule przeanalizowano kluczowe czynniki decydujące o sukcesie inicjatyw budowy IR na całym świecie i wskaźniki, które można wykorzystać do ewaluacji tego typu projektów.

Celem badania było zidentyfikowanie, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz weryfikacji przeprowadzonej przez panel ekspertów z 13 krajów, potencjalnych, krytycznych determinant sukcesu IR oraz ustalenie zestawu czynników wpływających na udane wdrożenie tego typu infrastruktury. Stworzona lista, na której znalazło się 69 pozycji, posłużyła do opracowania sondażu online, który po teście pilotażowym, przeprowadzonym z udziałem 96 praktyków IR, uznano za wiarygodne narzędzie badawcze. Ankietę, w której badani mieli ocenić, wg stopnia ważności, 69 stwierdzeń sformułowanych wg wspomnianej listy, skierowano następnie do reprezentatywnej, losowo dobranej próby 322 administratorów IR, korzystając z danych usługi dystrybucji poczty elektronicznej OpenDOAR. Gromadzenie danych zakończono po 4 miesiącach, po uzyskaniu stopy zwrotu rzędu 91,6% (295 uznanych za ważne odpowiedzi). Respondenci (głównie bibliotekarze i zarządzający IR instytucji akademickich) pochodzili w większości z Europy (38,3%), a w dalszej kolejności z Ameryki Północnej (24,1%), Azji (16,5%) i Afryki (4,8%).

Ocenione przez nich stwierdzenia uszeregowano wg ich średniej wartości – dla 42 wyniosła ona ponad 4.0 (uznane za ważne i bardzo ważne), dla 26 – ponad 3.0 (umiarkowanie ważne), dla 1 – ok. 2.0, co oznacza, ze większość badanych nie zgodziła się, że sukces IR zależy od tego czynnika. Założenia i korelacje między zmiennymi sprawdzono przy pomocy testu Bartletta i obliczeń współczynnika KMO, uznając wpływ 23 z nich za nieistotny. Przeprowadzona następnie przez autorki analiza czynnikowa wykazała możliwość wpływu pozostałych 46 zmiennych w 6 kategoriach czynników (zarządzanie, usługi, technologia, praktyki autoarchiwizacji, ludzie i zasoby), mogących mieć znaczenie dla powodzenia implementacji IR. Najwyższą średnią wartość w odniesieniu do wpływu, uzyskały zmienne z kategorii „ludzie”(personel) i „zasoby”(dobór i masa krytyczna treści, w tym – materiałów pełnotekstowych) oraz zarządzanie (wsparcie kierownictwa). Wg autorek, uzyskane wyniki mogą pomóc bibliotekarzom i innym specjalistom pracującym nad budową IR w zrozumieniu, jakie usługi i zasoby warto rozwijać by zapewnić swoim aplikacjom powodzenie i trwałe miejsce w zatłoczonej już przestrzeni informacyjnej, i które z kluczowych czynników sukcesu mogą decydować o konkurencyjności danego repozytorium i jego szansach na dalszy rozwój.

Komentarze wyłączone.