Babin

Biblioteki publiczne utrzymywane są z pieniędzy podatników, a uzasadnieniem dla przeznaczania publicznych środków na rozwój tych instytucji jest ich przydatność dla lokalnych społeczności oraz wkład we wspieranie demokratycznych procesów, przez zapewnianie dostępu do informacji i programów edukacyjnych. Rolę bibliotek można rozważyć odwołując się do historii ostatnich wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych, w których olbrzymi wpływ na wyniki miały fałszywe wiadomości, ataki hakerskie i celowe kampanie dezinformacyjne, prowadzone przez obie strony sceny politycznej. Autorka analizuje w tym kontekście relacje między bibliotekarstwem, polityką i finansowaniem sektora publicznego, traktując, na przykładzie sektora mediów, problemy z zachowaniem zasad demokracji jako problemy natury informacyjnej. Omawia także działania, jakie podejmowały w tym czasie oraz powinny podejmować amerykańskie biblioteki w celu promocji edukacji obywatelskiej i informacyjnej oraz mobilizowania mieszkańców do udziału w życiu publicznym.

Zakres oferowanych przez biblioteki usług związanych z zarządzaniem danymi naukowymi (ang. Research Data Services – RDS) jest bardzo szeroki – od pomagania naukowcom w wyszukiwaniu źródeł dotyczących standardów metadanych w ich dyscyplinach po tworzenie i prowadzenie cyfrowych repozytoriów danych. Aby dowiedzieć się jakie typy serwisów RDS są dostępne w bibliotekach akademickich ośrodków badawczych w Europie, i jakie są ich plany związane ze świadczeniem tego typu usług, międzynarodowy zespól finansowany przez LIBER (Ligue des Bibliothèques Europénnes de Recherche – stowarzyszenie europejskich bibliotek naukowych) i DataONE (Data Observation Network for Earth) przeprowadził wiosną 2016 r. sondaż skierowany do dyrektorów instytucji członkowskich LIBER. Ponieważ europejskie państwa jako jedne z pierwszych na świecie wprowadziły wymogi dostarczania otwartych danych i przygotowywania planów zarządzania danymi (Data Management Plan – DMP) założono, że biblioteki akademickie starego kontynentu będą liderami RDS. Wyniki badania porównano z rezultatami sondaży zrealizowanych w Ameryce Północnej w latach 2011 i 2014.

W artykule przeanalizowano rozwój oraz osiągnięcia polityki informacyjnej Szkocji prowadzonej od 2004 r. oraz wdrażanych w tym regionie programów edukacji informacyjnej (EI), zarówno w kategoriach praktycznych, jak i teoretycznych. Omówiono w nim m.in. najważniejsze, stworzone w ich ramach zasoby edukacyjne i wytyczne oraz zakres prac zespołów odpowiedzialnych za opracowanie i realizację Scottish Information Literacy Project (2004-2010) – pierwszego projektu tego typu na wyspach brytyjskich, oraz jego kontynuacji – The Right Information: Information skills for a 21st Century Scotland (2012-). Podsumowano również wyniki przeglądu literatury przedmiotu, przeprowadzonego przez autora w celu identyfikacji kryteriów funkcjonalności używanych do oceny powodzenia podejmowanych działań oraz przeanalizowano trzy studia przypadku, pozwalające ocenić z różnych perspektyw zagadnienia związane z realizacją w Szkocji polityki cyfrowej i informacyjnej integracji.

W artykule omówiono opinie futurologów dotyczące możliwych kierunków rozwoju technologii wykorzystywanych w środowisku bibliotecznym, zaprezentowane na obradach studium panelowego pn. Top Tech Trends, zorganizowanego przez sekcję Amerykańskiego Stowarzyszenia Bibliotek (ALA) ds. bibliotecznych technologii informacyjnych – Libary Information Technology Association (LITA).

We wrześniu 2015 r., po trzech latach negocjacji i zaangażowania ze strony wielu organizacji pozarządowych, grup interesu i stowarzyszeń (w tym Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich – IFLA), państwa członkowskie ONZ przyjęły nowy program rozwoju, mający wytyczyć nowy plan działania dla globalnej społeczności, po upływie wyznaczonego terminu realizacji przyjętych w 2000 r. tzw. Celów Milenijnych. Dokument o nazwie Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development (Zmienianie naszego świata: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030) wytycza 17 uniwersalnych celów zrównoważonego rozwoju i powiązanych z nimi zadań, i ma pomóc członkom ONZ w ukierunkowaniu działań na rzecz eliminacji biedy, ograniczenia skutków zmian klimatycznych i poprawy jakości życia obywateli. W artykule omówiono kluczowe elementy kampanii IFLA na rzecz włączenia do Agendy 2030 zapisów o publicznym dostępie do informacji, powszechnej alfabetyzacji, publicznej dostępności technologii informacyjnych i dziedzictwa kulturowego oraz o rzecznictwie dla bibliotek.

