Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: dostęp do informacji

Biblioteki jako miejsca kluczowe w czasach kryzysów

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Branża, zawód i edukacja, Wolność intelektualna, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Biblioteki jako miejsca kluczowe w czasach kryzysów została wyłączona

We współczesnym świecie, zamieszki, demonstracje oraz zabójstwa na tle rasowym i religijnym stały się częścią codziennego życia mieszkańców wielu regionów świata, a ich wpływ jest odczuwalny nie tylko w skali lokalnej, ale i globalnej. Rola bibliotek jako ośrodków zapewniających schronienie, pomoc i dostęp do informacji w sytuacjach kryzysów, katastrof naturalnych (zob. BABIN 2010/3/196) i protestów społecznych została dobrze udokumentowana w piśmiennictwie. W artykule przedyskutowano znaczenie placówek bibliotecznych jako bezpiecznych miejsc politycznej debaty i edukacji dla grup społecznie defaworyzowanych w czasach transformacji, odwołując się m.in. do badań dotyczących zaangażowania bibliotekarzy na rzecz sprawiedliwości społecznej w czasach apartheidu w RPA, czy dekadach walki z dyskryminacją mniejszości w Stanach Zjednoczonych. Omówiono następnie, na przykładzie najnowszych wydarzeń w Ameryce Północnej, związanych z konfliktami rasowymi, protestami przeciw brutalności policji i powstaniem ruchu Black Lives Matter, stosunek środowiska bibliotecznego i stowarzyszenia ALA do kwestii neutralności, wolności intelektualnej i działań na rzecz miejskich społeczności.

więcej o Biblioteki jako miejsca kluczowe w czasach kryzysów

Biblioteki bez granic: edukacja jako pomoc ratująca życie w czasie przedłużających się kryzysów migracyjnych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Branża, zawód i edukacja, Kategorie użytkowników, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Zarządzanie

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Biblioteki bez granic: edukacja jako pomoc ratująca życie w czasie przedłużających się kryzysów migracyjnych została wyłączona

Biblioteki bez granic – Libraries Without Borders (LWB) / Bibliothèques San Frontières (zob. babin.bn.org.pl/?p=2125), to międzynarodowa organizacja non-profit z siedzibami w Paryżu i Waszyngtonie, zajmująca się rozpowszechnianiem edukacji i działaniami na rzecz eliminacji nierówności związanych z dostępem do informacji i nauki w rejonach dotkniętych konfliktami zbrojnymi, kryzysami i klęskami żywiołowymi. Swoje działania prowadzi przez poszerzanie tradycyjnych definicji bibliotek oraz obszarów, w których biblioteki mogą wprowadzać zmiany. W szczególności, członkowie LWB zaangażowani są w zapewnianie pomocy o charakterze transformacyjnym, umożliwiającej ratowanie życia, w organizowanych przez siebie, alternatywnych przestrzeniach bibliotecznych, a organizacji udało się zrealizować z powodzeniem wiele programów bibliotecznych w różnych regionach świata. Większość takich inicjatyw, ze względu na globalny kryzys migracyjny, prowadzona jest w ośrodkach dla uchodźców i centrach dla azylantów i skierowana do osób, które przebywają w izolacji i bez zabezpieczenia podstawowych potrzeb, przez wiele lat.

więcej o Biblioteki bez granic: edukacja jako pomoc ratująca życie w czasie przedłużających się kryzysów migracyjnych

Zarządzanie bibliotekami publicznymi a realizacja polityki przejrzystości na stronach www

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Zarządzanie bibliotekami publicznymi a realizacja polityki przejrzystości na stronach www została wyłączona

Przejrzystość działań organów władzy to temat cieszący się zainteresowaniem na całym świecie, zarówno w środowisku bibliotecznym, jak i w szerszym kontekście. Jedną z odpowiedzi władz na społeczne apele o większą transparentność i respektowanie prawa obywateli do dostępu do informacji publicznej jest udostępnianie jej w Internecie, w tym na stronach www. Wg autorki, biblioteki, jako instytucje sektora publicznego, podobnie jak innego typu organizacje otrzymujące budżetowe dotacje, powinny zapewniać łatwy i otwarty dostęp do informacji o charakterze urzędowym, w interesie swoich użytkowników i wszystkich zainteresowanych stron. Postanowiła sprawdzić w związku z tym, czy biblioteki publiczne w Stanach Zjednoczonych uczestniczą w globalnym ruchu na rzecz transparentności i realizują zasadę jawności, zamieszczając informacje o swoich działaniach na własnych stronach www.

