Babin

We wrześniu 2015 r., po trzech latach negocjacji i zaangażowania ze strony wielu organizacji pozarządowych, grup interesu i stowarzyszeń (w tym Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich – IFLA), państwa członkowskie ONZ przyjęły nowy program rozwoju, mający wytyczyć nowy plan działania dla globalnej społeczności, po upływie wyznaczonego terminu realizacji przyjętych w 2000 r. tzw. Celów Milenijnych. Dokument o nazwie Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development (Zmienianie naszego świata: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030) wytycza 17 uniwersalnych celów zrównoważonego rozwoju i powiązanych z nimi zadań, i ma pomóc członkom ONZ w ukierunkowaniu działań na rzecz eliminacji biedy, ograniczenia skutków zmian klimatycznych i poprawy jakości życia obywateli. W artykule omówiono kluczowe elementy kampanii IFLA na rzecz włączenia do Agendy 2030 zapisów o publicznym dostępie do informacji, powszechnej alfabetyzacji, publicznej dostępności technologii informacyjnych i dziedzictwa kulturowego oraz o rzecznictwie dla bibliotek.

IFLA zajmuje szczególną pozycję w sektorze bibliotecznym reprezentowanym w ONZ, posiadając status doradczy w wielu agencjach tej organizacji. Wykorzystuje go m.in. przy współpracy z (i w ramach) UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury), ECOSOC (Rada Gospodarcza i Społeczna ONZ) i WIPO (Światowa Organizacja Własności Intelektualnej). Od 2003 r., kluczowym dla IFLA forum negocjacji i prezentacji stanowiska w sprawie polityki wobec ICT i walki z wykluczeniem cyfrowym był Światowy Szczyt Społeczeństwa Informacyjnego (WSIS). Dzięki uczestnictwu w jego obradach, globalna rola Federacji jako rzecznika powszechnej edukacji, dostępu do informacji, wyrównywania nierówności informacyjnych i dzielenia się zasobami zwiększyła się znacząco. IFLA uczestniczy też od lat w pracach Stałego Komitetu ds. Praw Autorskich i Praw Pokrewnych WIPO (SCCR) i współdziała z Międzynarodową Radą Archiwów (ICA), Fundacją eIFL – Electronic Information for Libraries (EIFL) i Corporacio´n w sprawach dotyczących rozszerzenia ograniczeń i wyjątków w prawie autorskim, mających umożliwić bibliotekom i archiwom ochronę swoich zbiorów, wspieranie edukacji i badań i wypożyczanie materiałów, oraz wprowadzenia odpowiednich zapisów, rozszerzających dostęp do informacji, w systemach legislacyjnych regulujących kwestie własności intelektualnej.

Cele rzecznictwa IFLA w trakcie opracowywania nowych celów zrównoważonego rozwoju ONZ to: 1) współpraca z międzynarodową społecznością biblioteczną w sprawie wypracowania jednolitego stanowiska wobec agendy rozwoju po 2015 r., 2) prowadzenie wspólnych działań z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego na rzecz włączenia szerokiej definicji dostępu do informacji jako elementu nowej agendy rozwojowej; 3) współpraca z państwami członkowskimi w celu podniesienia powszechnej świadomości misji i znaczenia bibliotek we współczesnym świecie, w kontekście dostępu do ICT i informacji, kształtowania kompetencji informacyjnych i zabezpieczenia dziedzictwa dokumentalnego dla przyszłych pokoleń. Autorka przybliża w tekście szczegółowo założenia strategii IFLA,  podejście Federacji do budowy światowej koalicji bibliotek, organizacji bibliotecznych i zainteresowanych grup, ramy czasowe i elementy prowadzonych kampanii oraz ich efekty i wyzwania.