Korzystanie z mediów społecznościowych jest obecnie najpopularniejszą, po pornografii, aktywnością internetową i formą spędzania czasu w sieci www, a media te stały się dla internautów, w tym zwłaszcza dla młodego pokolenia, głównym źródłem opinii i kontaktów w innymi ludźmi (wg badań Pew Research Center, ponad 90% nastolatków online jest uczestnikami sieci społecznościowych). Serwisy takie jak Twitter, Facebook i in. funkcjonują jako portale informacyjne i są używane w coraz większym stopniu przez ruchy społeczne, katalizując zmiany polityczne na całym świecie. W niektórych krajach, biblioteki są jedynymi punktami oferującymi bezpłatnie łącza internetowe, a tym samym stanowią wyłączny punkt dostępu do społecznościowych serwisów, które gromadzą, archiwizują i przekazują olbrzymią liczbę prywatnych danych swoich użytkowników, od informacji biograficznych, po dane o personalnych kontaktach z innymi osobami, instytucjami i organizacjami (a wśród nich logi czatów, pliki wiadomości, tweety, zdjęcia, filmy, tagi, lokalizacje GPS, polubienia, godziny rejestracji i kliknięcia).

W artykule scharakteryzowano organizację sieci bibliotecznej i zadania bibliotek w Związku Radzieckim oraz nakreślono główne kierunki zmian w bibliotekarstwie i kierunki rozwoju bibliotek różnych typów po upadku ZSRR. Status Biblioteki Narodowej uzyskały wówczas dwie placówki – nie tylko dawna Biblioteka im. Lenina w Moskwie ale też Biblioteka Publiczna im. Sałtykowa-Szczedrina w Petersburgu. Krótko zarysowano ich obecny zakres odpowiedzialności i kierunki działania.

Organizacje zrzeszające bibliotekarzy i specjalistów informacyjnych odgrywają coraz ważniejszą rolę w promowaniu dostępności cyfrowych treści i prowadzeniu działalności edukacyjnej dotyczącej charakteru i zakresu informacji dostępnych w elektronicznych środowiskach, a skuteczność podejmowanych przez nie działań zależy m.in. od stopnia adaptacji do zmian zachodzących w świecie nowych technologii oraz umiejętności posługiwania się nowymi kanałami rozpowszechniania treści i podążania za nowymi, popularnymi wśród internautów trendami . Aby określić poziom wykorzystania narzędzi sieci 2.0 w stowarzyszeniach bibliotecznych na całym świecie, autor przeanalizował zawartość ich stron www, przedstawił też wyniki przeglądu literatury przedmiotu.

W artykule omówiono założenia i wyniki kampanii promocyjnej pn. Treffpunkt Bibliothek” (Biblioteka: miejsce spotkań), prowadzonej od 6 lat przez Niemieckie Stowarzyszenie Bibliotek (NSB) i mającej na celu podnoszeni świadomości społecznej na temat roli bibliotek w społeczeństwie informacyjnym, i zwrócenie uwagi polityków i urzędników na wszystkich szczeblach decyzyjnych na problemy tych instytucji oraz potrzeby społeczności, którym służą.

Autorzy prezentują sporządzony dla Library Journal raport z dorocznego kongresu Stowarzyszenia Bibliotek Amerykańskich (ALA), który odbył się w Chicago w dniach 28 czerwca – 2 lipca 2013 i przyciągnął w tym roku rekordową liczbę gości – ponad 26 tys. osób ze Stanów Zjednoczonych i zagranicy, wśród których, poza bibliotekarzami, znaleźli się autorzy bestsellerów, artyści i przedstawiciele firm współpracujących z sektorem bibliotecznym. W artykule omówiono główne wydarzenia i tematy poruszane na konferencji, ewaluację działań, zapowiadaną strategię i plany ALA oraz poszczególnych sekcji stowarzyszenia, najczęściej komentowane sesje i panele, a także zebrane w kuluarach opinie uczestników i prelegentów zjazdu.