Babin

30 września 2015 r. Słowacka Biblioteka Narodowa (SBN) z sukcesem zakończyła projekt digitalizacji słowackiego piśmiennego dziedzictwa kulturalnego – Cyfrowa Biblioteka i Cyfrowe Archiwum – DIKDA (zob. BABIN [1], [2]). W uroczystościach związanych z ukończeniem projektu uczestniczył minister kultury, przedstawiciele świata bibliotek i kultury oraz wicedyrektor cyfrowej biblioteki Europeana – Nienke van Schaverbeke. Projekt sfinansowano z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz krajowego Operacyjnego Programu Informatyzacji Społeczeństwa (OPIS).

Jego celem była digitalizacja 2 527 400 obiektów (1 260 000 książek i 1 267 400 dokumentów) ze Słowackiego Narodowego Archiwum oraz zbudowanie infrastruktury i zapewnienie zaplecza technicznego umożliwiającego realizację tego zadania. W okresie od 7 marca 2012 r. do 30 września 2015 r. nie tylko zrealizowano wszystkie zamierzenia, ale nawet zdigitalizowano 121 939 dokumentów więcej niż planowano. Na każdym etapie procesu cyfryzacji zastosowano najnowsze technologie. Pracownie odkwaszania, papieru, konserwacji i introligatorską oraz laboratoria mikrobiologiczne i chemiczne wyposażono w nowoczesne urządzenia i środki chemiczne. Całością prac sterował specjalny program komputerowy. Zastosowano 22 profesjonalne skanery (manualne, półautomatyczne i automatyczne), co pozwoliło na skanowanie codziennie paru tysięcy stron tekstu. Po zeskanowaniu dokumentów i ich przetworzeniu do postaci edytowalnej przy pomocy oprogramowania OCR, wersje cyfrowe zostały zaopatrzone w metadane i włączone do baz, zaś materiały papierowe umieszczone w archiwum. Zapewniono możliwość wyszukiwania według konkretnych słów z pełnych tekstów. W 2014 roku rozpoczęto modernizację magazynów bibliotecznych. W celu umożliwienia wymiany regałów konieczne okazało się usunięcie z półek 860 tys. dokumentów, które ważyły ponad 450 ton oraz znalezienie miejsca na ich czasowe przechowywanie. Po koniec maja 2015 r. w magazynach zainstalowano nowoczesne regały kompaktowe oraz zapewniono klimatyzację.

Projekt DIKDA zakładał, że co najmniej 30% dokumentów przeniesionych na formę cyfrową będzie nieodpłatnie udostępniane publicznie w kraju i za granicą. Przeszkodą w wolnym udostępnianiu całości zbioru jest prawo autorskie. Wszystkie dokumenty (nawet te chronione prawem autorskim) będą dostępne z komputerów bibliotecznych. Część jest dostępna ze strony www.dikda.eu. Strona ta umożliwia też dostęp do zawartości licznych słowackich gazet i czasopism. Na stronie www SBN zamieszczono (w wersji angielskiej i słowackiej) film obrazujący drogę książki od zdjęcia jej z półki, przez proces odkwaszania i konserwacji do wykonania wersji cyfrowej i odstawienia do magazynu oryginału.