więcej o Zarządzanie bibliotekami publicznymi a realizacja polityki przejrzystości na stronach www

IFLA, rola bibliotek i dostępu do informacji w Agendzie 2030 ONZ

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Branża, zawód i edukacja, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania IFLA, rola bibliotek i dostępu do informacji w Agendzie 2030 ONZ została wyłączona

We wrześniu 2015 r., po trzech latach negocjacji i zaangażowania ze strony wielu organizacji pozarządowych, grup interesu i stowarzyszeń (w tym Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich – IFLA), państwa członkowskie ONZ przyjęły nowy program rozwoju, mający wytyczyć nowy plan działania dla globalnej społeczności, po upływie wyznaczonego terminu realizacji przyjętych w 2000 r. tzw. Celów Milenijnych. Dokument o nazwie Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development (Zmienianie naszego świata: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030) wytycza 17 uniwersalnych celów zrównoważonego rozwoju i powiązanych z nimi zadań, i ma pomóc członkom ONZ w ukierunkowaniu działań na rzecz eliminacji biedy, ograniczenia skutków zmian klimatycznych i poprawy jakości życia obywateli. W artykule omówiono kluczowe elementy kampanii IFLA na rzecz włączenia do Agendy 2030 zapisów o publicznym dostępie do informacji, powszechnej alfabetyzacji, publicznej dostępności technologii informacyjnych i dziedzictwa kulturowego oraz o rzecznictwie dla bibliotek.

więcej o IFLA, rola bibliotek i dostępu do informacji w Agendzie 2030 ONZ

O Google Books, bibliotekach i sprawiedliwości informacyjnej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania O Google Books, bibliotekach i sprawiedliwości informacyjnej została wyłączona

Projekt Google Books zakładający udostępnianie w sieci fragmentów oraz pełnych tekstów milionów niedostępnych wcześniej online książek, odniósł w ostatnich latach spektakularny sukces, miał też jednak wielu krytyków obawiających się m.in. konsekwencji przekazania kontroli nad światowym dziedzictwem kultury i nauki, przynajmniej w sferze wirtualnej, jednej prywatnej firmie. Koncernowi Google zarzucano również naruszanie praw autorów, a także kwestionuje się jego zapewnienia dotyczące promowania sprawiedliwości społecznej poprzez zwiększanie egalitaryzmu informacyjnego. W artykule omówiono historię rozwoju i osiągnięcia programu masowej digitalizacji książek z punktu widzenia jego zwolenników oraz związane z nim kontrowersje prawne (por. BABIN 2008/4/314, BABIN 2009/3/214) i etyczne, a następnie przeanalizowano społeczny wpływ inicjatywy Google Books, porównując go z oddziaływaniem i rolą liberalnej, demokratycznej instytucji biblioteki publicznej. Jako ramy teoretyczne analizy wykorzystano m.in. teorię sprawiedliwości społecznej Johna Rawlsa, oraz krytyczne ujęcia sprawiedliwości dystrybutywnej, koncentrując się na uwarunkowaniach jednego z elementów koncepcji Rawlsa – szacunku do siebie samego.

więcej o O Google Books, bibliotekach i sprawiedliwości informacyjnej

Bezdomność a etyka dostępu do informacji

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Kategorie użytkowników, Wolność intelektualna, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Bezdomność a etyka dostępu do informacji została wyłączona

Sposób traktowania przez amerykańskie biblioteki publiczne osób dotkniętych bezdomnością jest zagadnieniem rozpatrywanym często zarówno w badaniach z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN), jak i w doniesieniach lokalnych mediów. W artykule dokonano przeglądu najnowszego piśmiennictwa poświęconego analizie tego problemu pod kątem prawnym oraz z perspektywy zasad równego dostępu i sprawiedliwości społecznej. Sprawdzono też pod tym kątem regulaminy 4 dużych miejskich systemów bibliotecznych ze Stanów Zjednoczonych.

