Zagubiony w bibliotece? : innowacyjne zastosowanie technologii rozszerzonej rzeczywistości i pozycjonowania wewnątrz budynków
,Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Branża, zawód i edukacja
Tagi: Tajwan, biblioteki narodowe, e-learning, eksploracja danych, mobilne technologie, oprogramowanie, rozszerzona rzeczywistość, samoregulacja w uczeniu się, systemy informacyjne, systemy rekomendacyjne, usługi informacyjne
Możliwość komentowania Zagubiony w bibliotece? : innowacyjne zastosowanie technologii rozszerzonej rzeczywistości i pozycjonowania wewnątrz budynków została wyłączona
Użytkownicy trafiający po raz pierwszy do bibliotek, zwłaszcza tych mieszczących się w dużych obiektach i posiadających bogate kolekcje książek, mają często problemy z orientacją w budynku i odnajdywaniem miejsc udostępniania poszukiwanych zasobów, z kolei osoby rozpoczynające poznawanie jakiejś dziedziny wiedzy lub szukające informacji o konkretnych, nieznanych im zagadnieniach mogą mieć trudności z odnajdywaniem materiałów najbardziej odpowiadających ich potrzebom i dopasowanych do tematu poszukiwań. Aby rozwiązać ten problem, w Narodowej Bibliotece Informacji Publicznej na Tajwanie (NBIP), opracowano innowacyjny system informacyjny o nazwie NODE (NO Donkey E-learning) personalizujący instrukcje i rekomendacje dla czytelników, i mający pomagać im w poruszaniu się po obiekcie, zwiększeniu efektywności samodzielnego uczenia się i rozwiązywaniu problemów z nieznajomością danej tematyki. System łączy rozwiązania takie jak rzeczywistość rozszerzona (AR), nawigacja wewnątrz budynków (ang. Indoor Positioning Systems) i algorytmy eksploracji danych, i przeznaczony jest dla użytkowników urządzeń mobilnych. W artykule przybliżono teoretyczne założenia tego projektu i jego elementów składowych, proces budowy NODE, architekturę systemu i mechanizmy jego działania.
Przy konstrukcji NODE odwołano się do teorii samoregulowanego (samoorganizowanego) uczenia się (ang. self-regulated learning – SRL) w bibliotece oraz jej najbardziej istotnych komponentów, a także koncepcji społecznego konstruktywizmu. W odniesieniu do aspektów technicznych wykorzystano zalety mobilnych technologii AR, takie jak możliwość integracji wirtualnych informacji z realnym środowiskiem oraz algorytmy analizujące dane ekstrahowane z rekordów czytelników i statystyk wypożyczeń do śledzenia aktualnych statusów czytelniczych, identyfikacji tematyki interesującej w danym miesiącu dla konkretnych użytkowników oraz tworzenia na tej podstawie, i na bazie analizy i porównań wypożyczeń z danej dziedziny dokonywanych przez innych czytelników, personalnych rekomendacji ułatwiających systematyczne, skuteczne i progresywne poszerzanie wiedzy na wybrane tematy. W szerszej perspektywie, zbierane i przetwarzane dane mają służyć do organizacji, generalizacji i prezentacji użytkownikom wzorów lektury, nazywanych w badaniu „ścieżkami uczenia się”.
Aby ułatwić gościom NBIP trafianie w odpowiednie miejsca, wyszukiwanie przydatnych książek i dzielenie się informacjami na ich temat, zastosowano technologię BuildNGO firmy SAILS Technology, pozwalającej na określanie, przy pomocy smartfonów i na podstawie analizy sygnałów z punktów dostępu Wi-Fi , przekaźników Bluetooth, rozmieszczonych nadajników SAIL oraz planów poszczególnych pieter budynku, bieżącego położenia użytkowników w bibliotece i kierowania ich do właściwych punktów, gdzie mogą znaleźć odpowiednie materiały. NODE ma architekturę 4-warstwową: aplikacji, modułów, pośrednika (technologia agentów) i repozytorium. Trzy ostanie odpowiedzialne są odpowiednio za analizę bezprzewodowych sygnałów i obliczanie lokalizacji użytkownika w bibliotece, prezentowanie położenia wirtualnych obiektów AR w realnej przestrzeni oraz w odniesieniu do własnej pozycji, rejestrację ścieżek uczenia się, wysyłanie danych operacyjnych do każdego modułu i prezentację ich wyników na warstwie aplikacji, gromadzenie lokalizacji wszystkich obiektów AR w bibliotece oraz rekordów wypożyczeń, zwrotów, i logów uczenia się. Użytkownicy maja do dyspozycji trzy tryby uczenia się: informacje o książce, gazetach i czasopismach, o multimediach oraz tryb „nagłej inspiracji”, stosownie do potrzeb edukacyjnych w danej chwili, oraz dwa terminale: mobilną aplikację NODE i stronę www (spersonalizowana chmura dla czytelników, dostępna z różnego typu urządzeń).
System ma pomóc w eliminacji ograniczeń środowiska AR bazującego tylko na stacjonarnych komputerach i systemach kamer oraz ograniczeń tradycyjnych technik wyszukiwania książek, sprowadzających się często do sprawdzanie sygnatury w OPAC i identyfikacji na tej podstawie miejsca przechowywania danej pozycji. Ma również zachęcać do samodzielnego uczenia się i kontroli tego procesu. Może służyć nie tylko jako narzędzie nawigacyjno-rekomendacyjne, lecz także jako asysta przy wytyczaniu celów, planowaniu strategii uczenia się oraz ich implementacji i monitorowaniu. W przyszłości autorzy planują rozszerzyć proponowany model uczenia się o e-książki z bibliotek cyfrowych.