więcej o Bezdomność a etyka dostępu do informacji

Filtry internetowe a wolność akademicka i wpływ na dostęp do informacji: opinie bibliotekarzy i interesariuszy

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Branża, zawód i edukacja, Cenzura, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Wolność intelektualna, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Filtry internetowe a wolność akademicka i wpływ na dostęp do informacji: opinie bibliotekarzy i interesariuszy została wyłączona

Oprogramowanie filtrujące instalowane jest w bibliotekach szkół wyższych w celu monitorowania i/lub blokowania dostępu do potencjalnie obraźliwych, niewiarygodnych lub sprzecznych z prawem treści online, w tym określonych stron www, adresów IP oraz rezultatów wyszukiwań selekcjonowanych na poziomie słów kluczowych. W Stanach Zjednoczonych jest wiele uczelni akademickich aktywnie kontrolujących studentom i personelowi dostęp do Internetu, lub planujące wprowadzenie ograniczeń dostępności, mimo że nie ma wiążących przepisów wymagających od instytucji szkolnictwa wyższego filtrowania zawartości sieci www. Brakuje jednak danych nt. skali tego zjawiska i powodów dla których wprowadza się w społeczności akademickiej tego typu rozwiązania. Jako że instalowanie narzędzi zabezpieczających może utrudniać prowadzenie badań i naruszać standardy AAUP (American Association of University Professors), oraz unieważniać prawa do swobody wypowiedzi i wolności prasy, gwarantowane na mocy pierwszej poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, autorzy postanowili sprawdzić poglądy bibliotekarzy i decydentów (przedstawicieli administracji, profesury i zarządów działów IT) na używanie internetowych blokad i ich potencjalny wpływ na wolność akademicką.

więcej o Filtry internetowe a wolność akademicka i wpływ na dostęp do informacji: opinie bibliotekarzy i interesariuszy

Global Online Access to Law (GOAL): program na rzecz zrównoważonego rozwoju

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Global Online Access to Law (GOAL): program na rzecz zrównoważonego rozwoju została wyłączona

Global Online Access to Law (GOAL), czyli globalny dostęp online do zasobów z zakresu prawa, to robocza nazwa inicjatywy mającej na celu udostępnienie literatury prawniczej, bezpłatnie lub za niewysoką opłatą, instytucjom rządowym, naukowym i niekomercyjnym z krajów rozwijających się. GOAL ma być częścią Reseach4Life – inicjatywy instytucji publicznych i prywatnych nakierowanej na poprawę jakości badań naukowych w krajach rozwijających się, głównie poprzez zapewnienie dostępu do publikacji naukowych online. Dotychczasowe działania w ramach Reseach4Life były realizowane w ramach programów prowadzonych przez agendy ONZ, dotyczyły ochrony zdrowia, rolnictwa, ochrony środowiska oraz rozwoju i innowacji.

więcej o Global Online Access to Law (GOAL): program na rzecz zrównoważonego rozwoju

Neutralność sieci a amerykańskie biblioteki: konflikt dostępu

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Wolność intelektualna, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Neutralność sieci a amerykańskie biblioteki: konflikt dostępu została wyłączona

Zasady neutralności sieci zostały uregulowane w Stanach Zjednoczonych w 2010 r. przez Federalną Komisję Komunikacji (FCC). Zakładały one transparentność działań dostawców usług i łączy internetowych (ISP), zakaz blokowania przez nich dopuszczalnych prawem treści oraz brak dyskryminacji przy zarządzaniu transmisją, ze względu na lokalizację, rodzaj przesyłanych danych stosowane protokołu itp. Nakładały więc na ISP obowiązek zapewnienia takich samych warunków dostępu (w tym tej samej prędkości) do wszystkich sieciowych serwisów oraz równego traktowania ruchu przechodzącego przez ich infrastrukturę, niezależnie od tego z jakich stron pochodzi. Regulacje te zostały zaskarżone przez firmę Verizon – jednego z największych operatorów telekomunikacyjnych w Stanach Zjednoczonych, a na początku 2014 r. Federalny Sąd Apelacyjny dla Dystryktu Kolumbii rozstrzygnął jej pozew przeciw FCC na korzyść dostawcy.

więcej o Neutralność sieci a amerykańskie biblioteki: konflikt dostępu